Η Τέχνη της Αυτο-αποδοχής
Η αυτοεκτίμηση είναι ένα βασικό εργαλείο για την αρμονική ανάπτυξη ενός ατόμου, όσο μεγαλώνει. Συνήθως τα ασυνείδητα λάθη των γονιών αλλά και η έλλειψη γνώσης και εκπαίδευσης των παιδιών στο να μαθαίνουν και να αγαπούν τον εαυτό τους για αυτό που είναι, χωρίς ταμπέλες και χαρακτηρισμούς, οδηγούν στο να δημιουργούν τα παιδιά, και να διατηρούν κατά τη διάρκεια της ζωής τους, πεποιθήσεις που προκαλούν χαμηλή αυτοεκτίμηση και πληγωμένες προσωπικότητες.
Advertisment
Σε απόσπασμα από το βιβλίο του Dr Robert Anthony «Τα μυστικά της απόλυτης αυτοπεποίθησης», από τις Εκδόσεις Διόπτρα, διαβάζουμε πως η αναγνώριση της πραγματικής αξίας σας αποτελεί έναν ακόμη κρίσιμο παράγοντα στη δημιουργία απόλυτης αυτοπεποίθησης. Είναι αποδεδειγμένη αρχή της ζωής ότι ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΓΙΝΕΤΕ «ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΑΣ, δηλαδή από το πώς αισθάνεστε για τον εαυτό σας, σε σχέση πάντα με τους άλλους, βάσει της αίσθησης αυτο-αποδοχής σας. Αυτά τα αισθήματα είναι ουσιαστικά ασυνείδητα και έχουν προγραμματιστεί στο υποσυνείδητο σας από την πρώιμη παιδική ηλικία.
Θετική αυτοεκτίμηση δεν είναι η αποδοχή των ταλέντων ή των επιτευγμάτων μας μέσω της λογικής. Πρόκειται για προσωπική αυτο-αποδοχή. Η ανάπτυξη θετικής αυτοεκτίμησης δεν αποτελεί κάποιο εγωιστικό τέχνασμα. Δεν είστε ερωτευμένοι με τον εαυτό σας με την εγωιστική έννοια. Απλώς συνειδητοποιείτε ότι είστε ένα πραγματικά μοναδικό και άξιο άτομο, που δεν χρειάζεται να εντυπωσιάσει τους άλλους με τα επιτεύγματα ή τα υλικά του αποκτήματα. Μάλιστα, εκείνοι που καυχιούνται και υπερηφανεύονται συνεχώς παρουσιάζουν ένα από τα κλασικά συμπτώματα χαμηλής αυτοεκτίμησης.
Εκ πρώτης όψεως, πολλοί φαίνεται να έχουν θετική ή υψηλή αυτοεκτίμηση. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει πάντα. Μια από τις τραγωδίες των καιρών μας αφορά ηγέτες, δασκάλους, εφευρέτες, καλλιτέχνες και ανθρώπους με σπουδαία προσφορά στην ανθρωπότητα, που παρ’ όλα αυτά έχουν πέσει θύματα της δικής τους χαμηλής αυτοεκτίμησης. Κάποιοι από τους πιο θαυμαστούς ανθρώπους της ιστορίας έγιναν τοξικομανείς και αλκοολικοί ή διέπραξαν ακόμη και αυτοκτονία απλώς για να αποδράσουν από έναν εαυτό που δεν μπορούσαν ποτέ να αποδεχτούν απόλυτα και που συχνά έφταναν να μισούν.
Advertisment
Η ανάπτυξη θετικής αυτοεκτίμησης δεν έχει να κάνει μόνο με το πώς να κάνετε τον εαυτό σας ευτυχισμένο. Είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο πρέπει να δομήσετε ολόκληρη τη ζωή σας. Αν ποτέ ελπίζετε ότι θα είστε ελεύθεροι να δημιουργήσετε τη ζωή που επιθυμείτε, είναι κάτι που πρέπει να πάρετε πολύ σοβαρά. Αν δεν το κάνετε, το αποτέλεσμα θα είναι η ήδη χαμηλή σας αυτοεκτίμηση να επιδεινώνεται καθώς μεγαλώνετε, μέχρι που στο τέλος θα καταλήξετε να είστε δυστυχισμένοι ή, ακόμη χειρότερα, να έχετε τάσεις αυτοκτονίας όπως συμβαίνει με τεράστιο αριθμό ανθρώπων.
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αποκτήσετε υψηλή αυτοεκτίμηση είναι να γνωρίζετε τι προκαλεί τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και πώς εκδηλώνεται στους άλλους. Τότε θα μπορείτε να διακρίνετε τι πρέπει να κάνετε για να αυξήσετε την αυτοεκτίμηση σας.
Οι τρεις βασικές αιτίες χαμηλής αυτοεκτίμησης
Υπάρχουν τρεις βασικές αιτίες χαμηλής αυτοεκτίμησης. Η πρώτη είναι μια σειρά από αυτοκαταστροφικές αντιλήψεις, πεποιθήσεις και αξίες που έχετε αποδεχτεί από τους γονείς σας. Η δεύτερη αιτία είναι ένα σύνολο ταπεινωτικών χαρακτηρισμών, των οποίων γίνεστε αποδέκτες κατά τα σχολικά σας χρόνια, που σχηματίζεται λόγω των λανθασμένων και στρεβλών αντιλήψεων των δασκάλων και από άλλους παράγοντες όπως ο επαγγελματικός προσανατολισμός και τα τεστ νοημοσύνης.
Η τρίτη αιτία πηγάζει από την αρνητική θρησκευτική εξαρτημένη μάθηση και την υπερβολική έμφαση που δίνει στα αισθήματα ενοχής και αναξιότητας. Παρότι υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία χαμηλής αυτοεκτίμησης, οι τρεις παραπάνω είναι οι σημαντικότεροι.
Μακράν ο ισχυρότερος παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη χαμηλής αυτοεκτίμησης είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση των γονιών μας. Αυτό ισχύει ειδικά για τη μητέρα μας, το άτομο με το οποίο συνήθως περνάμε τα χρόνια κατά τα οποία διαμορφωνόμαστε. Επειδή οι περισσότεροι ενήλικοι παλεύουν με λανθασμένες αντιλήψεις, αξίες και πεποιθήσεις, οι ιδέες αυτές περνούν στα παιδιά σαν μεταδοτική ασθένεια μέσω συμπεριφορών, πράξεων και αντιδράσεων.
Αν οι γονείς αισθάνονται ανεπαρκείς και υποδεέστεροι, εμείς, ως παιδιά, θα αισθανόμαστε ανάξιοι και ως αποτέλεσμα θα είμαστε ανίκανοι να αντιμετωπίσουμε ακόμη και τα απλούστερα προβλήματα στο σπίτι ή στο σχολείο. Ουσιαστικά, οι «λανθασμένες» εικασίες των γονιών μας γίνονται τα «δεδομένα» της ύπαρξης μας. Όσα ακολουθούν θα σας βοηθήσουν να αντιληφθείτε γιατί συμβαίνει αυτό.
Από τη στιγμή που γεννιέστε μέχρι την ηλικία περίπου των πέντε ετών, ο εγκέφαλος σας αναπτύσσεται ταχύτατα. Οι ψυχολόγοι αναφέρονται σε αυτή την περίοδο ταχείας ανάπτυξης ως περίοδο αποτύπωσης. Κατά τη διάρκειά της ο εγκέφαλός σας δεχόταν κρίσιμες και μόνιμες αισθητήριες εντυπώσεις, οι οποίες συνέβαλαν στη διαμόρφωση των συμπεριφορικών προτύπων σας. Εύκολα μπορείτε να αντιληφθείτε πως εάν ένας ή και οι δύο γονείς παρουσίαζαν χαμηλή αυτοεκτίμηση εκείνη την περίοδο, αυτό θα μπορούσε εύκολα να απορροφηθεί από τον ευεπηρέαστο εγκέφαλο του παιδιού.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση εμφανίστηκε όταν κάνατε το πρώτο σας λάθος και σας είπαν ότι ήσαστε «κακό παιδί». Εσείς παρερμηνεύσατε τα λόγια αυτά και αισθανθήκατε ότι εσείς ήσαστε «κακοί», όταν στην πραγματικότητα μόνο οι πράξεις σας ήταν «κακές». Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει «κακό παιδί». Το μόνο «κακό» με οποιοδήποτε παιδί είναι η έλλειψη επίγνωσης σχετικά με το τι παράγει θετικά αποτελέσματα.
Προφανώς υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα που δεν πρέπει να κάνει ένα παιδί, τα οποία αναγκαία πρέπει να επισύρουν κάποια λογική μορφή σωφρονισμού. Όμως τα πράγματα αυτά από μόνα τους δεν κάνουν ποτέ ένα παιδί «κακό». Λέγοντάς σας ότι ήσαστε «κακό παιδί», σας έκαναν να ταυτιστείτε με τις πράξεις σας αντί να κατανοήσετε ότι οι πράξεις σας δεν είναι τίποτα παραπάνω από τα μέσα με τα οποία επιλέγετε να ικανοποιήσετε τις κυρίαρχες ανάγκες σας.
Αν αυτό δεν γίνει κατανοητό από το παιδί και πιστεύει ότι είναι πραγματικά κακό, θα αναπτύξει αισθήματα αναξιότητας και κατωτερότητας, τα οποία θα προγραμματιστούν στο υποσυνείδητό του. Τα αισθήματα αυτά θα εκδηλωθούν στη συνέχεια ως ντροπή, αυτοκαταδίκη, τύψεις ή, το χειρότερο απ’ όλα, ενοχές.
