Μιλάμε πολύ για την αγάπη. Την αγάπη που έχει κανείς για την πατρίδα του, την αγάπη της οικογένειας, την αγάπη του Θεού, την αγάπη του ανθρώπου. «Αγαπώ αυτό το βιβλίο». Έτσι για να μάθει κανείς τι είναι η αγάπη, για να τη συναντήσει όπως συναντάει κανείς ένα άρωμα που δεν το μύρισε ποτέ πριν, πρέπει να βγάλει το βάρος από τούτη τη λέξη, να την καθαρίσει απ’ όλα τα πράγματα που έχουμε δώσει σ’ αυτή τη λέξη.
Και χρειάζεται να μάθει κανείς για τον εαυτό του τι είναι το πράγμα που ονομάζει αγάπη. Ίσως αυτή να είναι η τελική λύση για όλες τις δυσκολίες του ανθρώπου, τα προβλήματα και τις εργασίες του. Επειδή όταν λέει ο άντρας «σ’ αγαπώ», και η γυναίκα λέει «σ’ αγαπώ», είναι αγάπη; Ή υπάρχει σ’ αυτό μια αισθησιακή ευχαρίστηση, κατοχή, καταπίεση, άνεση, ικανοποίηση;
Advertisment
Και όλα αυτά τα ονομάζουμε αγάπη, και μπορεί να είναι, καθώς ο άνθρωπος έχει διατηρήσει τούτο το πράγμα που ονομάζεται αγάπη μέσω της οικογένειας. Λοιπόν για να μάθει κανείς τι είναι η αγάπη, όχι θεωρητικά, όχι αφηρημένα, αλλά πραγματικά, χρειάζεται να καταλάβει το αν η αγάπη έχει κανένα αντίθετο. Οι περισσότεροι από μας μισούν τη βία. Είμαστε ζηλιάρηδες, θέλουμε να έχουμε αγαθά, είμαστε καταπιεστικοί και με πολλές αναστολές, κι όμως λέμε «σ’ αγαπώ».
Μάθετε τη φύση αυτής της αγάπης στην οποία δεν υπάρχει καμία απολύτως σύγκρουση, και την αγάπη που είναι ολοκληρωτική επαφή σ’ όλες τις σχέσεις, επειδή μόνο μία ολοκληρωτική επαφή είναι ολοκληρωτική σχέση. Αλλά αν σας αγγίξω μόνο σε διαφορετικά σημεία, σεξουαλικά, αναζητώντας ανάπαυση, καταπίεση, τότε είναι αυτό αγάπη, είναι αυτό σχέση;
Λοιπόν για να μάθει κανείς, ή μάλλον για να το συναντήσει, χρειάζεται πρώτα να μάθει τι σημαίνει σχέση. Όχι μόνο η σχέση με πράγματα, έπιπλα, αλλά επίσης με ανθρώπους και ιδέες. Αυτό που κατέχουμε, είμαστε. Αν κατέχετε ένα σπίτι, τα έπιπλα, την οικογένεια, μια ιδέα, είσαστε αυτό – ολοφάνερα.
Advertisment
Λοιπόν είναι η κατοχή σε οποιαδήποτε μορφή αγάπη; Δεν γεννά η κατοχή άγχος, φθόνο, ζήλια, καταπίεση, φόβος; Κι όταν υπάρχει φόβος, καταπίεση, είναι αυτό αγάπη; Μολονότι λέμε ότι αγαπάμε ο ένας τον άλλο, ο καθένας επιδιώκει το δικό του ιδιαίτερο μονοπάτι, τον ιδιαίτερο σκοπό του, και μπορεί να υπάρχει αγάπη όταν υπάρχει επιθετικότητα, όταν υπάρχει ανταγωνισμός;
Ολοφάνερα το μίσος και η ζήλια δεν είναι αγάπη. Αλλά για μας η αγάπη περιέχει ζήλια, γιατί σ’ αυτή την αγάπη υπάρχει κατοχή. Για μας, τότε, η αγάπη είναι επιθυμία και ευχαρίστηση.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Κρισναμούρτι με τίτλο «Η αγάπη δεν υπακούει» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη – Photo: Author/Depositphotos