Το βιολογικό μας ρολόι δε χτυπά μόνο όταν θέλουμε να γίνουμε γονείς. Μάλιστα είναι ρυθμισμένο έτσι που να μας βοηθά να λειτουργούμε με επιτυχία στις εκάστοτε συνθήκες της ζωής μας. Όταν είμαστε μωρά μας επιτρέπει να κοιμόμαστε συνεχώς και να ξυπνάμε μόνο για φαγητό, ώστε να πάρουμε χρόνο να μεγαλώσουμε και να προσαρμοστούμε στο εξωτερικό περιβάλλον.
Σιγά σιγά ρυθμίζεται ανάλογα με το φως, με την εποχή, με την ηλικία αλλά και με τα καθήκοντα τα οποία καλούμαστε μέσα στη ζωή να φέρουμε εις πέρας. Αν γίνει κάτι σοβαρό στη ζωή μας, το βιολογικό μας ρολόι είναι ικανό να μας κρατήσει ξύπνιους και σε εγρήγορση προκειμένου ν’ αντιμέτωπίσουμε τον κίνδυνο. Έπειτα επανέρχεται σε φυσιολογικούς ρυθμούς που προάγουν την ηρεμία, την ξεκούραση και την εξέλιξη. Και ναι, κάποια στιγμή μας ειδοποιεί πως ήρθε η ώρα να γίνουμε γονείς.
Advertisment
Οι κύκλοι του βιολογικού μας ρολογιού, είτε είναι 24ωροι είτε μεγαλύτεροι, υπακούν στον κιρκαδιανό ρυθμό, ο βιολογικός ρυθμός που χρησιμεύει σε όλα τα ζωντανά πλάσματα να συντονίζονται με τις εναλλαγές του φωτός, εντός και εκτός, και να προσαρμόζουν τις λειτουργίες τους έτσι ώστε να ζουν σε αρμονία με το περιβάλλον αλλά και να προβλέπουν τις περιβαλλοντικές αλλαγές και να προετοιμάζονται.
Ένας οργανισμός σαν τον ανθρώπινο αποτελείται από μυριάδες κύτταρα τα οποία έχουν το καθένα τον δικό του κιρκαδιανό ρυθμό και όλα μαζί, συντονίζονται από τα κύτταρα Βηματοδότες του εγκεφάλου μας τα οποία δίνουν κυριολεκτικά τον ρυθμό σε ολόκληρη την ύπαρξή μας. Οι καταθλιπτικοί άνθρωποι, δείχνουν να έχουν απορυθμισμένο κιρκάδιο κύκλο σύμφωνα με την παρουσίαση στο «Proceedings of the National Academy of Sciences».
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν εξέτασαν δείγματα ιστού που είχαν ληφθεί μετά θάνατον (!) τόσο από τον εγκέφαλο δωρητών που δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα ψυχικής υγείας όσο και από ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη. Είδαν ότι η γονιδιακή δραστηριότητα στον εγκέφαλο των ατόμων με κατάθλιψη δεν ακολουθούσε φυσιολογικούς 24ωρους κύκλους.
Advertisment
«Φαίνεται ότι τα άτομα με κατάθλιψη εμφανίζουν διακοπές στον φυσιολογικό κύκλο ύπνου-ξύπνιου» σημείωσε ο Τζουν Λι, καθηγητής Ανθρώπινης Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και επικεφαλής της νέας μελέτης.
Η μελέτη έγινε σε εγκεφάλους 35 καταθλιπτικών ατόμων και 55 υγιών. Στους υγιείς εγκεφάλους, οι δραστηριότητες σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου που λάμβαναν χώρα κατά τη στιγμή του θανάτου ήταν τόσο καλά προγραμματισμένες, που οι επιστήμονες μπορούσαν να προβλέψουν την ώρα θανάτου με ακρίβεια. Αντιθέτως, οι εγκεφαλικές λειτουργίες στους εγκεφάλους των καταθλιπτικών ήταν εντελώς απορυθμισμένες δίχως να υπάρχει συγκεκριμένη ώρα παραδείγματος χάρη, για ύπνο, για πέψη κλπ.
Περαιτέρω πειράματα στους «καταθλιπτικούς» εγκεφάλους, έδειξαν ότι το βιολογικό ρολόι εμφάνιζε τόσο διακοπή στη φυσιολογική λειτουργία του όσο και μετάθεση κατά αρκετές ώρες. «Τα άτομα αυτά φαίνεται να κοιμούνται τη λάθος ώρα μέσα στην ημέρα ενώ παράλληλα και η ποιότητα του ύπνου τους είναι διαφορετική από εκείνη των υγιών ατόμων» εξήγησε ο καθηγητής Λι.
Η φωτοθεραπεία είναι μία από τις νέες μορφές θεραπείας που εξετάζουν οι επιστήμονες, προσπαθώντας μέσα από συγκεκριμένη έκθεση σε φως να ρυθμίσουν το βιολογικό ρολόι των ατόμων με κατάθλιψη. Νέα ευρήματα αναμένονται, ενώ το sun gazing θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στις έρευνές τους.
