Η μεγαλύτερη δοκιμασία κάθε σχέσης δεν είναι το πόσο συμβατοί είμαστε ή πόσο αγαπάμε ο ένας τον άλλον. Η αληθινή δοκιμασία είναι το πώς λύνουμε τα προβλήματα μαζί. Αν εσείς ή ο σύντροφός σας μεγαλώσατε με συναισθηματική παραμέληση στην παιδική σας ηλικία, η ικανότητά σας να επικοινωνείτε ως ζευγάρι για συναισθηματικά θέματα θα υπονομευτεί σημαντικά, ειδικά σε καταστάσεις όπου εμπλέκονται αρνητικά συναισθήματα.
Παιδική συναισθηματική παραμέληση
Το να μεγαλώνουμε σε μια οικογένεια που δεν συζητούσε επαρκώς τα σημαντικά ή συναισθηματικά ζητήματα μπορεί να έχει δύο επιπτώσεις που είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσουν τις σχέσεις μας δεκαετίες αργότερα. Πρώτον, ουσιαστικά μαθαίνουμε πώς να μη μιλάμε για δύσκολα πράγματα, δηλαδή αποφεύγουμε τις συγκρούσεις.
Advertisment
Δεύτερον, δεν μαθαίνουμε πώς να αναγνωρίζουμε, να κατανοούμε, να εκφράζουμε και να περνάμε μέσα από δύσκολα συναισθήματα. Ουσιαστικά, ξεκινάμε την ενήλικη ζωή μας με έλλειμμα στις βασικές συναισθηματικές δεξιότητες που χρειαζόμαστε για μια ισορροπημένη σχέση. Κι αν και αυτές οι δύο επιπτώσεις είναι πραγματικά επιβαρυντικές, δεν είναι για πάντα. Για να καταλάβετε το γιατί, ας μιλήσουμε πρώτα για τα συναισθήματα.
Τα συναισθήματα στις σχέσεις
Τα συναισθήματα σπάνια είναι όλα ή τίποτα, απλά ή ακόμα και μοναδικά. Είναι συχνά πολύπλοκα και ευμετάβλητα, πολυεπίπεδα και δύσκολα προσδιορίσιμα.
Όταν τα συναισθήματα φτάνουν στα ύψη, χρειάζεται να λαμβάνονται υπόψη και να αντιμετωπίζονται στις σχέσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν τα συναισθήματα είναι θυμός ή δυσαρέσκεια, επειδή και τα δύο αυτά συναισθήματα είναι σαν καμπανάκια συναγερμού που χτυπούν εντός μας. Και ο θυμός, όταν δεν αναγνωρίζεται και δεν αντιμετωπίζεται, μπορεί να είναι πολύ καταστροφικός.
Όταν μεγαλώνετε με συναισθηματική παραμέληση, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να γνωρίζετε τι αισθάνεστε ενώ το αισθάνεστε. Μπορεί να είστε θυμωμένοι ή πληγωμένοι και να μην το συνειδητοποιείτε. Ή μπορεί να έχετε επίγνωση, αλλά να μην έχετε ιδέα τι να κάνετε γι’ αυτό.
Advertisment
Το να έχετε επίγνωση του τι αισθάνεστε, να διαχειρίζεστε αυτά τα συναισθήματα και να τα κοινοποιείτε σε έναν σύντροφο είναι δεξιότητες. Πράγμα που σημαίνει ότι κάθε συναισθηματικά παραμελημένο άτομο μπορεί να τις διδαχτεί σε οποιοδήποτε σημείο της ζωής του.
Το παράδειγμα του Jay
Ο Jay μεγάλωσε σε ένα συναισθηματικά παραμελημένο σπίτι. Οι γονείς του ήταν σκληρά εργαζόμενοι άνθρωποι που αγαπούσαν τα παιδιά τους, αλλά δεν είχαν συναισθηματική επίγνωση και είχαν την τάση να αγνοούν και να αποθαρρύνουν τα συναισθήματα των παιδιών τους όταν αυτά ήταν αναστατωμένα, πληγωμένα, λυπημένα ή ακόμη και χαρούμενα.
«Απλά ξεπέρασέ το», έλεγε συχνά ο μπαμπάς του Jay όταν εκείνος ήταν αναστατωμένος ή θυμωμένος. Η μαμά του Jay έδειχνε να μην αισθάνεται άνετα όταν τα παιδιά της διασκέδαζαν υπερβολικά: «Ηρεμήστε, παιδιά, κόφτε το!» φώναζε αν γελούσαν ή χαζολογούσαν μαζί.
Ερχόμενοι στο τώρα, στην ηλικία των 39 ετών, όταν ο Jay μαθαίνει ότι η σύζυγός του, η Jenna, είπε στη φίλη της για το πρόβλημα αλκοολισμού του πατέρα του Jay. Ο Jay αισθάνεται ότι αυτό είναι ένα ιδιωτικό οικογενειακό θέμα και αισθάνεται πληγωμένος και παραβιασμένος. Τώρα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση. Ο Jay, όπως κάθε άτομο με συναισθηματική παραμέληση στην παιδική ηλικία, μπορεί να είναι επιρρεπής στο να κάνει κάποια λάθη.
8 λάθη που κάνουν οι συναισθηματικά παραμελημένοι ενήλικες κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης
– Αποφεύγουν το πρόβλημα. Ο Jay μπορεί να μην καταλάβει καν ότι είναι αναστατωμένος. Ή, μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι είναι πολύ αναστατωμένος, αλλά να αποφασίσει ότι δεν αξίζει να μιλήσει γι’ αυτό. Έτσι, παίρνει μια συνειδητή απόφαση να «το αφήσει να περάσει».
– Υποθέτουν ότι τα συναισθήματα ή οι εμπειρίες τους είναι λάθος ή δεν έχουν σημασία. Μεγαλώνοντας, οι γονείς του Jay, αγνοώντας/αποθαρρύνοντας τα συναισθήματά του, τον δίδαξαν ότι αυτά του είναι άχρηστα ή ανούσια. Ως εκ τούτου, εκείνος σπεύδει να απορρίψει τα συναισθήματά του. Μπορεί να πει στον εαυτό του ότι δεν είναι κάτι σοβαρό ή ότι απλώς αντιδρά υπερβολικά.
– Διαφωνούν με τα γεγονότα αντί να μιλούν για αυτά που έχουν σημασία. Ο Jay είναι απίθανο να πει στην Jenna: «Αισθάνομαι πληγωμένος που είπες στη φίλη σου τα προσωπικά μου». Είναι πολύ πιο πιθανό να διαφωνήσει για το ποιος είπε τι, πότε ή για το πόσο συχνά και πόσο πίνει ο πατέρας του. Κανένα από τα δύο δεν είναι πιθανό να αποτελέσει μια γόνιμη συζήτηση.
– Κλείνουν την κουβέντα όταν γίνεται δύσκολη. Τα μάτια του Jay περιπλανώνται και εξαφανίζεται νοερά από το δωμάτιο όταν νιώθει συγκλονισμένος ή όταν η συζήτηση με την Jenna ξεπερνά τις συναισθηματικές του ικανότητες.
– Τα παρατούν πάρα πολύ σύντομα. Όταν ο Jay στη συζήτησή του με την Jenna, προσκρούει στο όριο των συναισθηματικών του δεξιοτήτων, μπορεί να φύγει, αφήνοντας τη μόνη της και χωρίς λύση. Ή, με ή χωρίς σαρκασμό, μπορεί να πει: «Κέρδισες. Εγώ φεύγω».
– Χρησιμοποιούν ακραίες λέξεις. Ο Jay μπορεί να κάνει ακραίες δηλώσεις χρησιμοποιώντας ακραίες λέξεις όπως πάντα, ποτέ, όλα ή τίποτα. Μπορεί να πει κάτι όπως: «Πάντα λες σε όλους τα προσωπικά μας» ή «Δεν μπορώ να σε εμπιστευτώ ποτέ ξανά».
– Παραποιούν κατά λάθος τα συναισθήματά τους. Ακόμα κι αν ο Jay αισθάνεται ένα σύνθετο μείγμα συναισθημάτων – προσβολή, έλλειψη σεβασμού, πληγωμένος και προδομένος – μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν είναι αναστατωμένος. Ή, μπορεί να μη χρησιμοποιεί καθόλου λέξεις συναισθημάτων.
– Παρερμηνεύουν αυτά που νιώθει ο σύντροφός τους. Για παράδειγμα, αν η Jenna πει: «Είμαι σοκαρισμένη που σε ενοχλεί τόσο πολύ που το είπα στη φίλη μου», μπορεί να το ερμηνεύσει ως: «Δεν με νοιάζει πώς νιώθεις» ή «Δεν θα έπρεπε να σε ενοχλεί», παρόλο που η Jenna δεν εννοούσε καθόλου αυτό.
Τι μπορεί να γίνει στη συνέχεια
Αν βλέπετε τον εαυτό σας ή τον σύντροφό σας στην περιγραφή του Jay, υπάρχουν καλά νέα. Η σχέση σας μπορεί να αλλάξει με θετικό και μόνιμο τρόπο.
Μόλις συνειδητοποιήσετε το πρόβλημα, ότι σας λείπουν κάποιες δεξιότητες, μπορείτε να αρχίσετε να εξασκείστε σε αυτές και να τις αναπτύξετε. Μπορείτε να εστιάσετε περισσότερο στα συναισθήματα, τα δικά σας και του συντρόφου σας, να κάνετε ιδιαίτερη προσπάθεια να μεταφέρετε με ακρίβεια τα δικά σας συναισθήματα και να εξασκηθείτε στο να αποδέχεστε ότι τα συναισθήματά σας έχουν σημασία και αξίζουν έκφραση.
Η απλή προσπάθεια να προσπαθήσετε να μάθετε τις δεξιότητες θα γίνει αισθητή ως πράξη αγάπης από τον σύντροφό σας. Όσο περισσότερο δουλεύετε πάνω σε αυτό, τόσο καλύτεροι θα γίνετε και η συναισθηματική παραμέληση με την οποία μεγαλώσατε μπορεί σταδιακά να γίνει παρελθόν.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/childhood-emotional-neglect/202201/8-mistakes-made-couples-childhood-emotional-neglect