Μπορεί ο θυμός να είναι εθιστικός; Ναι, μπορεί. Και γι’ αυτό, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιο ή ποιους τύπους θυμού τείνουμε ο καθένας μας να βιώνουμε, όπως επίσης και οι γύρω μας, έτσι ώστε να μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά και έξυπνα. Οι 12 τύποι που παρουσιάζονται παρακάτω είναι πολύ διακριτοί, αλλά κάποιοι πιθανώς αλληλεπικαλύπτονται σε ορισμένα σημεία και μπορεί να φαίνονται παρόμοιοι. Ωστόσο, και πάλι παραμένει σημαντικό το να τους χωρίσουμε στα βασικά τους στοιχεία:
Διαβάστε επίσης την εξαιρετική ιστορία
Advertisment
12 βασικοί τύποι θυμού
1. Αντιδραστικός και παθητικός θυμός
Αυτά τα άτομα πιστεύουν ότι ο θυμός είναι άσχημο και κακό συναίσθημα. Αποφεύγουν οπωσδήποτε τη σύγκρουση. Τους διδάχθηκε ως παιδιά (και μέσω πράξεων) ότι όλοι οι τύποι θυμού είναι απαράδεκτοι. Τείνουν να καταπιέζουν τα συναισθήματά τους, τα οποία και συσσωρεύονται μέσα τους. Και φυσικά είναι πιο ευάλωτοι σε σωματικές και ψυχολογικές παθήσεις.
Advertisment
2. Διαδικτυακή οργή
Έχετε ποτέ παρατηρήσει ότι κάποιοι άνθρωποι είναι πιο σκληροί και πιο ευέξαπτοι στις αλληλεπιδράσεις των κοινωνικών δικτύων; Τις περισσότερες φορές τέτοιοι άνθρωποι ψάχνουν επίτηδες να ξεκινήσουν καυγά στα σχόλια κάτω από βίντεο, αναρτήσεις, φωτογραφίες και ειδήσεις. Το ενδιαφέρον στοιχείο εδώ είναι ότι αυτός ο τύπος αντίδρασης συγκαταλέγεται στα συμπτώματα του γενικού εθισμού στο διαδίκτυο και στα κοινωνικά δίκτυα και συχνά συνδέεται και με σοβαρότερα θέματα διαχείρισης θυμού.
3. Εθιστικός θυμός
Ο θυμός γίνεται εθιστικός, όταν περιλαμβάνει σημαντικές εκρήξεις αδρεναλίνης, από τις οποίες το άτομο καταλήγει να εξαρτάται, ψυχολογικά και/ή σωματικά. Αυτός ο τύπος νιώθει ότι ο θυμός αποτελεί τον μόνο δρόμο για μια αίσθηση δύναμης και θάρρους. Τα συγκεκριμένα άτομα συνήθως ενδιαφέρονται να παρακολουθούν βία στην τηλεόραση ή στα βιντεοπαιχνίδια.
4. Ο θυμός που επιμένει
Ένας τέτοιος θυμός βασίζεται κατά κύριο λόγο στη μνησικακία, στο φθόνο και στην άρνηση για συγχώρεση (αυτό που λέμε «κρατάει κακία»). Τέτοια άτομα είναι απρόθυμα στο να λύσουν το ζήτημα του θυμού τους. Αντιθέτως, επιμένουν και κρατούν «βεντέτα».
5. Καταπιεσμένος θυμός
Οι άνθρωποι με τέτοιο θυμό είναι κινούμενες βόμβες. Η στιγμή της έκρηξης και η ηρεμία που δείχνουν ότι έχουν χωρίζονται επικίνδυνα από μια πολύ λεπτή κλωστή. Μόλις αυτή ξεπεραστεί, ο θυμός που απελευθερώνεται θα είναι εκτός ελέγχου και δύσκολα διαχειρίσιμος.
6. Ζήλια
Ιδιαίτερος τύπος θυμού που πηγάζει από την παιδική ηλικία. Βασίζεται κυρίως στην εγκατάλειψη και την απώλεια, πολύ συχνά σε διαζύγιο γονέων ή ένα συναίσθημα απόρριψης. Ο θυμός κάποιου εξελίσσεται μέχρι του βαθμού ανάγκης του να κατέχει απόλυτα κάτι- και ανθρώπους. Κάτι που δηλώνει μεγάλη δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις.
7. Οδική οργή
Γνωρίζατε ότι ένας από τους βασικούς παράγοντες της οδικής οργής είναι η ταχύτητα; Συνήθως ξεσπά όταν υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση και οι άνθρωποι σε αυτή την περίπτωση νιώθουν παγιδευμένοι. Ωστόσο, οι άνθρωποι με τέτοια ζητήματα είναι οι ίδιοι που έχουν άσχημη και παράνομη οδική συμπεριφορά!
8. Συγκρουσιακός θυμός
Άτομα με τέτοιο θυμό αναζητούν συνεχώς να δημιουργήσουν καυγά, προκαλούν διαπληκτισμούς και διαφωνίες. Προετοιμάζονται και προσχεδιάζουν εκ των προτέρων πώς θα δημιουργήσουν σύγκρουση με άλλους. Συχνά έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και προβληματικό εγώ.
9. Χρόνιος θυμός
Άτομα με τέτοιο είδος θυμού χρειάζονται το συναίσθημα του θυμού για να νιώσουν απελευθέρωση. Γι’ αυτούς είναι υπερβολικά φυσιολογικός και τον αποδέχονται σαν μέρος της συμπεριφοράς τους! Δεν γνωρίζουν άλλον τρόπο επικοινωνίας και αντιμετώπισης των πραγμάτων. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι συνήθως συνδέεται με ένα οικογενειακό περιβάλλον, όπου μόνιμα βασιλεύουν ο θυμός και οι φωνές.
10. Παθητικό-επιθετικός
Πολλές φορές, τέτοια άτομα βασίζονται στην εκδίκηση και όχι στην κατά μέτωπο επίθεση. Γι’ αυτό το λόγο, γίνονται και αρκετά καχύποπτοι. Έχουν δυσκολίες στις κοινωνικές δεξιότητες τους και στην ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Στο τέλος, σχεδόν ποτέ δεν καταφέρνουν να έχουν αυτό που πραγματικά επιθυμούν στη ζωή.
11. «Μοραλιστικός» θυμός
Δείχνει σημάδια εξτρεμισμού και φονταμενταλισμού. Δίνουν στον εαυτό τους το απόλυτο δικαίωμα να θυμώνουν και να ξεσπούν σε άλλους, χρειάζονται να είναι σωστοί και ισχυροί· ανώτεροι από τους άλλους. Αυτός ο θυμός πάει χέρι χέρι με τον ρατσισμό, την προκατάληψη , τον σεξισμό και το μίσος.
12. Χειριστικός θυμός
Χρησιμοποιείται για να χειραγωγήσει τους άλλους. Μέσω παιδιάστικών παιχνιδιών εξουσίας, όπως απειλές, κλάματα, κραυγές και «μούτρα».
Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε το θυμό;
Για να μπορούμε να καταλάβουμε, αναγνωρίσουμε και δουλέψουμε τον θυμό μας, πρέπει αρχικά να αποδεχτούμε και να κατανοήσουμε το συναίσθημα αυτό καθ’ αυτό. «τι είναι αυτό που νιώθω εδώ και τώρα;». Ύστερα, πρέπει να αναρωτηθούμε: «γιατί νιώθω έτσι;». αυτό σημαίνει οτι πρέπει να ξεσκεπάσουμε τις υποβόσκουσες σκέψεις που οδηγούν στο θυμό. Τέλος, υπάρχουν διάφορες σπουδαίες μέθοδοι για να αλλάξουμε τον τρόπο που διαχειριζόμαστε και εκφράζουμε τον θυμό μας, τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τους άλλους που είναι θυμωμένοι. Κάποιες από τις πιο απλές πρακτικές είναι οι ακόλουθες:
1. Μάθετε να φεύγετε
Μάθετε το πότε και το πώς να απομακρύνεστε από μια ενδεχομένως κακή κατάσταση. Να θυμάστε ότι μάλλον θα κάνετε περισσότερο κακό παρά καλό αν επιλέξετε να μείνετε στην τρέχουσα κατάσταση. Αν είστε ο εκρηκτικός ή επιθετικός τύπος, αν ο θυμός σας συχνά σας οδηγεί σε προβλήματα με τον νόμο, τον εργοδότη ή την οικογένεια σας, τότε η απομάκρυνση είναι η καλύτερη επιλογή για εσάς.
2. Δημιουργήστε μόνιμες υπενθυμίσεις
Οπτικές και λεκτικές. Γράψτε στη μια πλευρά μιας κάρτας τους φόβους σας (σε σχέση με το θυμό), και στην άλλη πλευρά κάτι που σας κάνει να νιώθετε όμορφα (κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο), ή κάτι που σας κινητοποιεί πνευματικά. Θυμηθείτε ότι για να λειτουργήσει αυτό, πρέπει να γράψετε κάτι που να σας αγγίζει πραγματικά βαθιά. Μη δειλιάσετε.
3. Αλλάξτε την οπτική σας
Μάθετε πώς να μπαίνετε στη θέση του άλλου. Αυτό μπορεί να αλλάξει τη δυναμική των σχέσεων και καταστάσεων προς το καλύτερο. Ο αναστοχασμός αυτών που ακούμε, που μας λένε, είναι σημαντικό εργαλείο και μπορεί συχνά να μας γλυτώσει από μια σύγκρουση πριν βγει εκτός ελέγχου. Αυτή η προσέγγιση λειτουργεί στη διαχείριση θυμού, επειδή όταν εστιάζουμε στην πρόθεση, στον σκοπό αυτών που λέγονται, ο νους μας δεν έχει τον χρόνο να καταφύγει σε επιθετικές αποκρίσεις.
4. Ελέγξτε τα συναισθήματά σας
Ο έλεγχος των συναισθημάτων μπορεί να κάνει τη διαφορά. Αν επιλέξετε να έχετε κυριαρχία και να γνωρίζετε τι νιώθετε, κανείς δεν θα μπορεί να σας χειραγωγήσει. Για την ακρίβεια, θα είστε εσείς που θα ελέγχετε τη δική σας διεργασία σκέψης.
5. Να είστε παρόντες
Πρέπει να μάθετε ότι μπορείτε να ελέγχετε μόνο το εδώ και τώρα. Το να κρατάτε τα συναισθήματα σας στην παρούσα κατάσταση είναι κρίσιμης σημασίας, όταν έχετε να κάνετε με ανθρώπους που σας αδίκησαν στο παρελθόν. Ξαναζώντας εκείνη την κατάσταση στο μυαλό σας μόνο να σας βγάλει εκτός ελέγχου μπορεί και είναι μια αρκετά ψυχοφθόρα, αλλά αχρείαστη διαδικασία. Και χρειάζεται να τη σταματήσετε, αν θέλετε να προχωρήσετε.
6. Δοκιμάστε την επανάληψη
Αποτελεί ένα διασκεδαστικό και «πονηρό» τρόπο να πάρετε μια δύσκολη κατάσταση και να την ελαφρύνετε, ακόμα και να κάνετε τους άλλους να γελάσουν, αντί να θυμώσουν. Η παπαγαλία αλλιώς, λειτουργεί ακριβώς έτσι όπως δηλώνει η λέξη. Επαναλαμβάνετε το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά, μέχρι να πάρετε αυτό που θέλετε. Δεν πληγώνετε, βλάπτετε ή απειλείτε κανέναν. Για την ακρίβεια, δηλώνετε την πρόθεση σας στο άλλο άτομο και τους αφήνετε ύστερα το χώρο να αποκριθούν. Αυτή η προσέγγιση λειτουργεί εξαιρετικά καλά, αν είστε γονιός και έχετε δυσκολία στο να κάνετε τα παιδιά να σας ακούνε.
Το βασικότερο όλων είναι να θυμάστε πάντα ότι κανείς δεν μπορεί να σας κάνει να θυμώσετε, εκτός αν τους το επιτρέψετε. Έχετε τον έλεγχο των συναισθημάτων σας- ακόμα και αν κάποιες φορές δεν το νιώθετε.