Έρευνα από Φινλανδία στηρίζει τον ισχυρισμό ότι μία διατροφή πλούσια σε ωμέγα-6 λιπαρά οξέα μπορεί να μας προστατεύσει από πρόωρο θάνατο. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Φινλανδίας ανέλυσαν δεδομένα από μια μελέτη που ακολούθησε σχεδόν 2.500 άνδρες για πάνω από 20 χρόνια.
Αποκαλύφθηκε ότι τα υψηλότερα επίπεδα ενός ωμέγα-6 λιπαρού οξέος, του λινελαϊκού οξέος, συνδέονταν με τα χαμηλά επίπεδα θανάτου, αλλά συγκεκριμένα του θανάτου από καρδιοπάθειες.
Advertisment
«Το λινελαϊκό οξύ» υποστηρίζει ο συγγραφέας Jyrki Virtanen, βοηθός καθηγητή διατροφικής επιδημιολογίας, «αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα πολυακόρεστα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα». Ο Jyrki και οι συνεργάτες του αναλύουν τα ευρήματά τους στο The American Journal of Clinical Nutrition. Τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα αποτελούν μια ομάδα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων που βρίσκονται σε τροφές, όπως τα φυτικά έλαια, οι σπόροι, οι ξηροί καρποί, τα φασόλια και τα δημητριακά.
Έχουν λάβει το όνομά τους από το γεγονός ότι ο πρώτος διπλός δεσμός τους συμβαίνει στο 6ο άτομο άνθρακα, ξεκινώντας την αρίθμηση από τον ωμέγα άνθρακα.
Η συζήτηση για τα οφέλη των ωμέγα-6
Αυτή τη στιγμή υπάρχει έντονη συζήτηση σχετικά με τα οφέλη των ωμέγα-6 λιπαρών οξέων στην υγεία μας. Αν και τους αποδίδονται ευρέως θετικές επιδράσεις αναφορικά με τα επίπεδα χοληστερίνης, έχουν μπει στο επίκεντρο των συζητήσεων, επειδή πιστεύεται ότι μπορεί να προκαλούν επίσης και ορισμένες βλάβες- όπως ότι μπορεί να ενισχύουν τις φλεγμονές χαμηλών επιπέδων, που σχετίζεται με καρδιαγγειακές νόσους. Ο λόγος πίσω από αυτή τη σκέψη βρίσκεται στο γεγονός ότι ο οργανισμός μας μετατρέπει το λινελαϊκό οξύ σε ένα άλλο ωμέγα-6 λιπαρό οξύ που ονομάζεται αραχιδονικό οξύ, το οποίο, με τη σειρά του, χρησιμοποιείται για να παραχθούν ορισμένα προ-φλεγμονώδη στοιχεία.
Advertisment
Σε αντίθεση με το λινελαϊκό οξύ, τα επίπεδα του αραχιδονικού οξέος στο αίμα δεν εξαρτώνται από τη διατροφή. Ωστόσο, η ιδέα ότι μια διατροφή πλούσια σε ωμέγα-6 λιπαρά οξέα όπως το λινελαϊκό οξύ αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων, ενισχύοντας τη φλεγμονή, αγνοεί το γεγονός ότι τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, επίσης περιέχουν και αντιφλεγμονώδη συστατικά. Ο καθηγητής Virtanen και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι η αντιπαράθεση τονίζει τα προβλήματα που αναδύονται, όταν οι επιστήμονες εστιάζουν μόνο στις συνδέσεις ανάμεσα στη διατροφή και στον κίνδυνο παθήσεων.
Περισσότερο λινελαϊκό οξύ στο αίμα, μειωμένος κίνδυνος θανάτου
Για την έρευνά τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη Μελέτη KIHD- (Kuopio Ischaemic Heart Disease Risk Factor) για τον κίνδυνο ισχαιμικών καρδιακών παθήσεων. Η μελέτη αποτελεί μια μεγάλη εν εξελίξει μελέτη για τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νόσων που ακολουθεί έναν πληθυσμό ανδρών μέσης ηλικίας που ζούνε στη δυτική Φινλανδία. Οι άνδρες σε αυτή την περιοχή έχουν υψηλά καταγεγραμμένα ποσοστά στεφανιαίων καρδιακών νόσων.
Τα δεδομένα της μελέτης περιλαμβάνουν τα επίπεδα λιπαρών οξέων στο αίμα σε 2.480 άνδρες ηλικίας 42-60 ετών που εγγράφηκαν στην έρευνα κατά την περίοδο 1984-1989. Οι επιστήμονες ακολουθούσαν τους άνδρες συμμετέχοντες για περίπου 22 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων 1.143 από αυτούς απεβίωσαν από αιτίες που σχετίζονταν με παθήσεις. Η ανάλυση δεν συμπεριέλαβε τους άνδρες εκείνους που απεβίωσαν από άλλες αιτίες, όπως ατυχήματα.
Για την ανάλυσή τους, οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε πέντε ομάδες, σύμφωνα με το επίπεδο λινελαϊκού οξέος στο αίμα και ύστερα συνέκριναν τα ποσοστά θανάτου στις πέντε ομάδες. Βρήκαν ότι η ομάδα με τα υψηλότερα επίπεδα λινελαϊκού οξέος στο αίμα παρουσίαζε χαμηλότερο ποσοστό θανάτου κατά 43% σε σχέση με τις υπόλοιπες ομάδες.
Μια ανάλυση σε βάθος αποκάλυψε ένα παρόμοιο μοτίβο για τους θανάτους που προκλήθηκαν από καρδιαγγειακές νόσους και επίσης για τους θανάτους που οφείλονταν σε αιτίες άσχετες με τέτοια νόσο ή καρκίνο. Ωστόσο, κανένα τέτοιο μοτίβο δεν βρέθηκε για τους θανάτους που οφείλονταν αποκλειστικά στον καρκίνο.
Αποδυναμωμένο μοτίβο για το αραχιδονικό οξύ
Αυτά τα ευρήματα συμφωνούν με εκείνα άλλων ερευνών που ακολούθησαν και εκείνες μεγάλες ομάδες συμμετεχόντων και βρήκαν συνδέσεις ανάμεσα στα υψηλά επίπεδα λινελαϊκού οξέος και στο μειωμένο ρίσκο ανάπτυξης νόσων, όπως διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακών νόσων, ενώ δεν βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος καρκίνου.
Όταν ξαναέτρεξαν τις αναλύσεις, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά μόνο τα επίπεδα του αραχιδονικού οξέος, ο καθηγητής Virtanen και οι συνάδελφοί του βρήκαν παρόμοια, αλλά πιο αδύναμα μοτίβα.
Αυτό το αποτέλεσμα αποτελεί μια νέα και μοναδική συνεισφορά της μελέτης τους και τώρα τονίζουν ότι χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιώσουν ότι τα υψηλότερα επίπεδα αραχιδονικού οξέος συνδέονται με χαμηλότερο ρίσκο θανάτου. Οι ερευνητές επίσης υπογραμμίζουν ένα άλλο σημαντικό εύρημα: ασχέτως του αν οι άνδρες που μελετούσαν είχαν καρκίνο, διαβήτη ή κάποια καρδιαγγειακή νόσο όταν εγγράφηκαν στην έρευνα, τα αποτελέσματα ήταν κατά μεγάλο μέρος τα ίδια.
«Ανακαλύψαμε ότι όσο υψηλότερο το επίπεδο λινελαϊκού οξέος στο αίμα, τόσο μικρότερο το ρίσκο πρόωρου θανάτου», κλείνει λέγοντας ο καθηγητής Jyrki Virtanen.
Πηγές:
https://academic.oup.com/ajcn/article-abstract/107/3/427/4939343?redirectedFrom=fulltext
https://www.uef.fi/web/nutritionepidemiologists/kuopio-ischaemic-heart-disease-risk-factor-study-kihd-1984-
https://circ.ahajournals.org/content/130/18/1562
