Ο Βίκτορ Φρανκλ, παρατήρησε πως στο Άουσβιτς υπήρχαν άνθρωποι που πέθαιναν λίγες μέρες μετά την άφιξή τους εκεί, ανεξάρτητα από την κατάσταση της υγείας τους, και άλλοι που άντεχαν μεγάλα χρονικά διαστήματα παρότι δεν ήταν εμφανώς πιο δυνατοί από όσους πέθαιναν πρώτοι.
Η εμπειρία του στο στρατόπεδο επιβεβαίωσε την καινούρια θεωρία της λογοθεραπείας, την οποία μελετούσε πριν από τον πόλεμο. Οι άνθρωποι των οποίων οι ζωές είχαν κάποιο νόημα ανέχονταν πιο εύκολα τη φρίκη του Άουσβιτς.
Advertisment
Πώς μπορούμε να το ερμηνεύσουμε αυτό, προσαρμόζοντάς το στη σύγχρονη ζωή;
Πόσοι και πόσοι άνθρωποι δεν βρίσκουν λόγο για να σηκωθούν από το κρεβάτι τους το πρωί!
Ο καθένας μας έχει αναμνήσεις και σκέφτεται συνεχώς τους ανθρώπους που αγαπά, ξεχωριστές στιγμές ή όνειρα χάρη στα οποία η ζωή του είναι πιο χαρούμενη και ευτυχισμένη. Προσοχή! Αυτό δεν μας βγαίνει πάντα φυσικά!
Πρέπει να είμαστε ικανοί να σκεφτόμαστε στη ζωή μας και να επιδιώκουμε να συναντήσουμε αυτούς τους ανθρώπους, να βρίσκουμε στιγμές ή ελπίδες οι οποίες θα μετατραπούν στην κινητήρια δύναμή μας. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που τα παρατάνε, που δεν ψάχνουν μέσα τους, που κάθε μέρα της ζωής τους απλώς επιβιώνουν.
Advertisment
Ας επικεντρωθούμε σε ένα σημαντικό θέμα. Η ανάμνηση ευχάριστων στιγμών έχει σημαντική επιρροή στον εγκέφαλο: το να θυμόμαστε σημαντικές στιγμές από το παρελθόν μας έχει την ικανότητα να παράγει τις ίδιες ουσίες και να ενεργοποιεί τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν τις ζούμε στ’αλήθεια. Αυτό αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, την αρχή μιας αυθεντικής επανάστασης στον κόσμο της νευρολογίας.
Όταν αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει ένταση σε κάποιο ζευγάρι, συνήθως ρωτάω: «Πώς γνωριστήκατε, πώς σε κατέκτησε ο άντρας σου;»
Παρά την κακή διάθεση και τη συσσωρευμένη ένταση, η ανάμνηση των ευχάριστων γεγονότων του παρελθόντος συνήθως αλλάζει, έστω και προσωρινά, τα συναισθήματα του ομιλητή. Γι΄αυτό, πολλές τεχνικές χαλάρωσης ή αντιμετώπισης του στρες ή των τραυμάτων έχουν αυτό που αποκαλούμε «ασφαλές μέρος» στο μυαλό μας. Ένα αίσθημα, μια ανάμνηση ή μια εικόνα που μας δίνει γαλήνη, απλώς και μόνο αν το φέρουμε στο μυαλό μας.
Ο γιατρός Μπένσον υποστηρίζει ότι ένας άνθρωπος με πονοκέφαλο ή πόνο στην πλάτη μπορεί να βελτιωθεί με κάποιο placebo. Ο λόγος; Θυμάται την αίσθηση της ευεξίας που ένιωθε λαμβάνοντας το χάπι. Γι’ αυτό το φαινόμενο placebo έχει αυτό το σχεδόν μαγικό αποτέλεσμα που είναι γνωστό σε όλους μας.
Η επαναφορά στο μυαλό μας παλιών θετικών εμπειριών αποτελεί ένα ισχυρό αντίδοτο εναντίον της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών καταστάσεων. Μπορεί να μην εκπλήσσονται κάποιοι, αλλά είναι παρηγορητικό να ξέρει κανείς ότι αυτή η κοινή λογική έχει επιβεβαιωμένη νευρολογική βάση.
Σουσούμου Τονεγκάουα – Η επιστημονική δύναμη μιας ευχάριστης ανάμνησης
Ο Ιάπωνας μοριακός βιολόγος Σουσούμου Τονεγκάουα κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής το 1987 επειδή ανακάλυψε τον γενετικό μηχανισμό που παράγει την ποικιλία των αντισωμάτων, πράγμα που βοήθησε σημαντικά την ανοσολογική έρευνα. Το 1990 άλλαξε ξαφνικά το πεδίο της μελέτης του και εμβάθυνε στη μοριακή βάση του σχηματισμού και της ανάκτησης της μνήμης.
Δυο χρόνια αργότερα, ανακάλυψε ένα ένζυμο του οποίο βάφτισε CaMKII – την πρωτεϊνοκινάση ΙΙ -, που εμπλέκεται στη μεταγωγή των σημάτων ανάμεσα στα κύτταρα και την απαραίτητη μεσολάβηση στις διαδικασίες εκμάθησης και μνήμης. Μια κακή ρύθμιση αυτού του ενζύμου συνδέεται με το Αλτσχάιμερ.
Μια έρευνα του Τονεγκάουα στο ΜΙΤ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature το 2017, καταλήγει πως η ανάμνηση παλιών επιτυχιών έχει θετική επιρροή στην ψυχική κατάσταση, μια και ενεργοποιεί το σύστημα ανταμοιβής και κινητοποίησης.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Marian Rojas Estape «Πώς θα αφήσεις το καλό να μπει στη ζωή σου» από τις εκδόσεις Πεδίο. Δείτε περισσότερα εδώ
