Ψυχική υγεία και διατροφή
Ως ψυχικές διαταραχές ορίζεται ένα σύνολο διαταραχών που επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά του ατόμου. Κάποιες από τις συχνότερες ψυχικές διαταραχές είναι η κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή, οι αγχώδεις διαταραχές και η σχιζοφρένεια. Η σύνδεση της ψυχικής υγείας με τη διατροφή έχει απασχολήσει αρκετά την επιστημονική κοινότητα τα τελευταία χρόνια.
Advertisment
Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν την επίδραση της διατροφής στην κατάθλιψη, τη γνωστική λειτουργία και την άνοια, ενώ λιγότερα δεδομένα υπάρχουν για άλλες ψυχικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια. Η σύνδεση αυτή είναι αρκετά λογικό να υφίσταται, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα θρεπτικά συστατικά λειτουργούν ως δομικά υλικά για μεμβράνες κυττάρων, ενζύμων, νευροδιαβιβαστών και άλλων χημικών ουσιών απαραίτητων για την ορθή λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Διαβάστε επίσης από τη Χαρά Τσιάκλα: Πώς διαβάζουμε σωστά μία ετικέτα τροφίμων
Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι τα πιο μελετημένα θρεπτικά συστατικά όσον αφορά τη συσχέτισή τους με την ψυχική υγεία. Η αντιφλεγμονώδης δράση τους, η συμμετοχή τους ως δομικό υλικό των μεμβρανών των κυττάρων και στην ανάπτυξη των νευρώνων είναι οι πιο πιθανοί μηχανισμοί. Μελέτες έχουν δείξει ότι παρέμβαση με ω-3 λιπαρά οξέα μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα στην κατάθλιψη, στο Alzheimer και την άνοια. Γενικά, η κατανάλωση 1 γραμμαρίου ω-3 λιπαρών οξέων (EPA και DHA) προτείνεται για την υγεία του εγκεφάλου.
Advertisment
Το σύμπλεγμα των βιταμινών Β, επίσης, φαίνεται να παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην ψυχική υγεία. Το φυλλικό οξύ και οι βιταμίνες B6 και Β12 συμμετέχουν στον μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης, μίας χημικής ουσίας που σε υψηλές συγκεντρώσεις φαίνεται να προκαλεί βλάβες στην εγκεφαλική αγγείωση και τη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών. Μελέτες έχουν δείξει ότι χαμηλές τιμές αυτών των βιταμινών και υψηλές τιμές ομοκυστεΐνης έχουν παρατηρηθεί σε άτομα με κατάθλιψη και με άνοια.
Χημικές ουσίες με αντιοξειδωτική δράση, όπως είναι οι βιταμίνες C, E και Α φαίνεται να έχουν προστατευτικό ρόλο απέναντι σε διάφορες ψυχικές διαταραχές, όπως την κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, διπολική διαταραχή. Ο μηχανισμός δράσης είναι η μείωση του οξειδωτικού στρες, το οποίο είναι ιδιαίτερα έντονο στην περιοχή του εγκεφάλου. Ωστόσο, περισσότερες μελέτες χρειάζεται να γίνουν για να καθοριστεί ο βέλτιστος συνδυασμός και δοσολογία για την βελτίωση συμπτωμάτων. Αρκετά υποσχόμενα για την ψυχική υγεία φαίνεται να είναι τα προβιοτικά, αν και χρειάζεται να γίνουν αρκετές μελέτες ακόμα να να διεξαχθεί ένα σαφές συμπέρασμα. Η δυνατότητα της εντερικής μικροχλωρίδας να επιδρά στη σεροτονίνη, σημαίνει ότι έχει αντίκτυπο στο συναίσθημα και το στρες.
Από την άλλη πλευρά, θετική συσχέτιση κάποιων ψυχικών διαταραχών παρατηρείται με την κατανάλωση κορεσμένου λίπους και ζάχαρης, με τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα να επιδρούν στη γνωστική λειτουργία και τη μνήμη. Αν θέλουμε να προτείνουμε ένα πρότυπο διατροφής για την πρόληψη, αλλά και τον έλεγχο των συμπτωμάτων στις ψυχιατρικές διαταραχές, αυτή θα ήταν για ακόμα μία φορά η Μεσογειακή διατροφή.
Μία ποικιλία τροφών σε καθημερινή βάση, που εξασφαλίζουν μια ποικιλία βιταμινών, υψηλών σε μη επεξεργασμένους υδατάνθρακες και χαμηλών σε ζάχαρη και κορεσμένο λίπος και η συστηματική κατανάλωση ψαριού και θαλασσινών είναι τα σημεία που θα πρέπει να προσέξουμε για την υγεία του εγκεφάλου. Επίσης, η καθημερινή ένταξη προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι και το κεφίρ, μπορούν να προσφέρουν ένα επιπλέον όφελος στην ψυχική υγεία.
[toggle title="Πηγές"]
1. Lim SY, Kim EJ, Kim A, Lee HJ, Choi HJ, Yang SJ. Nutritional Factors Affecting Mental Health. Clinical Nutrition Research. 2016;5(3):143-152. doi:10.7762/cnr.2016.5.3.143.
2. Dash S, Clarke G, Berk M, Jacka FN. The gut microbiome and diet in psychiatry: focus on depression. Curr Opin Psychiatry. 2015 Jan;28(1):1-6. doi: 10.1097/YCO.0000000000000117.
[/toggle]
- Σόγια: Έχει θέση στην διατροφή μας; - 13 Φεβρουαρίου 2018
- Πώς να ελαττώσετε το στρες και να βελτιώσετε την διάθεσή σας - 12 Δεκεμβρίου 2017
- Βιταμίνη D: Γιατί είναι τόσο απαραίτητη και από που θα τη λάβετε; - 31 Οκτωβρίου 2017
