Η ζωή μπορεί να είναι γνωστή, ο θάνατος το ίδιο – τίποτα όμως δεν μπορεί να ειπωθεί γι’ αυτά. Καμία απάντηση δεν θα είναι σωστή· δεν μπορεί να είναι, επειδή αυτή είναι η φύση των πραγμάτων. Η ζωή και ο θάνατος είναι τα βαθύτερα μυστήρια.
Θα ήταν καλύτερο να πούμε ότι δεν είναι δύο μυστήρια, αλλά δύο πλευρές του ίδιου μυστηρίου, δύο πόρτες για το ίδιο μυστικό. Αλλά τίποτα δεν μπορεί να ειπωθεί γι’ αυτά. Οτιδήποτε κι αν πεις, θα χάσεις το νόημα.
Advertisment
Η ζωή μπορεί να βιωθεί, ο θάνατος επίσης μπορεί να βιωθεί. Είναι εμπειρίες – πρέπει κάποιος να περάσει από μέσα τους και να τις γνωρίσει. Κανένας δεν μπορεί να απαντήσει τις ερωτήσεις σου. Πώς μπορεί να απαντηθεί η ζωή; Ή ο θάνατος; Αν δεν ζήσεις εσύ, αν δεν πεθάνεις εσύ, ποιος θα σου απαντήσει;
Παρόλα αυτά, πολλές απαντήσεις έχουν δοθεί – μα να το θυμάσαι, όλες οι απαντήσεις είναι λάθος. Δεν υπάρχει τίποτα να διαλέξεις. Δεν είναι ότι η μία απάντηση είναι σωστή και η άλλη είναι λάθος· όλες οι απαντήσεις είναι λάθος. Δεν υπάρχει τίποτε να διαλέξεις. Η εμπειρία, όχι οι απαντήσεις, μπορεί να σου απαντήσει.
Έτσι, αυτό είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να θυμάσαι όταν είσαι κοντά σε ένα πραγματικό μυστήριο, όχι έναν γρίφο που έχει δημιουργηθεί από τον άνθρωπο. Εάν είναι ένας γρίφος που έχει δημιουργηθεί από τον άνθρωπο, μπορεί να απαντηθεί, επειδή τότε είναι ένα παιχνίδι, ένα παιχνίδι του νου – δημιουργείς την ερώτηση, δημιουργείς και την απάντηση.
Advertisment
Μπροστά σου όμως έχεις κάτι που δεν έχεις δημιουργήσει εσύ· πώς μπορείς να το απαντήσεις, πώς μπορεί ο ανθρώπινος νους να το απαντήσει; Είναι ασύλληπτο για εκείνον. Το κομμάτι δεν μπορεί να κατανοήσει το όλον. Μπορείς να πηδήξεις μέσα του και να χαθείς – και εκεί θα είναι η απάντηση.
Μόλις ένα συμπέρασμα βγει, ο νους ηρεμεί· γι΄αυτό υπάρχουν τόσο πολλές φιλοσοφίες. Όλες οι φιλοσοφίες υπάρχουν για να εκπληρώσουν μία ανάγκη: ο νους ρωτά κι ο νους δεν μπορεί να παραμείνει με το ερώτημα, είναι αναστατωμένος· το να παραμείνει με το ερώτημα προκαλεί ανησυχία. Χρειάζεται μια απάντηση. Ακόμη κι αν είναι λάθος, τη δουλειά της θα την κάνει· ο νους θα ηρεμήσει.
Επομένως, ο νους πάντα φοβάται να μπει μέσα στον ωκεανό – είναι φτιαγμένος από αλάτι, είναι σίγουρο ότι θα διαλυθεί. Φοβάται, έτσι παραμένει στην ακτή συζητώντας πράγματα, λογομαχώντας, διαφωνώντας, δημιουργώντας θεωρίες – όλες τους λανθασμένες, επειδή βασίζονται στον φόβο. Ένας θαρραλέος άνθρωπος θα κάνει τη βουτιά και θα αρνηθεί να δεχτεί οποιαδήποτε απάντηση δεν έχει γνωρίσει και βιώσει ο ίδιος.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Osho «Φόβος» από τις εκδόσεις Ιβίσκος