7 στους 10 Έλληνες θεωρούν “ξεπερασμένη συνήθεια” το τσιγάρο

Μια νέα έρευνα 1.200 νοικοκυριών διεξήχθη τον Ιούνιο του 2022 και παρουσιάστηκε αρχές Νοεμβρίου για λογαριασμό της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος από την Marc στο αμφιθέατρο της Εθνικής Πινακοθήκης.

Η ερεύνα αφορούσε τα προβλήματα και τις διαφωνίες που προέρχονται από το τσιγάρο. Τι επίδραση έχει στην οικογένεια και στους φίλους, σε πόσα σπίτια «δεν επιτρέπεται» το κάπνισμα. Πόσο ενημερωμένοι είναι οι καπνιστές για τις εναλλακτικές επιλογές τους;

Advertisment

Από τα συμπεράσματα της μέτρησης ξεχωρίζουν τα ακόλουθα:

• Το ποσοστό των ενήλικων καπνιστών στην Ελλάδα ανέρχεται σήμερα στο 28,5%. • Το 8% (κατά 2,5% υψηλότερο από πέρυσι) του συνολικού πληθυσμού χρησιμοποιεί εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης.
• Το 71,8% των μη καπνιστών θεωρεί πως το κάπνισμα αποτελεί μια ξεπερασμένη συνήθεια. • Το 83,9% των καπνιστών ανησυχεί πως το κάπνισμα έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία του. • Το 37,2% των μη καπνιστών με σύντροφο καπνιστή ενοχλείται από την οσμή του τσιγάρου. • Το 58,8% των καπνιστών βιώνει διαφωνίες και τσακωμούς με τον/τη σύντροφό του. Το αντίστοιχο περσινό ποσοστό ήταν στο 49%.
• Το 45% των οικογενειών δεν επιτρέπει το κάπνισμα στο σπίτι.
• Το 15,2% των καπνιστών κρύβει ότι καπνίζει από αγαπημένα πρόσωπα ή φίλους. • Το 58% των μη καπνιστών προτιμά κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος παρά να καπνίζει συμβατικό τσιγάρο.
• Μόνο το 11,4% δηλώνει επαρκώς ενημερωμένο για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος. • Μόνο το 33,5% γνωρίζει ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στα συμβατικά τσιγάρα και στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού.
• Το 63,2% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι ο βαθμός βλαπτικότητας ενός καπνικού προϊόντος θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν κατά τη φορολόγησή του.

• 6 στους 10 (59,2%) καπνιστές με σύντροφο μη καπνιστή δηλώνουν πως το κάπνισμα ενοχλεί τον/τη σύντροφό τους. Ποσοστό αυξημένο συγκριτικά με το 51,7% της περσινής έρευνας. • Το ποσοστό των καπνιστών που ανέφεραν διαφωνίες και τσακωμούς με τον/τη σύντροφό τους αυξήθηκε από 49% σε 58,8%.
• Κι αν αυτό το αποτέλεσμα είναι σχετικά αναμενόμενο, έκπληξη προκαλεί το 30,6% των καπνιστών με σύντροφο που επίσης καπνίζει, το οποίο αναφέρει το τσιγάρο ως αιτία διαφωνιών. • Από τη δική τους πλευρά, και το 62,9% των μη καπνιστών με συντρόφους καπνιστές αναφέρει διαφωνίες και τσακωμούς με τον/τη σύντροφο επειδή καπνίζει.
• Για 6 στους 10 μη καπνιστές (57%) «τα άτομα που καπνίζουν είναι λιγότερο ελκυστικά και επιθυμητά από αυτούς που δεν καπνίζουν». Ποσοστό κατά 7% (50,5% 2021) υψηλότερο από πέρυσι.

• Το 45% των οικογενειών δεν επιτρέπουν το κάπνισμα στο σπίτι τους.
• Το 68,4% των μη καπνιστών αναφέρει πως ενοχλείται όταν επισκέπτεται σπίτια καπνιστών γιατί δεν αισθάνεται άνετα σε χώρο με καπνό.
• Το 61,6% των μη καπνιστών ενοχλείται όταν σε εξωτερικούς χώρους καφέ ή εστιατορίων κάποιοι γύρω τους καπνίζουν τσιγάρα.

Οι λόγοι που οδηγούν στη χρήση εναλλακτικών προϊόντων καπνού.

Οι 5 κορυφαίοι λόγοι που οδηγούν στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού συμβαδίζουν με τις ανησυχίες των καπνιστών για το τσιγάρο. Οι μισοί (51,7%) αναφέρουν ως βασικό λόγο τον μειωμένο κίνδυνο για την υγεία, ενώ 4 στους 10 (43%) ότι δεν μυρίζει. Η απουσία της καύσης του καπνού και της στάχτης παρουσιάζονται στην τρίτη (21,7%) και τέταρτη (20,6%) θέση αντίστοιχα στη λίστα, ενώ τη βασική πεντάδα συμπληρώνει το γεγονός πως είναι πιο οικονομικά (14,5%).

• Σε ποσοστά μικρότερα από 15% αναφέρθηκαν ως λόγοι η περιέργεια, η προσπάθεια διακοπής ή ελάττωσης του τσιγάρου, και το γεγονός πως είναι καινοτόμο προϊόν. Με μικρότερα, μονοψήφια ποσοστά ακολουθούν η σύσταση γιατρού, η ευχρηστία, η καπνιστική ικανοποίηση που προσφέρει και η προτροπή φίλων/συγγενών.
• 7 στους 10 (72,5%) χρήστες εναλλακτικών προϊόντων τα προτείνουν σε καπνιστές συμβατικού τσιγάρου.

Τι πιστεύουν για τα εναλλακτικά προϊόντα οι μη καπνιστές

Όσον αφορά τους μη καπνιστές, 6 στους 10 (58,3%) προτιμούν κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος, ενώ 4 στους 10 (41,8%) έχουν προτείνει σε κάποιον καπνιστή να δοκιμάσει μια εναλλακτική λύση.

Σε σχέση με πέρυσι παρατηρείται βελτίωση των στάσεων και απόψεων απέναντι στα εναλλακτικά προϊόντα:

• Οι μη καπνιστές που προτιμούν κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος παρά να καπνίζει τσιγάρο αυξήθηκαν κατά 6%, από 52% σε 58%.
• Το ποσοστό όσων έχουν προτείνει σε κάποιον καπνιστή να σταματήσει το κάπνισμα τσιγάρων και να δοκιμάσει ένα εναλλακτικό προϊόν νικοτίνης αυξήθηκε από 37,4 σε 41,8%.

Ανεπαρκής ενημέρωση για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού

Και η φετινή έρευνα αναδεικνύει τη σοβαρή έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος με μόλις 1 στους 10 (11,4%) ενήλικους να δηλώνουν επαρκώς ενημερωμένοι. Ποσοστό, ωστόσο, που αυξήθηκε κατά 2,4% από πέρυσι.

• Ανάμεσα στους καπνιστές, μόνο 2 στους 10 (21,7%) δηλώνουν πως έχουν την πληροφόρηση που χρειάζονται, ενώ 4 στους 10 (42,6%) δήλωσαν πως γνωρίζουν κάποια πράγματα, αλλά όχι αρκετά. • 3 στους 10 (35,6%) καπνιστές, δήλωσαν πως γνωρίζουν ελάχιστα ή και τίποτα για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος.
• Το 56,2% (vs 48,5% 2021) του συνόλου του εξεταζόμενου πληθυσμού πιστεύει πως τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος είναι λιγότερο βλαβερά για την υγεία σε σχέση με το κάπνισμα παραδοσιακού τσιγάρου.
• Χαρακτηριστικό της έλλειψης ενημέρωσης είναι το ότι μόνο το 33,5% του συνολικού ενήλικου πληθυσμού γνωρίζει ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στα συμβατικά τσιγάρα και στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού.

Η κα Λένα Πλαΐτη, γενική διευθύντρια Επικοινωνίας της Παπαστράτος, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, σημείωσε: «Για 2η συνεχή χρονιά, παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της πανελλαδικής έρευνας της Marc για το τσιγάρο, η οποία μας βοηθά να κατανοήσουμε όσα συμβαίνουν στην κοινωνία τόσο από τη μεριά των καπνιστών όσο και από εκείνη των μη καπνιστών για μία συνήθεια που, παρότι θεωρείται ξεπερασμένη, συνεχίζει να υιοθετείται από 1 στους 4 Έλληνες. Δέσμευση που ακολουθεί κάθε πράξη μας στην Παπαστράτος, είναι να μειώσουμε τους καπνιστές στην Ελλάδα κατά 1,5 εκατομμύριο, μέχρι το 2025. Με όχημα την επιστήμη, εντείνουμε τις προσπάθειές μας, ώστε να υπάρχουν εναλλακτικές, καινοτόμες λύσεις για όσους επιμένουν να καπνίζουν, θεωρώντας πάντα τη διακοπή του καπνίσματος ως την καλύτερη επιλογή για έναν καπνιστή».