Φυσιολογία του ανθρώπου, είναι μία επιστήμη, κλάδος της Βιολογίας, κι ένα θεμελιώδες αντικείμενο μελέτης στην Ιατρική, η οποία ασχολείται με τη μελέτη της λειτουργίας των ανθρωπίνων κυττάρων και παραπέρα των οργανικών συστημάτων του ανθρωπίνου σώματος και συνολικότερα με τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.
Υγεία αντίστοιχα, είναι ο παράγοντας που μετράει την φυσική, ψυχολογική ή ακόμα και την πνευματική κατάσταση ενός ζώντος οργανισμού. Σύμφωνα με τον ορισμό που διατυπώθηκε στο καταστατικό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η υγεία είναι «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας». Έτσι λοιπόν, η έννοια της υγείας, δεν αποδίδεται μόνο από την ιατρική, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως είναι το περιβάλλον, η οικονομία, η εργασία κ.α. (πηγή: wikipedia)
Advertisment
• Ποια είναι όμως η πρακτική σημασία και η ουσιαστική βιολογική αξία, των εννοιών – λέξεων – δράσεων της «Υγείας» και της «Φυσιολογίας του ανθρώπου;»
• Ποια είναι η ατομική ευθύνη της «Υγείας» και της «Φυσιολογίας», για τον κάθε έναν από εμάς σε σχέση με την καθημερινότητα που ζει και που διάγει;
Εάν θα θέλαμε να κάνουμε ένα προσεκτικό διαχωρισμό και να κατανοήσουμε τη διάκριση, μεταξύ των δύο παραπάνω διαφορετικών εννοιών, καταλαβαίνουμε εύκολα το γεγονός του ότι η «υγεία» είναι ένας γενικός όρος πολύπλευρος και πολυεπίπεδος, ενώ η «φυσιολογία του ανθρώπου», είναι κάτι περισσότερο «μετρήσιμο» και πιο χειροπιαστό. Η Υγεία αφορά την ολότητα και την πληρότητα σε σχέση με την ύπαρξη. Περιλαμβάνει κι άλλες παραμέτρους, όπως το περιβάλλον, τη ροή του χρόνου, τη λογική της πνευματικότητας της ύπαρξης και του συνόλου των εγκεφαλικών – σωματικών λειτουργιών κλπ.
Advertisment
Αντίθετα, η φυσιολογία του ανθρώπου ενέχει βασικές διαδικασίες που μπορούν να μετρηθούν με συγκεκριμένα τεστ, εξετάσεις, κλινική σκέψη και παρατήρηση, αντικειμενική ή λειτουργική αξιολόγηση κλπ. Γι αυτό και μετά από τις μετρήσεις που μπορούν να αναλάβουν ειδικοί επιστήμονες, κυρίως από το χώρο της Ιατρικής, διαπιστώνεται η φυσιολογική δομή και λειτουργικότητα του ανθρώπου ή αντίστοιχα, οι διάφορες ασθένειες και παθολογίες.
Με άλλα λόγια, η φυσιολογία του ανθρώπου ενσωματώνεται στη διαδικασία συγκεκριμένης – τεκμηριωμένης διαδικασίας μετρήσεων, ενώ η υγεία είναι απλά ένα «πανανθρώπινο αγαθό». Ένας «πόθος» ζητούμενος από όλους μας, που όταν χάνεται, τότε ενέχονται στη σκέψη και στη δράση μας, οι έννοιες της φυσιολογίας και το κατά πόσο αυτή έχει απομακρυνθεί, αλλά και της παθολογίας (νοσολογίας) για να διαπιστώσουμε το μέτρο στο οποίο «χάσαμε» την υγεία, την ευεξία και την ποιότητα στη ζωή μας.
Σε σχέση με τα βασικά, θεμελιώδη ερωτήματα που τέθηκαν στην αρχή του άρθρου, χρειάζεται να προσμετρήσουμε και μια ακόμη βασική παράμετρο: Η φυσιολογία του κάθε ανθρώπου, είναι μία και είναι υποκειμενική, εξατομικευμένη, αφορά μόνον εκείνον. Μοναδική και διαφορετική για τον καθέναν μας. Παρά το γεγονός ότι οι έλεγχοι και οι διάφορες εργαστηριακές εξετάσεις έχουν κοινή ρίζα, σκοπούς κι απευθύνονται σε συλλογική, ευρεία κλίμακα για όλους μας, η έννοια της φυσιολογίας διαφέρει κατά μεγάλο βαθμό στον κάθε έναν από εμάς.
Όπως αντίστοιχα διαφέρουν τα όρια αντοχής μας, η δομή μας, οι λειτουργίες μας αλλά και τα δακτυλικά μας αποτυπώματα. Γι αυτό το λόγο και στις παραπάνω ερωτήσεις χρειάζεται να δοθούν αντίστοιχες ατομικές – υποκειμενικές απαντήσεις, εξίσου διαφορετικές κι εξατομικευμένες.
Η γνώση της φυσιολογίας κι η μετέπειτα υποστήριξή της με συγκεκριμένες δράσεις και στάσεις ζωής στην καθημερινότητά μας, αποτελεί βασική προτεραιότητα – ατομική ευθύνη για τον κάθε έναν από εμάς. Ενώ η φυσιολογία είναι μια όπως προαναφέρθηκε, η παθολογία του ανθρώπου είναι «άπειρη». Θα μπορούσαμε να γράφουμε για ημέρες και να γεμίζαμε τεράστιους τόμους βιβλίων, για το τι μπορεί να πάθει ο σύγχρονος άνθρωπος σαν νόσο και σαν ασθένεια. Η υγεία όμως σαν αγαθό και η υποκειμενική φυσιολογία μας είναι μοναδικές – συγκεκριμένες – τεκμηριωμένες για όλους μας.
Καλή συνέχεια στη γνώση και στις περαιτέρω προληπτικές ή κατασταλτικές δράσεις και εμπειρίες. Με γνώμονα την υποστήριξη της φυσιολογίας μας. Ήδη στο τώρα που μιλάμε, κάθε στιγμή, κάθε λεπτό, καθημερινά. Η φυσιολογία μας, χρειάζεται «εμάς». Έτσι η υγεία θα μας χαμογελά. Καλή συνέχεια και δύναμη για όλους μας.
Δημήτρης Καραμανής, Φυσικοθεραπευτής, Εκπαιδευτής/Εισηγητής Ενηλίκων, ΛΑΕΚ – Photo: Author/Depositphotos
