Συνηθίζουμε να λέμε ότι βλέπουμε τα «πιο τρελά» ή τα «πιο περίεργα» όνειρα. Τις περισσότερες φορές, οι άνθρωποι μοιράζονται τα «τρελά» τους όνειρα για να δείξουν πόσο ακραία και παράλογα είναι και όχι για να τα αποκωδικοποιήσουν. Διάφορα φαινομενικά ασύνδετα μεταξύ τους στοιχεία στο όνειρο συνδέονται, φτιάχνοντας μια παράλογη ιστορία ή πολλές μικρές χωρίς ένα επιφανειακό νόημα. Κι εμείς τα περιγράφουμε, χωρίς να μπαίνουμε βαθύτερα, θέλοντας απλά να αποδείξουμε ότι είναι ανούσια. Στο γραφείο μου, αφού οι θεραπευόμενοί μου διηγηθούν το όνειρό τους, ρωτάω: «και λοιπόν, κι εσύ τι συμπέρασμα έβγαλες από αυτό;». Και εκείνοι με κοιτούν, σαν να τους ζήτησα να μου εξηγήσουν ανώτερη φυσική. Απαντούν ότι δεν βγάζουν κανένα νόημα. Και ύστερα το ξεχνούν χωρίς περαιτέρω διερεύνηση.
Και τώρα ρωτώ εσάς: τι θα κάνατε αν λαμβάνατε ένα πακέτο ταχυδρομικά στο σπίτι σας; Κι αν ξέρατε ότι αυτό το δώρο κατασκευάστηκε αποκλειστικά για εσάς; Και τι θα κάνατε αν κάθε μέρα ένα νέο πακέτο παραδινόταν μπροστά στην πόρτα σας; Και τώρα ας φανταστούμε ότι αυτό το δώρο ήταν τυλιγμένο σε ένα κουτί που κατά κάποιο τρόπο σας δυσκόλευε να το ξετυλίξετε. Αλλά δεν θα προσπαθούσατε να το ανοίξετε εσείς και να νιώσετε τον ενθουσιασμό της πρώτης επαφής με εκείνο το ξεχωριστό δώρο, στο οποίο μόνο εσείς θα είχατε πρόσβαση; Κάθε μέρα λοιπόν, οι άνθρωποι λαμβάνουμε τέτοια ξεχωριστά πακέτα σταλμένα από τον ψυχικό μας κόσμο με τη μορφή ονείρων και χρειάζεται κάποιος χρόνος μέχρι το δώρο να αποκαλυφθεί.
Advertisment
Ως ψυχοθεραπεύτρια με προσανατολισμό στην ψυχανάλυση και συγκεκριμένα στη γιουγκιανή παράδοσή της, ακούω πολλά όνειρα και διαθέτω κάποια ειδικά εργαλεία στη διάθεσή μου για να τα ξεκλειδώσω. Μπορώ να θέσω κάποιες ερωτήσεις για να βοηθήσω τους θεραπευόμενούς μου να ανοίξουν ένα κουτί λίγο γρηγορότερα. Μπορώ να βοηθήσω κάποιον να εξετάσει πώς το όνειρό του συνδέεται με το προηγούμενο και με ένα που είχε ένα μήνα πριν ή ακόμα και τέσσερα χρόνια πριν. Αλλά τελικά, η δουλειά του ξετυλίγματος ανήκει στο ίδιο το άτομο.
Είναι εκείνο που χρειάζεται να αναρωτηθεί για την κάθε εικόνα και το κάθε αντικείμενο. Και είναι εκείνο που θα βρει τις μικρές, κρυμμένες συσχετίσεις ανάμεσα σε σημαντικά και ασήμαντα στοιχεία που ο ίδιος ο ψυχισμός του έχει εγκαθιδρύσει. Ο ψυχικός σας κόσμος επιλέγει εικόνες που ξέρει ότι θα καταλάβετε. Θέλει να τις καταλάβετε κι έτσι βάζει στη μάχη σύμβολα που θα σας καθοδηγήσουν, αν πάρετε λίγο χρόνο να τα αναλύσετε.
Εξάλλου, το κάθε στοιχείο, το κάθε αντικείμενο που εμφανίζεται στα όνειρά μας έχει και μια διαφορετική σημασία για τον καθένα. Εγώ δεν μπορώ να ερμηνεύσω με απόλυτη βεβαιότητα τι είναι αυτό που το ασυνείδητό σας εμφανίζει, ούτε εσείς μπορείτε να το κάνετε αυτό για τα δικά μου όνειρα. Γι’ αυτό και τα όνειρα δεν έχουν μόνο ένα τρόπο ανάλυσης, τα εγχειρίδια εδώ είναι άχρηστα.
Advertisment
Κι ας πούμε ότι ονειρεύεστε ένα φαινομενικά αδιάφορο αντικείμενο, ένα φλιτζάνι του καφέ για παράδειγμα. Αν ανοίξετε ένα εγχειρίδιο ονείρων μπορεί να γράφει: «Αν ονειρευτείτε φλιτζάνι, αυτό θα σημαίνει ότι αναπολείτε παρελθοντικές στιγμές που βρίσκατε απολαυστικές και διασκεδαστικές». Λοιπόν, ναι, αυτός θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος αποκωδικοποίησης. Αλλά αποτελεί τον μοναδικό; Όχι βέβαια. Ωστόσο, οι συσχετίσεις σας είναι πολύ πιο σημαντικές και βοηθητικές στο να κατανοήσετε τι προσπαθεί ο ψυχισμός σας να σας πει. Και εγώ θα βοηθήσω με τα εργαλεία μου κάποιον να θυμηθεί πώς είχε περιγράψει κάτι στο παρελθόν που ίσως τον βοηθήσει και να εξερευνήσει πιθανές συνδέσεις.
Εύχομαι να μπορούσα να σας πω τι σημαίνει ένα όνειρο με φλιτζάνια του καφέ για όλους μας. Αλλά δεν μπορώ, επειδή δεν ξέρω. Και δεν ξέρω τι σημαίνει το κάθε σας όνειρο. Εσείς όμως ξέρετε. Εσείς έχετε ειδίκευση στα όνειρά σας. Κι εύχομαι να βρείτε την ενέργεια και την προθυμία να ξετυλίξετε τα δώρα σας και να περάσετε χρόνο μαθαίνοντας τη γλώσσα του ασυνείδητου σας, γιατί το αξίζει. Ο Freud, ο πατέρας της ψυχανάλυσης, πίστευε ότι τα όνειρα αποτελούν τη βασιλική οδό προς το ασυνείδητο και πιστεύω ότι είχε δίκιο. Η δική μου συμβουλή; Κοιμηθείτε και ονειρευτείτε. Ξυπνήστε. Καταγράψτε τα τρελά σας όνειρα σε ένα ημερολόγιο και αναρωτηθείτε με κάποιες απλές ερωτήσεις: «τι σημαίνει αυτό για μένα; Τι θέλει να μου πει;».
Tracey Cleantis, ψυχοθεραπεύτρια, συγγραφέας
