Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν διάφορες λέξεις για την έννοια του πεπρωμένου. Μία από αυτές είναι η ειμαρμένη, λέξη η οποία ετυμολογείται από το είμαρμαι του ρήματος μείρομαι = λαμβάνω μερίδιο.
Γράφει ο Πλούταρχος σχετικά: «Μόνα δ’ ειμαρμένα και καθ’ ειμαρμένην τα ακόλουθα τοις εν τη θεία διατάξει προηγησαμένοις», δηλαδή: Ειμαρμένα και σύμφωνα με την ειμαρμένη πρέπει να αποκαλούμε τα όσα είναι επακόλουθα εκείνων που προηγήθηκαν σύμφωνα με τη διάταξη των πραγμάτων από το θείο. Όμως, εφόσον είναι επακόλουθα, τότε είναι αποτελέσματα.
Advertisment
Συνεπώς μοίρα (από το ρήμα μερίζω = δίνω μέρη) και ειμαρμένη είναι η λήψη των μεριδίων (αποτελεσμάτων) τα οποία είναι ανάλογα με τις αιτίες που έχουν προηγηθεί• και αυτή η μοιρασιά γίνεται σύμφωνα με τα διατεταγμένα από τον θεό, δηλαδή είναι καθορισμένα από συμπαντικούς νόμους (εν προκειμένω, τον νόμο αιτίας – αποτελέσματος).
Παρόμοια, το πεπρωμένο παράγεται από το ρήμα πόρω, που σημαίνει φέρω/ παρέχω/ δίδω, ενώ η τύχη παράγεται από το ρήμα τεύχω = κατασκευάζω. Την τύχη μας δηλαδή την κατασκευάζουμε μόνοι μας, το ίδιο επίσης και την ειμαρμένη και το πεπρωμένο. Όλα τους συνιστούν ό,τι είναι επακόλουθο της φύσης και των πεπραγμένων της ψυχής μας και όχι ό,τι μοιραία μέλλει γενέσθαι. Με λίγα λόγια, δεν φταίει ούτε ο Θεός ούτε κάποια τυφλή και κουφή μοίρα για όσα μας συμβαίνουν.
Είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, εμείς οι ίδιοι έχουμε παίξει πρωτεύοντα ρόλο στον σχεδιασμό του σχεδίου της ζωής μας, του πεπρωμένου μας. Το είδος της ζωής που είναι αναγκαίο να ζήσουμε το έχουμε επιλέξει όχι από το επίπεδο της προσωπικότητας αλλά από αυτό της ψυχής μας.
Advertisment
Τι καθορίζει αυτή την ανάγκη; Σύμφωνα με την αντίληψη περί κάρμα (αντιπεπονθός είναι η ελληνική λέξη γι’ αυτού του τύπου την ανταποδοτική δικαιοσύνη), η παρούσα αλλά και άλλες ζωές μας καθορίζονται από τα προηγούμενα πεπραγμένα μας. Ανάλογα με τις αγαθές ή δυσαρμονικές πράξεις μας τιμωρούμεθα ή ανταμειβόμεθα αντίστοιχα στην επόμενη ζωή μας.
Παρ’ όλα αυτά, αυτή είναι μια υπεραπλούστευση που μοιάζει με έναν αυτόματο μηχανισμό απονομής δικαιοσύνης και εξισορρόπησης. Στην πραγματικότητα, η διαδικασία έχει πολλά επίπεδα. Δεν πρόκειται για έναν συμπαντικό νόμο που ζητά οφθαλμόν αντί οφθαλμού και προσφέρει δωρεάν αντί δωρεάς σαν άτεγκτος δικαστής. Πρόκειται για την ανάγκη αφύπνισης της ψυχής, η οποία μαθαίνει να αποφεύγει τις αρνητικές επιλογές λόγω του πόνου που νιώθει βιώνοντας τις συνέπειές τους.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Ιουλίας Πιτσούλη με τίτλο “Ηρακλής: Ο Ήρωας Μέσα Μας” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Μπορείτε να το βρείτε εδώ