Αιμοδοσία: 4 αναπάντεχα οφέλη για την υγεία μας
Κάθε δύο δευτερόλεπτα κάποιος στον κόσμο έχει άμεση ανάγκη για αίμα. Αυτή μπορεί να είναι μια λυπηρή στατιστική, αλλά ακόμα πιο στενάχωρα είναι τα εξαιρετικά χαμηλά νούμερα των δωρητών αίματος. Μήπως λοιπόν να σκεφτόσασταν την περίπτωση να γίνετε και εσείς αιμοδότης; Καθώς οι απαιτήσεις για αίμα αυξάνονται συνεχώς, αυξάνεται και η ανάγκη για αιμοδότες. Κι αν και η βοήθεια που προσφέρετε ως δωρητές στον συνάνθρωπό μας είναι αδιαμφισβήτητες, γνωρίζατε ότι η αιμοδοσία προσφέρει πολλά οφέλη και στη δική σας υγεία;
Advertisment
Γιατί να γίνουμε αιμοδότες: Οι χρήσεις της αιμοδοσίας
Η αιμοδοσία αποτελεί έναν απαραίτητο κρίκο στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Άνθρωποι με συγκεκριμένες παθήσεις όπως καρκίνο και δρεπανοκυτταρική αναιμία χρειάζονται πολλές μεταγγίσεις μέσα στο χρόνο. Και απαιτούνται κατά μέσο όρο 500 ml αίματος για μια μετάγγιση. Και ας μη μιλήσουμε για τις πολλές περιπτώσεις αυτοκινητιστικών ατυχημάτων όπου ένας τραυματίας μπορεί να χρειαστεί μέχρι και 47 λίτρα αίματος. Τραυματισμένοι με εγκαύματα, με πολλά τραύματα, γυναίκες που γεννούν, όπως επίσης και εκείνοι που πάσχουν από ασθένειες του αίματος, όπως μεσογειακή αναιμία, κληρονομικές παθήσεις όπως η αιμοφιλία, σοβαρές μορφές αναιμίας ή λευχαιμία χρειάζονται επίσης αίμα.
Πλεονεκτήματα της αιμοδοσίας για τον δότη
Η πράξη της αιμοδοσίας προχωρά και πέρα από τη βοήθεια προς τον συνάνθρωπο που χρειάζεται το αίμα σας. Για την ακρίβεια, η αιμοδοσία μπορεί να ωφελήσει κατά πολύ και τη δική σας υγεία ως δότες. Σας προσφέρει:
1. Ένα γενικό checkup
Πριν δώσετε αίμα, θα χρειαστεί να εξεταστείτε για κάποιες ασθένειες που μπορεί να σας αποκλείσουν από την αιμοδοσία. Και αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι εκείνη η ώθηση που επιτέλους θα σας κάνει να εξετάσετε τη γενική εικόνα της υγείας σας. Επίσης, πριν δώσετε αίμα, σίγουρα θα εξετάσουν την πίεση και τους καρδιακούς σας παλμούς. Ύστερα, θα εξεταστεί ένα δείγμα του αίματος σας. Επίσης θα πρέπει να συμπληρώσετε μια φόρμα σχετικά με τα πρόσφατα ταξίδια σας, την πιθανή φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε ή άλλους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να κάνουν πιθανό το ενδεχόμενο εμφάνισης κάποιων ασθενειών.
Advertisment
Και ενώ αυτή η διαδικασία έχει σκοπό να εκτιμηθεί από τους ειδικούς το αν είστε κατάλληλοι υποψήφιοι για αιμοδοσία, μέσα από αυτή, θα ανακαλύψετε αν υφίσταται κάποιο πρόβλημα υγείας που πρέπει να εξετάσετε περαιτέρω ή που πρέπει να το δει άμεσα κάποιος γιατρός.
2. Ευκαιρία για δική σας μελλοντική χρήση (σε περίπτωση χειρουργείου)
Έχετε ποτέ σκεφτεί την πιθανότητα αιμοδοσίας για δική σας πιθανή χρήση αργότερα; Αυτό λέγεται αυτόλογη προκατάθεση και το πλεονέκτημα αυτής της κίνησης είναι ότι θα μεταγγιστείτε το δικό σας αίμα, όταν το χρειαστείτε. Ειδικά αν υπάρχει κάποιο προγραμματισμένο χειρουργείο σας τον επόμενο καιρό. Ένα άλλο βασικό πλεονέκτημα είναι ότι μέσω αυτής της εναλλακτικής, μειώνεται η περίπτωση ασυμβατότητας ή μετάδοσης πιθανών λοιμώξεων. Επομένως, αν και δεν σχετίζεται με τα αλτρουιστικά οφέλη της αιμοδοσίας, βοηθά στην ικανοποίηση των δικών σας αναγκών, χωρίς να καταφύγετε στην τράπεζα αίματος.
3. Τόνωση της καρδιαγγειακής σας υγείας
Η αιμοδοσία μπορεί επίσης να βοηθήσει στη βελτίωση της καρδιαγγειακής σας υγείας, μέσω της διατήρησης των φυσιολογικών επιπέδων σιδήρου. Ο σίδηρος μπορεί να έχει έναν ρόλο στην υπεροξείδωση των λιπιδίων, που πρόκειται για προάγγελο της αρτηριοσκλήρυνσης και της θρόμβωσης των αρτηριών. Τα υψηλά επίπεδα σιδήρου έχουν συνδεθεί με μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών νόσων. Θυμηθείτε πως όταν καταναλώνετε τροφές που περιέχουν σίδηρο, το σώμα σας θα τον χρησιμοποιήσει για να αντικαταστήσει σταδιακά κάθε ποσότητα σιδήρου που έχει χαθεί. Όμως, κάποιοι υποστηρίζουν, ότι η συχνή αιμοδοσία μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των επιπέδων σιδήρου στο φυσιολογικό, μειώνοντας τις παραπανίσιες ποσότητές του κάθε φορά που δίνετε αίμα.
Ωστόσο, πρέπει να προσέξουμε κάτι εδώ: οι μελέτες που έχουν ερευνήσει την άμεση επίδραση της αιμοδοσίας στα επίπεδα σιδήρου και στην καρδιαγγειακή υγεία έχουν παράγει αντιφατικά αποτελέσματα. Ως τέτοια, κάποιοι ερευνητές δε υποστηρίζουν τη θεωρία της βελτιωμένης καρδιαγγειακής υγείας. Με λίγα λόγια, μη θεωρήσετε την αιμοδοσία ως θεραπεία για προβλήματα καρδιάς ή πρόληψής τους. Αν όντως όμως ωφεληθείτε από την αιμοδοσία και σε αυτό τον τομέα, σίγουρα θα είναι ένα επιπλέον πλεονέκτημα για εσάς.
4. Πιθανή μείωση κινδύνου εμφάνισης συγκεκριμένων καρκίνων
Γι’ άλλη μια φορά, λόγω της ικανότητάς της να μειώνει τα μεγάλα ποσά σιδήρου στο σύστημα μας, η αιμοδοσία μπορεί να μειώσει και τον κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων καρκίνων. Όπως ένας αριθμός ερευνών τονίζει, τα μεγάλα ποσά σιδήρου στο σώμα μας μπορούν να δημιουργήσουν βλάβη μέσω των ελεύθερων ριζών που σχετίζονται με τον σίδηρο ή μέσω του οξειδωτικού στρες. Και αυτοί οι δύο παράγοντες εμπλέκονται στην αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου. Έτσι, σε μια συγκεκριμένη έρευνα παρατηρήθηκε ότι τα μειωμένα επίπεδα σιδήρου στους συμμετέχοντες που έπασχαν από περιφερική αρτηριακή νόσο μείωσαν τον κίνδυνο καρκίνου όπως και θνησιμότητας.
Κίνδυνοι της αιμοδοσίας
Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να βιώσουν κάποιες παρενέργειες ήπιας μορφής από την αιμοδοσία. Παρακάτω βρίσκονται κάποιες από τις ήπιες αυτές αντιδράσεις που μπορεί να εμφανίσετε:
• Ιδρώτα
• Κρυάδες
• Αδυναμία
• Ναυτία
• Ταραχή/σύγχυση
Ένας μικρός αριθμός ανθρώπων βιώνουν σοβαρότερα προβλήματα όπως εμετό ή λιποθυμίες.
Είναι ασφαλής η αιμοδοσία;
Είναι κατανοητό να νιώθετε κάποιο φόβο απέναντι στην αιμοδοσία. Σε κανέναν δεν αρέσουν οι βελόνες! Αλλά σε αυτή την περίπτωση και επειδή πρόκειται για έναν καλό σκοπό, αξίζει μια μικρή προσπάθεια, ακόμα και αν νιώθουμε άβολα. Ωστόσο, αν οι ανησυχίες σας αφορούν στην ασφάλεια, σας δίνουμε κάποιες κατευθυντήριες γραμμές:
• Σύμφωνα με τον Ερυθρό Σταυρό, θα πρέπει να βρίσκεστε σε «καλή γενική υγεία» και δεν θα πρέπει να νιώθετε αδιαθεσία, αν επιθυμείτε να δώσετε αίμα.
• Συνήθως, πρέπει να ζυγίζετε τουλάχιστον 49 κιλά, ώστε να μπορέσετε να είστε αιμοδότης. Βέβαια υπάρχουν κάποιες διαφορές όσον αφορά στους νέους σε ηλικία αιμοδότες.
• Αν θέλετε να δίνετε αίμα τακτικά, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι θα περιμένετε τουλάχιστον 56 μέρες για την επόμενη αιμοδοσία.
• Αν πάσχετε από κάποια συγκεκριμένα ιατρικά συμπτώματα και νόσους, ίσως δεν μπορέσετε να δώσετε αίμα. Εξετάστε το ενδεχόμενο αυτό με τον Ερυθρό Σταυρό ή με το τοπικό κέντρο αιμοδοσίας. Ωστόσο, αυτό κυρίως αφορά σε άτομα που πάσχουν από ηπατίτιδα, μαλάρια, AIDS ή ήταν χρήστες ναρκωτικών στο άμεσο παρελθόν. Επιπλέον, αν πρόσφατα είχατε περάσει κάποιο κρύωμα ή ίωση, ίσως είναι καλύτερα να αφήσετε κάποιο χρόνο πρώτα να περάσει.
• Αν πρόσφατα είχατε κάποια αποβολή, έκτρωση ή γέννα, ίσως δεν μπορέσετε να δωρίσετε αίμα. Εκείνοι που επίσης έχουν κάνει μετάγγιση αίματος ίσως χρειαστεί να περιμένουν πρώτα για κάποιο χρονικό διάστημα.
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title=”Πηγές”]
1, 2. Blood Facts and Statistics. American Red Cross.
3. Frequently Asked Questions on Blood Donation. World Health Organization.
4. Donating Blood. American Cancer Society.
5. Blood donation before surgery. U.S. National Library of Medicine.
6. De Valk, B., and J. J. M. Marx. “Iron, atherosclerosis, and ischemic heart disease.” Archives of internal medicine 159, no. 14 (1999): 1542-1548.
7. Fleming, Diana J., Paul F. Jacques, Katherine L. Tucker, Joseph M. Massaro, Ralph B. D’Agostino, Peter WF Wilson, and Richard J. Wood. “Iron status of the free-living, elderly Framingham Heart Study cohort: an iron-replete population with a high prevalence of elevated iron stores.” The American journal of clinical nutrition 73, no. 3 (2001): 638-646.
8. Ascherio, Alberto, Eric B. Rimm, Edward Giovannucci, Walter C. Willett, and Meir J. Stampfer. “Blood donations and risk of coronary heart disease in men.” Circulation 103, no. 1 (2001): 52-57.
9. Zacharski, Leo R., Bruce K. Chow, Paula S. Howes, Galina Shamayeva, John A. Baron, Ronald L. Dalman, David J. Malenka, C. Keith Ozaki, and Philip W. Lavori. “Decreased cancer risk after iron reduction in patients with peripheral arterial disease: results from a randomized trial.” Journal of the National Cancer Institute 100, no. 14 (2008): 996-1002.
10. Crocco, Antonio, and Domenico D’Elia. “Adverse reactions during voluntary donation of blood and/or blood components. A statistical-epidemiological study.” Blood transfusion 5, no. 3 (2007): 143.
11. Who Can Donate. Community Blood Center.
12. Eligibility Requirements. American Red Cross.
[/toggle]