Τα συναισθήματα έχουν λογική και μας προσφέρουν πλήθος πληροφοριών για τον εαυτό μας και γι’αυτό που νιώθουμε.
Πώς να ξέρουμε τι θέλουμε αν δεν έχουμε πρόσβαση και δεν κατανοούμε αυτό που βιώνουμε; Πώς μπορούμε να περιμένουμε από τους άλλους να το μαντέψουν και να ανταποκριθούν;
Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα συναισθήματα μας επιτρέπουν:
Να γνωρίζουμε τι πραγματικά νιώθουμε την παρούσα στιγμή, αντιμετωπίζοντας κάτι που συμβαίνει στο περιβάλλον μας.
Να ενημερωνόμαστε γι’αυτό που έχουμε ανάγκη.
Να απευθυνόμαστε στους άλλους για να ζητήσουμε βοήθεια.
Να πλησιάζουμε τον σύντροφό μας έχοντας τη διάθεση να μοιραστούμε εμπειρίες και να βρεθούμε κοντά του.
Advertisment
Ποιες στρατηγικές χρησιμοποιούμε γενικά για να αποκρύψουμε τα πρωταρχικά συναισθήματά μας (συνηθισμένες τακτικές των αποφευκτικών;)
Σκεφτόμαστε κάτι άλλο, απομακρύνουμε την προσοχή μας από το συμβάν.
Ελαχιστοποιούμε τη σημασία αυτού που νιώθουμε.
Αναγκάζουμε τον εαυτό μας να δει τα πράγματα διαφορετικά.
Παραθέτουμε όλους τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να αισθανόμαστε κάτι.
Καταφεύγουμε σε κάτι εθιστικό (αλκοόλ, φαγητό, υπολογιστή, σεξ) για να απαλύνουμε τα δυσάρεστα συναισθήματά μας.
Θυμώνουμε και κατηγορούμε κάποιον άλλο (κατά κανόνα μεμφόμαστε τους γύρω μας, την κοινωνία και γενικά τη ζωή).
Τα δευτερεύοντα συναισθήματα
Σίγουρα γνωρίζετε ανθρώπους που, οτιδήποτε κι α συμβαίνει, είτε θα θυμώσουν είτε θα βάλουν τα κλάματα.
Στην ψυχοθεραπεία προσπαθούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση στα πραγματικά συναισθήματα, τα οποία έχουν καλυφθεί από κάποια δευτερεύοντα συναισθήματα, καθώς αυτά αποτελούν μια αντίδραση στα καταπιεσμένα πρωταρχικά μας συναισθήματα: αντιμέτωποι με την απογοήτευση, τον θυμό, την ενοχή ή τη θλίψη μας, αναπτύσσουμε μηχανισμούς άμυνας και κατηγορούμε τον άλλο ή ακόμα χειρότερα, τον εαυτό μας!
Advertisment
Πώς μπορείτε να ξέρετε αν ένα συναίσθημά σας είναι πρωταρχικό ή δευτερεύον;
Τα πρωταρχικά συναισθήματα μοιάζουν με ηλεκτρικό ρεύμα που μας διαπερνά, μας δίνουν μια πληροφορία και η ένστασή τους μειώνεται καθώς καταλαγιάζουν. Τα συναισθήματα αυτού του τύπου προκαλούν στον οργανισμό μας αλλαγές οι οποίες μας προετοιμάζουν για δράση και έχουν σχετικά σύντομη διάρκεια.
Τα δευτερεύοντα συναισθήματα, αντίθετα, διαιωνίζονται, παρουσιάζονται και επανεμφανίζονται συνεχώς. Εγκαθίστανται μέσα μας και δεν μας επιτρέπουν να πάρουμε μια απόφαση ή να προχωρήσουμε σε μια ενέργεια. Επιπλέον, συγκαλύπτουν τα πραγματικά μας συναισθήματα.
Γι’αυτό και είναι σημαντικό να ανακαλύψουμε αν, για παράδειγμα, ο θυμός μας είναι πρωταρχικό συναίσθημα (π.χ. η απάντηση σε μια επίθεση που δεχόμαστε) ή πρόκειται μόνο για έναν προστατευτικό αυτοματισμό που μας εμποδίζει να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτό που πραγματικά αισθανόμαστε κατά βάθος.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Marion Blique «Νίκησε τις Τοξικές Σχέσεις» από τις εκδόσεις Πεδίο. Δείτε περισσότερα εδώ
