Η δυσλιπιδαιμία αναφέρεται σε μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης και άλλων λιπιδίων στο αίμα. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις. Τα υψηλά επίπεδα λιποπρωτεϊνικής χοληστερόλης χαμηλής πυκνότητας (LDL-C) συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες περιλαμβάνουν συνήθως τα επίπεδα της LDL-C ως δείκτη κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις.
Άλλοι δείκτες κινδύνου που μπορούν να εκτιμήσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο περιλαμβάνουν τη χοληστερόλη λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL-C), η οποία προστατεύει από τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, και την apoB, η οποία μεταφέρει την LDL-C και άλλα λιπίδια που συνδέονται με καρδιαγγειακές παθήσεις στους ιστούς του σώματος. Η ApoA-1 μεταφέρει την HDL-C.
Advertisment
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι αναλογίες τόσο της apoB όσο και της apoA-1 έχουν σχέση με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Παρόλο που πολλές μελέτες δείχνουν ότι η αναλογία apoB/apoA-1 μπορεί να υποδεικνύει καρδιαγγειακό κίνδυνο, οι τρέχουσες διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές δεν περιλαμβάνουν τη μέτρηση αυτή. Σε μια πρόσφατη μελέτη, ερευνητές σε συνεργασία με το Karolinska Institutet στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ της αναλογίας apoB/apoA-1 και της επίπτωσης μη θανατηφόρων καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρδιαγγειακής θνησιμότητας.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό PLOS Medicine. «Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι όσο υψηλότερη είναι η τιμή apoB/apoA-1, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφράγματος του μυοκαρδίου, εγκεφαλικού επεισοδίου και ανάγκης για στεφανιαία χειρουργική επέμβαση», λέει ο καθηγητής Göran Walldius, κύριος συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Ιατρικής, Μονάδα Επιδημιολογίας, Karolinska Institutet.
«Η μελέτη έδειξε επίσης ότι ο κίνδυνος ενισχύεται με την παρουσία χαμηλών προστατευτικών επιπέδων apoA-1». Ο καθηγητής Walldius και ο Niklas Hammar, ομότιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Ιατρικής του Karolinska Universitet, επίσης συγγραφέας της μελέτης, έστειλαν σχολιάζουν τα αποτελέσματα.
Advertisment
«Η αναλογία apoB/apoA-1 μπορεί να ανιχνεύσει εκείνα τα άτομα που έχουν φαινομενικά φυσιολογική ή ακόμη και χαμηλή LDL, τα οποία μπορεί να μην ανιχνεύονται μόνο από την LDL, τη μη-HDL ή ακόμη και την apoB μόνο», εξήγησαν. «Αυτό μπορεί να συμβαίνει σε άτομα με αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων, μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτη και παχυσαρκία που διατρέχουν κίνδυνο για καρδιαγγειακές επιπλοκές».
Ο Dr. Rigved Tadwalkar εξήγησε στο medicalnewstoday ότι «η ιατρική κοινότητα βασίζεται εδώ και καιρό στη χρήση παραδοσιακών δεικτών, όπως η LDL-C και η HDL-C, για τον προσδιορισμό του κινδύνου για εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου». Ο Dr. Tadwalkar, καθηγητής καρδιολόγος εξηγεί για τα αποτελέσματα της έρευνας:
«Η μελέτη αυτή ενισχύει το επιχείρημα ότι υπάρχει σημαντική πρόσθετη αξία στον έλεγχο πολλαπλών υποτύπων απολιποπρωτεϊνών κατά τη διενέργεια λιπιδαιμικής ανάλυσης. Ενώ πολλοί από εμάς έχουν ήδη αρχίσει να ελέγχουν τα επίπεδα της apoB ως μέρος της τυπικής μας αξιολόγησης στη δυσλιπιδαιμία, αυτή η μελέτη μας δείχνει ότι ο έλεγχος των επιπέδων της apoA-1 και ο προσδιορισμός της αναλογίας παρέχει σημαντικές προγνωστικές πληροφορίες με τη μορφή ποσοστών συμβάντων για πραγματικά καταληκτικά σημεία». Η ApoB και η apoB/apoA δεν είναι νέοι δείκτες.
Στην έρευνα, όσοι είχαν τις υψηλότερες τιμές apoB/apoA-1 είχαν σχεδόν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή. Είχαν επίσης σχεδόν 70% μεγαλύτερο κίνδυνο μείζονος καρδιαγγειακού επεισοδίου και σχεδόν 40% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακά αίτια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η αναλογία apoB/apoA-1 μπορούσε να προβλέψει καρδιαγγειακά συμβάντα ήδη 20 χρόνια πριν αυτά συμβούν.
Ποιοι μηχανισμοί κρύβονται πίσω από αυτή την αναλογία
Για να εξηγήσουν τους υποκείμενους μηχανισμούς των ευρημάτων τους, οι ερευνητές λένε ότι, καθώς η apoB μεταφέρει τη χοληστερόλη στους ιστούς, το πόση από αυτήν βρίσκεται στο αίμα υποδεικνύει τον ρυθμό με τον οποίο η χοληστερόλη φτάνει στους ιστούς.
Καθώς η apoA-1 μεταφέρει τη χοληστερόλη μακριά από τους ιστούς στο ήπαρ για να αποβληθεί στο έντερο, η ποσότητά της στο αίμα, λαμβανόμενη μαζί με εκείνη της apoB, θα μπορούσε να δώσει στους γιατρούς μια εικόνα για το πόσο χοληστερόλη μπορεί να συσσωρευτεί σε διάφορους ιστούς.
Προσθέτουν ότι η apoA-1 έχει αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική και αντιπηκτική δράση. Επίσης, η apoA-1 διεγείρει την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου στο αρτηριακό τοίχωμα, το οποίο έχει αγγειοδιασταλτικά αποτελέσματα, αυξάνοντας τη ροή του αίματος και μειώνοντας την αρτηριακή πίεση.
Πηγή:
www.medicalnewstoday.com/articles/lipid-markers-predict-cardiovascular-events-20-years-before-time
