Η φημισμένη σε όλο τον κόσμο Σπιναλόγκα, αυτό το νησί με τη βαριά ιστορία βρίσκεται στον κόλπο της Ελούντας στο Λασίθι της Κρήτης. Η βραχονησίδα αυτή έχει πολλά να μας “αφηγηθεί”, αφού η γεωγραφική της τοποθεσία (στην είσοδο του λιμανιού της περιοχής) ήταν πολύ σημαντική. Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού κατέθεσε την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2018 έναν προκαταρκτικό φάκελο υποψηφιότητας του φρουρίου της Σπιναλόγκας στο Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ώστε να συμπεριληφθεί στον κατάλογό της.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το υπουργείο: “…η συγκρότηση του φακέλου υποψηφιότητας του Φρουρίου Σπιναλόγκας είναι αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας και συνεργασίας των αρμόδιων Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου και της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, με τον Δήμο Αγίου Νικολάου Κρήτης».
Advertisment
«Μέρος του προκαταρκτικού φακέλου στηρίζεται σε πρόταση που υπέβαλε τον Μάιο του 2017 ο Δήμος Αγίου Νικολάου Κρήτης. Επί του παρόντος καταρτίζεται, επίσης, αναλυτικό Διαχειριστικό Σχέδιο του μνημείου, το οποίο είναι προαπαιτούμενο για την ένταξη ενός μνημείου στον Κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Τόσο η εκπόνηση του προκαταρκτικού φακέλου, που υπεβλήθη χθες, όσο και η συγκρότηση του τελικού φακέλου υποψηφιότητας του Φρουρίου Σπιναλόγκας εδράζεται στις επιχειρησιακές οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού».
Το υπουργείο προσθέτει πως σήμερα η Σπιναλόγκα αποτελεί τον δεύτερο σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικό χώρο της Κρήτης μετά την Κνωσό, λόγω της αρχαιολογικής και ιστορικής της αξίας που περιέχει ιδιαίτερους συμβολισμούς για την νεότερη ιστορία της Κρήτης και γενικότερα της Ελλάδας.
Κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, στη βραχονησίδα κατασκευάστηκε οχευρωματικό περίβολο. Στη συνέχεια, κατά την περίοδο 1579 – 1586 οι Ενετοί οικοδόμησαν δικό τους φρούριο και το νησί χρησιμοποιήθηκε για στρατιωτικούς σκοπούς, αφού είχε σημαντική επιθαλάσσια στρατηγική θέση.
Advertisment
Το φρούριο τελικά πέρασε το 1715 στους Τούρκους μετά από πολιορκία. Σύντομα, δημιουργήθηκε εκεί ένας μουσουλμανικός οικισμός. Όμως, από τα τέλη του 19ου αιώνα η εικόνα του οικισμού της Σπιναλόγκας αλλάζει, καθώς εκεί αποφασίζεται από την Κρητική πολιτεία να ιδρυθεί λεπροκομείο και να “εξοριστούν” πάσχοντες από την Κρήτη, αλλά και από τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο. Το λεπροκομείο λειτούργησε ως το 1957.
Για όλους αυτούς τους ιστορικούς λόγους οι τουρίστες συρρέουν για να το επισκεφθούν. Η τελική μορφή του φακέλου υποψηφιότητας θα κατατεθεί στην UNESCO έως την 1η Φεβρουαρίου 2019.
