Γράφει η Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ο διαβήτης του υπέρβαρου ενήλικου είναι ο διαβήτης που εμφανίζεται σε υπέρβαρα άτομα και η έναρξή του γίνεται κατά την ενηλικίωση. Τα επίπεδα σακχάρου του αίματος ανεβαίνουν σε παθολογικά επίπεδα και συγκεκριμένα ευρίσκονται άνω του 125mg/dl μετά από εννιάωρη νηστεία κατά την πρωινή μέτρηση ή εκτείνονται μεταγευματικά σε επίπεδα άνω του 199mg/dl. Παρά το γεγονός ότι τα κριτήρια της διάγνωσης είναι ίδια με τις άλλες μορφές διαβήτη ο διαβήτης των υπέρβαρων έχει ορισμένα παθολογικά χαρακτηριστικά που τον διαφοροποιούν από άλλες μορφές διαβήτη.
Advertisment
Συγκεκριμένα τα λιποκύτταρα δεν αποτελούν μόνο αποθήκες ενέργειας του σώματος στον υπέρβαρο, αλλά εκκρίνουν χημικές ουσίες και κυτοκίνες που ασκούν τροποποιητικές δράσεις στο μεταβολισμό. Μέσω αυτών των ουσιών τα λιποκύτταρα επηρεάζουν κύτταρα εγκεφάλου, ήπατος, των μυών, παγκρέατος, γονάδων, λεμφοειδών οργάνων. Οι επιδράσεις αυτές αλλοιώνουν την σχέση των κυττάρων του σώματος με την ινσουλίνη διαταραχή, που είναι γνωστή ως αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η ινσουλίνη είναι η βασική υπεύθυνη για το σωστό μεταβολισμό του σακχάρου χημική ουσία και εκκρίνεται από κύτταρα του παγκρέατος. Στον υπέρβαρο λόγω του φαινομένου της αντίστασης στην ινσουλίνη δεν υπάρχει σωστή διάθεση της ινσουλίνης στους ιστούς του σώματος. Ενώ η ινσουλίνη ευρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις, οι ιστοί παρουσιάζουν αντίσταση στην δράση της και δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν για τις μεταβολικές τους ανάγκες το κυκλοφορούμενο στο αίμα σάκχαρο με αποτέλεσμα την αύξησή του. Αυτό έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ένδεια ινσουλίνης που παρατηρείται στο νεανικό διαβήτη.
Η ινσουλινοθεραπεία είναι αναμφίβολα μονόδρομος στην περίπτωση του νεανικού διαβήτη. Στην περίπτωση αυτού του τύπου διαβήτη, που απαντάται κυρίως σε νέα άτομα, υπάρχει πλήρης ανεπάρκεια ινσουλίνης, υψηλή γλυκαγόνη πλάσματος, ανάπτυξη κετοοξέωσης.
Advertisment
H κετοοξέωση είναι μία παθολογική μεταβολική κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, κατά την οποία παράγονται κετονικά σώματα στον οργανισμό από την έλλειψη ινσουλίνης, αναπτύσσεται οξέωση, πρόβλημα που μπορεί να εξελιχθεί ταχέως σε κώμα και θάνατο, εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα με υποκατάσταση της ελλείπουσας ορμόνης.
Ο οργανισμός είτε παράγει ο ίδιος λόγω κακής λειτουργίας του ανοσοποιητικού αυτοαντισώματα που καταστρέφουν εκτενώς τα β κύτταρα του παγκρέατος, είτε παρουσιάζει ιδιοπαθώς εκτενή βλάβη των β κυττάρων του παγκρέατος, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή έκκριση. Η εντατική ινσουλινοθεραπεία υποκαθιστά μηχανισμούς έκκρισης ινσουλίνης, που έχουν εκλείψει σε αυτή την ομάδα των διαβητικών.
Στον διαβήτη του υπέρβαρου ενήλικου ωστόσο λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη, συχνά υπάρχει υπερβολική έκκριση ινσουλίνης, υπερπλασία και υπερβολική δραστηριότητα των β κυττάρων του παγκρέατος που είναι υπεύθυνα για την έκκριση ινσουλίνης στο ανθρώπινο σώμα για να αντισταθμιστεί η μειωμένη δράση της.
Η εξωγενής χορήγηση ινσουλίνης στην περίπτωση αυτή αυξάνει σε το πρόβλημα της υπερινσουλιναιμίας και της κακής διάθεσης της ινσουλίνης στο ανθρώπινο σώμα, ενώ παρεμβαίνει και σε μηχανισμούς παλίνδρομης ρύθμισης αυτόματης έκκρισης. Το αποτέλεσμα είναι η αυξημένη πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών όπως:
• Σοβαρής υπογλυκαιμίας που προκαλεί η αυξημένη συσσώρευση ινσουλίνης στο σώμα
• Μεταβολικού συνδρόμου από την περαιτέρω αύξηση βάρους που αποτελεί βιοχημική δράση της συσσωρευμένης ινσουλίνης
• Καρδιαγγειακών επεισοδίων
Οι επικίνδυνες επιπλοκές αυξάνουν με την πάροδο της ηλικίας.
Σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικά θεραπευτικά προγράμματα για τον διαβήτη του υπέρβαρου ενηλίκου. Η χρήση ινσουλίνης στον διαβήτη του υπέρβαρου ενήλικου σπάνια είναι σήμερα αναγκαία.
Έχει καταχωρηθεί στην διεθνή εγκυκλοπαίδεια WHO IS WHO.
- Αναιμία: Η πιο συχνή παθολογική αιτία χρόνιας κόπωσης - 25 Δεκεμβρίου 2017
- Πονόλαιμος: Αιτίες και μέτρα αντιμετώπισης - 27 Νοεμβρίου 2017
- Κρυολόγημα, ίωση και γρίπη: Κοινές και λανθασμένες αντιλήψεις - 24 Νοεμβρίου 2017