Αν και τα συναισθήματα επηρεάζουν το πώς αντιλαμβάνεστε τα γεγονότα και πώς παίρνετε αποφάσεις, οι περισσότεροι άνθρωποι ξοδεύουν ελάχιστο χρόνο για να σκεφτούν πώς νιώθουν. Μάλιστα, αποφεύγουν να τα εκφράσουν. Αντί να νιώσουν άβολα λέγοντας ότι νιώθουν θλιμμένοι, πολλοί προτιμούν να λένε ότι έχουν ένα κόμπο στο λαιμό ή στο στομάχι, για να περιγράψουν τη συναισθηματική τους κατάσταση.
Δυστυχώς, ούτε τα παιδιά διδάσκονται πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους. Θεωρείται ότι θα μάθουν κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους αντιμετώπισής τους μέσω της παρατήρησης. Αλλά η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι ενήλικες δεν αποτελούν ακριβώς υγιή πρότυπα. Η προθυμία να μοιραζόμαστε τι νιώθουμε είναι εξαρτημένη από την κουλτούρα μας. Η ηλικία σας επίσης, η θρησκεία, η χώρα προέλευσης, ακόμα και η γλώσσα επηρεάζουν τον τρόπο ερμηνείας των συναισθημάτων.
Advertisment
Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές παγκοσμίως δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν στο πόσα ακριβώς συναισθήματα υπάρχουν. Το περιοδικό Popular Science πρόσφατα ανέφερε 21 συναισθήματα από μέρη της γης που δεν αντιστοιχούν σε κανένα από αυτά που επίσημα έχουν παρατηρηθεί στην Αγγλία ή στις ΗΠΑ. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν που υπάρχει τόσο μεγάλη σύγχυση γύρω από αυτό το ζήτημα. Ήρθε η στιγμή όμως να ξεσκεπάσουμε κάποιους από τους μεγαλύτερους μύθους που υπάρχουν γύρω από το συναίσθημα:
1. «Δεν μπορώ να ελέγξω το συναίσθημά μου»
Όσον αφορά στα συναισθήματά σας, δεν χρειάζεται να είστε παθητικοί δέκτες τους. Εντούτοις, πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι «κολλάνε» σε μια ορισμένη συναισθηματική κατάσταση που γεννάται τη δεδομένη στιγμή, χωρίς να έχουν έλεγχο πάνω στην κατάσταση. Αν νιώθετε περίεργα, μπορείτε να κάνετε βήματα για να νιώσετε καλύτερα. Αν νιώθετε θυμό, μπορείτε να ηρεμήσετε το νου και το σώμα σας. Αν επιθυμείτε να αλλάξετε τον τρόπο που νιώθετε, αλλάξτε τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς σας.
2 «Θα έπρεπε να νιώθω διαφορετικά»
Ακόμα κι αν μπορείτε να έχετε κάποιον έλεγχο πάνω στα συναισθήματά σας, πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτά που νιώθετε δεν είναι λάθος. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι συχνά σκέφτονται ότι δεν θα έπρεπε να είναι ανήσυχοι για κάτι τόσο ασήμαντο ή ότι θα έπρεπε να νιώθουν ευτυχισμένοι. Αντί να σπαταλάτε ενέργεια μαστιγώνοντας τον εαυτό σας γι’ αυτό που νιώθετε, προτιμήστε να αποδεχτείτε το συναίσθημα μιας δεδομένης κατάστασης και αναγνωρίστε ότι έχετε επιλογές για το πώς να αντιδράσετε.
Advertisment
3. «Η εκτόνωση θα με βοηθήσει να νιώσω καλύτερα»
Η εκτόνωση για την άσχημη μέρα σας ή τον αντιπαθητικό σας εργοδότη δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα. Πιο συγκεκριμένα, έρευνες πλέον δείχνουν ότι το αντίθετο ισχύει: Μιλώντας για όλα όσα συνεισφέρουν στη συναισθηματική σας κατάσταση, ρίχνετε λάδι στη φωτιά. Γι’ αυτό, μην καλείτε κάθε φορά τους φίλους σας για να παραπονεθείτε και σταματήστε να λέτε στα παιδιά σας να χτυπούν μαξιλάρια για να βγάλουν το θυμό τους. Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας, προσδιορίστε τα και προχωρήστε αν θέλετε να νιώσετε καλύτερα.
4. «Αν ελέγχω συνεχώς το πώς νιώθω, θα καταλήξω να συμπεριφέρομαι σαν ρομπότ»
Η ρύθμιση των συναισθημάτων δε σημαίνει και καταπίεσή τους. Έχετε την ικανότητα να βιώσετε μια πολύ μεγάλη γκάμα συναισθημάτων, αλλά δεν χρειάζεται να είστε υπό τον πλήρη έλεγχό τους. Η συναισθηματική ρύθμιση αποτελεί μια δεξιότητα που θα βοηθήσει στο χτίσιμο της ψυχικής σας δύναμης. Όσα περισσότερα μαθαίνετε για το πώς να αντιμετωπίσετε το συναίσθημά σας με υγιή τρόπο, τόσο καλύτερα εξοπλισμένοι θα είστε για να αναρρώσετε από μελλοντικό συναισθηματικό πόνο και να τον μετατρέψετε σε κάτι παραγωγικό.
5. «Οι άλλοι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να με κάνουν να νιώθω συγκεκριμένα συναισθήματα»
Ο εργοδότης σας δεν μπορεί να σας κάνει να θυμώσετε και η πεθερά σας δεν μπορεί να σας κάνει να νιώθετε ανασφάλεια. Κανείς δεν μπορεί να σας κάνει να νιώθετε τίποτα. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι οι άλλοι μπορούν να επηρεάσουν τα συναισθήματά σας. αλλά όχι να τα ελέγξουν. Εσείς βρίσκεστε σε θέση ισχύος, είστε υπεύθυνοι για το πώς χειρίζεστε αυτό που νιώθετε και το πώς αντιδράτε.
6. «Δεν μπορώ να διαχειριστώ άβολα συναισθήματα»
Αν έχετε αμφιβολίες για την ικανότητά σας να αντιμετωπίζετε άβολα συναισθήματα, όπως άγχος ή θλίψη, μπορεί να οδηγηθείτε σε αποφυγή. Και όσο πιο πολύ το αποφεύγετε, τόσο λιγότερη αυτοπεποίθηση θα έχετε για να τα ξαναπιάσετε. Αν και κάποια συναισθήματα είναι άβολα, είναι ανεκτά. Το να επιτρέψετε στον εαυτό σας να νιώσει, είναι μέρος της διαδικασίας επούλωσης και μπορεί να αποτελέσει το βασικό κλειδί στη δημιουργία μιας καλύτερης ζωής για εσάς. Γι’ αυτό κάντε τη διάλεξη, ακόμα κι αν νιώθετε άγχος, μιλήστε, ακόμα κι αν φοβάστε και αποχαιρετήστε κάποιον, ακόμα κι αν αυτό σας θλίβει.
7. «Αν δείξω τι νιώθω, θα φανώ αδύναμος/η»
Αν και είναι υγιές να συμπεριφερόμαστε επαγγελματικά σε κάποια πλαίσια ακόμα κι όταν δεν έχουμε πολύ όρεξη, το να αφεθούμε κάποιες φορές δεν αποτελεί σημάδι αδυναμίας. Το αντίθετο μάλιστα· το να αποφασίσουμε να μοιραστούμε τι νιώθουμε απαιτεί ψυχική δύναμη και αποφασιστικότητα. Η έκφραση συναισθημάτων επίσης σηματοδοτεί ένα ορισμένο επίπεδο εμπιστοσύνης σε μια σχέση.
Ανάπτυξη συναισθηματικής επίγνωσης
Μόλις κατανοήσετε την αλήθεια περί συναισθημάτων, μπορείτε να ξεκινήσετε την εξάσκηση των δεξιοτήτων που θα σας βοηθήσουν να τα αναγνωρίσετε, να τα αντέξετε και να τα ρυθμίσετε. Η αυξημένη συναισθηματική αυτεπίγνωση αποτελεί το κλειδί για την ψυχική δύναμη και την επιτυχία στην διαπροσωπική και επαγγελματική ζωή.
Amy Morin, κλινική κοινωνική λειτουργός, ψυχοθεραπεύτρια / Photo: Author/Depositphotos
