«Το άτομο πάντα έπρεπε να παλεύει, για να μη συντριβεί από τη μάζα. Αν το προσπαθήσετε, θα νιώθετε συχνά μόνοι, και ορισμένες φορές, φοβισμένοι. Αλλά δεν υπάρχει αρκετά υψηλό τίμημα που μπορούμε να πληρώσουμε για το προνόμιο του να ανήκουμε στον εαυτό μας» – Friedrich Nietzsche
Σε έναν κόσμο που προσπαθεί συνεχώς να σας πει ποιοι πρέπει να είστε, είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να χτίσετε το κουράγιο να χαράξετε το δικό σας μονοπάτι. Και σα να μην έφτανε αυτό, η βιομηχανία της αυτο-βοήθειας έχει τώρα γεμίσει με φορμαλιστικές λίστες για το πώς να γίνετε ο επόμενος Elon Musk ή Jeff Bezos.
Advertisment
Αλλά τι συμβαίνει αν δεν θέλουμε να γίνουμε σαν αυτούς; Κι αν ο ορισμός μας για την επιτυχία δεν καθορίζεται από τον αριθμό στον τραπεζικό μας λογαριασμό; Τι συμβαίνει αν ο δικός μας ορισμός περιλαμβάνει την αγορά μιας μικρής έκτασης γης έξω από την πόλη και την καλλιέργεια ή τη διατήρηση μιας μικρής φάρμας; Ή, ίσως, τα ταξίδια από χώρα σε χώρα και τις εμπειρίες από διαφορετικές κουλτούρες; Ή τι συμβαίνει αν θέλουμε να επιστρέψουμε στο πατρικό μας και να φροντίσουμε με ευχαρίστηση τους γονείς μας; Οι στόχοι ζωής καθορίζονται πλήρως από την οπτική μας. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η στρατηγική που θα μάς βοηθήσει να φτάσουμε εκεί.
Η εγκαθίδρυση μιας προσωπικής φιλοσοφίας αποτελεί μια αέναη σχεδόν διαδικασία. Όσο μεγαλώνετε, αφυπνίζεστε από νέες ιδέες και διδάσκεστε δύσκολα μαθήματα μέσα από σκληρές δοκιμασίες, πρόκειται να κάνετε κάποιες διορθώσεις στην πορεία σας. Εντούτοις, παρόλα αυτά, υπάρχει η δυνατότητα να χαράξετε μια αμετάβλητη σειρά από standards που θα σας βοηθήσουν να αντέξετε τις απότομες στροφές και κατηφόρες της ζωής. Σκεφτείτε την προσωπική φιλοσοφία ως ένα χάρτη σχεδιασμένο μόνο για εσάς. Μόνο εσείς μπορείτε να τον καταλάβετε. Είναι η πυξίδα σας.
Αν και δεν μπορώ να φτιάξω το δικό σας χάρτη, μπορώ να σας δείξω πώς έφτιαξα εγώ τον δικό μου. Οι οδηγίες είναι υπερβολικά απλές- το μονοπάτι προς την αυτογνωσία δεν είναι. Έμαθα ότι, παρά τις προσπάθειες και τα λάθη, η δόμηση μιας προσωπικής φιλοσοφίας συμπυκνώνεται στις απαντήσεις σε πέντε βασικές ερωτήσεις. Αυτές οι απαντήσεις θα σας βοηθήσουν να μείνετε στην πορεία σας παρά τα φουρτουνιασμένα νερά, τους περισπασμούς, και αντίθετα στη συνεχή ανάγκη να συγκρίνουμε τις πράξεις μας με εκείνες των γύρω μας.
Advertisment
Όπως είχε πει ο Sigmund Freud: «Είναι αδύνατο να αποδράσουμε της εντύπωσης ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν λανθασμένα μέτρα αξιολόγησης- ότι αναζητούν την εξουσία, την επιτυχία και τον πλούτο για τον εαυτό τους και την θαυμάζουν στους άλλους και όταν υποτιμούν την αληθινή αξία της ζωής». Βέβαια, ήταν δύσκολο να ξεχωρίσω ποιες είναι οι πραγματικές αξίες της ζωής μου. Στο τέλος, κατέληξα στις 3 βασικές για εμένα αξίες: αυθεντικότητα, δημιουργικότητα και υπηρεσία. Ξέρω ότι αν παραβιάσω κάποια από αυτές, θα ακολουθήσω ένα μονοπάτι που θα με οδηγούσε σε έναν προορισμό που δεν θέλω να φτάσω. Σε μια ζωή που δεν θέλω να ζήσω.
Ο καθορισμός των βασικών σας αξιών βοηθά στις σκληρές αποφάσεις. Αντί να ζυγίζετε τους πολλούς διαφορετικούς παράγοντες, αυτό που χρειάζεται είναι να αναρωτιέστε αν παραβιάζουν κάποια από τις τρεις σας αξίες. Αν ναι, τότε το αφήνετε και προχωράτε.
Αν προσέξατε, μίλησα για αποφάσεις και όχι για αποτελέσματα. Και αυτό επειδή το αποτέλεσμα δεν είναι ποτέ πραγματικά εγγυημένο. Μπορεί να πάρουμε όλες τις σωστές αποφάσεις και πάλι να καταλήξουμε στα αντίθετα αποτελέσματα. Και το αντίθετο• μπορούμε να πάρουμε όλες τις λάθος αποφάσεις και να καταλήξουμε σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Υπάρχει πάντα το στοιχείο της τύχης που επιδρά εδώ. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να παίρνουμε αποφάσεις, με τις οποίες νιώθουμε καλά, επειδή είναι το μόνο πάνω στο οποίο έχουμε πλήρη έλεγχο. Πάρτε αποφάσεις που συμφωνούν με την ιδιαίτερη φύση σας.
«Είμαστε αυτό που επαναλαμβάνουμε. Το μεγαλείο, λοιπόν, δεν είναι μια πράξη, αλλά μια συνήθεια» – Will Durant
Οι συνήθειες είναι μοναδικές για τον καθένα μας. Η παρανόηση εδώ είναι ότι χρειαζόμαστε μόνο 21 μέρες για να διαμορφώσουμε μια νέα συνήθεια, αλλά είναι λάθος- χρειαζόμαστε περίπου 66 μέρες, 2 μήνες. Ένα άλλο αποθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι το πόσο θα χρειαστούμε για να αυτοματοποιήσουμε μια συμπεριφορά, εξαρτάται από το άτομο και τις συνθήκες. Οι συνήθειές μας πρέπει να βελτιστοποιούν την ενέργειά μας, το περιβάλλον και τον τρόπο με τον οποίο διακρίνουμε και οργανώνουμε τις νέες πληροφορίες. Αν κοιτάξουμε τους άλλους για έμπνευση, όσο κι αν το κάνουμε, στο τέλος οι δικές συνήθειες θα βασίζονται περισσότερο στα μοναδικά μας στοιχεία.
Το πρώτο πράγμα που ερεύνησα ήταν τη ροή και το ρυθμό της ενέργειάς μου μέσα στη μέρα. Πότε έπεφτε και πότε ανέβαινε; Πότε ήμουν πιο συγκεντρωμένη; Μόλις καταφέρετε να απαντήσετε σε αυτές τις ερωτήσεις, θα μπορείτε να ενσωματώσετε συνήθειες στην καθημερινότητά σας ανάλογα, ώστε να καταφέρνετε και να αποδίδετε περισσότερο. Κάτι άλλο που πρόσεξα ήταν οι συνθήκες. Όσο κι αν ήθελα να βυθιστώ στο καναπέ μου το απόγευμα με ένα βιβλίο στο χέρια μου, δεν μπορούσα να το κάνω, γιατί μετά τη δουλειά, έπρεπε να πλύνω τα πιάτα, να βγάλω βόλτα το σκύλο και να καθαρίσω το σπίτι.
Δεν είναι εύκολο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξεκινάμε με τα μικρά πράγματα. Εκείνα που δεν φαίνεται ότι θα καταφέρουν κάποια τεράστια αλλαγή, αλλά θα συνεισφέρουν τελικά σε αυτή. Η απόφασή μου λοιπόν ήταν να ξυπνάω μια ώρα νωρίτερα το πρωί, ώστε να ολοκληρώνω κάποιες από τις δουλειές μου τότε και ύστερα να έχω περισσότερο χρόνο για διάβασμα.
Οι δυνατότητες είναι άπειρες. Πειραματιστείτε. Δείτε τι λειτουργεί. Αναθεωρήστε αν χρειαστεί. Αλλάξτε. Δημιουργήστε συνήθειες. Θα κάνετε σίγουρα λάθη, αλλά διορθώνονται.
«Οι άνθρωποι πάντα κατηγορούν τις συνθήκες για αυτό που είναι. Εγώ δεν πιστεύω στις συνθήκες. Οι άνθρωποι που προχωρούν σε αυτό τον κόσμο είναι οι άνθρωποι που σηκώνονται και ψάχνουν τις συνθήκες που θέλουν και αν δεν μπορούν να τις βρουν, τις φτιάχνουν» – George Bernard Shaw
Όταν κάποιος έχει μια σταθερή νοοτροπία και στάση, πιστεύει ότι τα χαρακτηριστικά του είναι σταθερά, δεν μπορούν να αλλάξουν. Βλέπουν τις δεξιότητες και τη γνώση ως στοιχεία μόνιμα και ότι το ταλέντο θρέφει την επιτυχία, παρά την προσπάθεια. Μια νοοτροπία εξέλιξης, όμως, είναι το απολύτως αντίθετο. Σε αυτή, ο άνθρωπος πιστεύει ότι οι δεξιότητες και η γνώση αυξάνονται με την εμπειρία και ότι η προσπάθεια είναι ο βασικός παράγοντας επιτυχίας. Ο δεύτερος τύπος νοοτροπίας είναι που καλλιεργεί τη θετική αλλαγή.
Διαβάζω πολλά γι’ αυτή τη νοοτροπία εξέλιξης- ειδικά πώς να την υιοθετήσουμε, αλλά είναι πιο εύκολο στα λόγια, παρά στην πράξη. Προτιμώ να εστιάζω στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει ένας άνθρωπος. Φυσικά, δεν είμαστε βέβαιοι ότι οι προσπάθειες που κάνουμε προς έναν συγκεκριμένο στόχο θα είναι σίγουρα και ο λόγος που θα πετύχουμε το στόχο, αλλά έχουμε αρκετή πίστη στους εαυτούς μας για να γνωρίζουμε ότι τουλάχιστον αξίζει να προσπαθήσουμε; Δεν ξέρω πώς έφτασα εδώ που είμαι σήμερα, αλλά μπορώ να σας πω με βεβαιότητα ότι αν δεν προσπαθούσα ποτέ, η ζωή μου θα ήταν σίγουρα πολύ διαφορετική.
Η Germany Kent έγραψε κάποτε: «ένα αστείο πράγμα για τη ζωή είναι ότι όταν αρχίζεις να προσέχεις τα πράγματα για τα οποία νιώθεις ευγνωμοσύνη, αρχίζεις να χάνεις από το οπτικό σου πεδίο αυτά που δεν έχεις». Εκτός κι αν χρειάζεται στη δουλειά μου, ποτέ δεν κάνω αυστηρό χρονοδιάγραμμα για τους στόχους μου. Δεν χρειάζεται να γράψω πότε πρέπει να κάνω τι και πότε να το έχω καταφέρει. Δεν θέλω να βρεθώ στη λίστα του Forbes. Δεν θέλω να πέσω στην παγίδα του να υπολογίζω, αυτό είναι στην ουσία που μια προσωπική φιλοσοφία ζωής στοχεύει να αποφύγει.
Σημασία έχει να ζείτε μια ζωή γεμάτη νόημα. Να ζείτε αργά και απλά. Να εκτιμάστε τη δύση του ηλίου με μια κούπα καφέ και αγκαλιά με το/τη σύντροφό σας ή το μικρό σας κατοικίδιο. Να βγαίνετε, να ζείτε στιγμές με τους φίλους σας. Είναι το τώρα αυτό που αξίζει τελικά.
Η διαμόρφωση μια προσωπικής φιλοσοφίας είναι σχετικά εύκολη. Η διατήρησή της είναι δύσκολη. Θα υπάρξουν κάποια πράγματα που θα σας τεστάρουν στο πέρασμα του χρόνου. Τα χρήματα. Οι εφήμερες απολαύσεις. Η πίεση από άλλους. Καθώς είναι αναπόφευκτο ότι θα τα συναντήσετε θα χρειαστεί να έχετε μια ιδέα για το πώς να τα καταπολεμήσετε ή έστω να μειώσετε τις πιθανότητες να σας απομακρύνουν από τον τελικό σας στόχο.
Ποιος είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για να μειώσετε την επιρροή τους; Ταιριάξτε μεταξύ τους τις ανάγκες με τα θέλω σας. Ξοδέψτε λιγότερα απ’ όσα βγάζετε. Αποφύγετε την παγίδα της δέσμευσης της ταυτότητάς με τα υλικά αντικείμενα. Καταλάβετε ότι αυτό που σας κάνει μοναδικό δεν είναι αυτό που αγοράζετε. Εστιάστε λιγότερο σε αυτό που οι άλλοι νομίζουν ότι κάνετε στη ζωή σας. Κλείστε τα αυτιά σας σε αυτό που οι άλλοι θέλουν να επιβάλλουν σε εσάς.
Άρθρο της Jennifer Taylor – Photo: Author/Depositphotos