Μετατραυματικό στρες: Συνήθη χαρακτηριστικά
και πώς να το καταπολεμήσετε
Τι είναι το μετατραυματικό στρες;
Το μετατραυματικό στρες είναι μια ψυχολογική κατάσταση που προκαλείται ύστερα από ένα τραυματικό, για το άτομο, γεγονός το οποίο απείλησε τη σωματική του ακεραιότητα ή συγκλόνησε το γνωσιακό και συναισθηματικό του κόσμο. Παραδείγματα κάποιου τραυματικού γεγονότος μπορεί να είναι πραγματικός ή απειλούμενος θάνατος, τραυματισμός ή απειλή προς τη σωματική ακεραιότητα του ίδιου του ατόμου ή κάποιου άλλου στο οποίο ήταν μάρτυρας ο ίδιος.
Advertisment
Είναι απόλυτα φυσιολογικό ένα άτομο να βιώνει έντονο άγχος, θλίψη ή εφιάλτες ύστερα από ένα τραυματικό γεγονός αλλά συνήθως συν τω χρόνω αυτά υποχωρούν. Τα άτομα με μετατραυματικό στρες δεν εμφανίζουν απαραίτητα συμπτώματα αμέσως μετά το συμβάν αλλά μπορούν να τα εμφανίσουν τρεις με έξι μήνες μετά, ακόμη και ύστερα από χρόνια. Τα συμπτώματα κρατάνε πάνω από ένα μήνα.
Διαβάστε επίσης από την Ουρανία Ζερικιώτη
Advertisment
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα χαρακτηριστικά;
Τα πιο σύνηθη γνωρίσματα του μετατραυματικού στρες είναι η αναβίωση του τραυματικού γεγονότος (flashbacks), δυσκολία ύπνου και το αίσθημα αποκοπής από την πραγματικότητα ή αποπροσωποποίησης (η αίσθηση ότι το άτομο βρίσκεται έξω από τον εαυτό του ή δεν μπορεί να θυμηθεί τι συνέβη ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα). Το άτομο συχνά “αποφεύγει” άτομα και καταστάσεις που του θυμίζουν το τραυματικό συμβάν. Η ένταση αλλά και η συχνότητα των συμπτωμάτων μπορεί να είναι τόσο έντονη που να επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής του ατόμου.
Συναισθηματικά
Μπορεί να υπάρχει “αποκοπή” ή “μούδιασμα” συναισθήματος όπου το άτομο δυσκολεύεται να νιώσει αγάπη ή πάθος ή να αντλεί ευχαρίστηση από άλλοτε αγαπημένες δραστηριότητες. Συχνά υπάρχουν και συναισθήματα σοκ, φόβου, θλίψης, θυμού, ενοχής, ντροπής, αδυναμίας ή και έλλειψης ελπίδας για το μέλλον.
Διανοητικά
Μπορεί να υπάρχει αναποφασιστικότητα, αποπροσανατολισμός, ανησυχία και αυτοκατηγορία. Όπως και παθητικότητα για γεγονότα και καταστάσεις.
Σωματικά
Έντονη κούραση, δυσκολία στον ύπνο, ξάφνιασμα με το παραμικρό, υπερβολική ή μειωμένη όρεξη για φαγητό ή στη σεξουαλική διάθεση. Σωματικά συμπτώματα όπως διαταραχές στο στομάχι, πονοκεφάλοι, αλωπεκεία κ.ο.κ
Διαπροσωπικά
Υπάρχουν εντάσεις, έλλειψη ασφάλειας και εμπιστοσύνης, ανάγκη για απομόνωση, αίσθημα εγκατάλλειψης, επικριτική διάθεση, ανάγκη για πλήρη έλεγχο μέχρι και ανικανότητα δέσμευσης.
Να τονίσουμε όμως οτι τα παραπάνω είναι απλά ενδεικτικά και δεν επαρκούν από μόνα τους για κάποια διάγνωση.
Πώς μπορώ να βοηθηθώ;
Όσοι από εσάς έχετε βιώσει κάποιο έντονο ψυχοτραυματικό γεγονός καλό θα ήταν να το μοιραστείτε με ανθρώπους εμπιστοσύνης, η σιωπή και η απόσυρση δεν είναι βοηθητικές σε αυτές τις περιπτώσεις. Μιλήστε για το γεγονός, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις σας. Αποδεχτείτε οτι πρόκειται για μια περίοδο οδύνης για εσάς και προσπαθήστε να αφιερώνετε και λίγο χρόνο σε δραστηριότητες που κάνατε έως τώρα, ειδικά αυτές που σας προκαλούσαν κάποια ικανοποίηση.
Εάν ωστόσο δείτε οτι δυσκολεύεστε να το διαχειριστείτε μη διστάσετε να ζητήσετε την υποστήριξη κάποιου ειδικού. Παραδείγματα τέτοιων περιπτώσεων μπορεί να είναι το να φέρεστε διαφορετικά από ότι πριν το συμβάν, να έχετε προβλήματα στις διαπροσωπικές σας σχέσεις, να εξακολουθείτε να νιώθετε έντονη στεναχώρια και άγχος, να μη μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε το γεγονός ή να ευχαριστηθείτε τη ζωή σας.
Ο ειδικός θα σας βοηθήσει με εξειδικευμένες τεχνικές να αναγνωρίσετε και εν συνεχεία να τροποποιήσετε τις αρνητικές σκέψεις, ερμηνείες και συμπεριφορές που σχετίζονται με το συμβάν. Να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και τις πεποιθήσεις σας σε σχέση με το τραυματικό γεγονός σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Να ανακουφιστείτε από το άγχος και το φόβο. Να μειώσετε ή ακόμη και να εξαλείψετε τα αρνητικά συναισθήματα, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα της ζωής σας.
- Αυτοάνοσα νοσήματα και πώς επηρεάζουν τη ψυχολογία μας - 19 Ιανουαρίου 2021
- Ανάγκες και επιθυμίες: Δύο διαφορετικές έννοιες που συγχέονται - 11 Νοεμβρίου 2017
- Μετατραυματικό στρες: Συνήθη χαρακτηριστικά και πώς να το καταπολεμήσετε - 31 Ιανουαρίου 2017