Οι περισσότεροι αναγνωρίζουμε πότε ένα άλλο άτομο είναι συναισθηματικά κακοποιητικό: Ο τρόπος με τον οποίο μιλά έχει σκοπό να καταρρακώσει την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή μας με υποτιμήσεις.
Μπορεί όμως να είναι πολύ πιο δύσκολο να αναγνωρίσουμε αυτό το μοτίβο όταν ο θύτης είναι ο δικός μας εσωτερικός επικριτής. Αν μιλάτε στον εαυτό σας με σκληρό και επιζήμιο τρόπο, το να βρείτε νέους τρόπους να χρησιμοποιείτε τον εσωτερικό διάλογο υπέρ σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποκτήσετε δύναμη, συναισθηματική ασφάλεια και αυτοπεποίθηση.
Advertisment
Γιατί προκαλούμε στον εαυτό μας συναισθηματικό πόνο;
Η εσωτερική μας φωνή μπορεί να προέρχεται από διάφορες πηγές, αλλά συνήθως ξεκινά από μικρή ηλικία. Αυτό ισχύει για όλους τους τύπους, συμπεριλαμβανομένων των επώδυνων και επιβλαβών. Πολλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στη συναισθηματική αυτο-κακοποίηση: η τελειομανία, οι προηγούμενες σχέσεις, η παιδική μας ηλικία, ψυχικές διαταραχές ψυχικής υγείας.
Παράλληλα, τα αποτελέσματα που συνδέονται με την επιβλαβή εσωτερική φωνή είναι συχνά σταθερά: Η έρευνα δείχνει ότι η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η λιγότερη αυτοπεποίθηση συνήθως προκύπτουν από αυτή τη συμπεριφορά.
4 συναισθηματικά επιβλαβείς συνήθειες που χρειάζεται να αντικαταστήσουμε
Συγκεκριμένοι προσδιορισμοί/Ταμπέλες
Οι περιοριστικές ταμπέλες είναι μια συνήθεια που θα έπρεπε να έχουμε αποβάλει από το δημοτικό ακόμα. Γιατί λοιπόν μιλάμε στον εαυτό μας με τρόπους που διαφορετικά αναγνωρίζουμε ως κακοπροαίρετους; Η αυτοεκτίμηση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Αν έχετε την τάση να θεωρείτε τον εαυτό σας λιγότερο σημαντικό από τους άλλους, το να τον υποτιμάτε μπορεί να μην σας φαίνεται τόσο σημαντικό σε σύγκριση με τη σκέψη ότι φέρεστε έτσι σε ένα άλλο άτομο.
Advertisment
Παραδείγματα: «Είμαι τόσο κακομαθημένος. Γιατί δεν μπορώ να έχω λίγο αυτοέλεγχο;», «Πώς μπόρεσα να είμαι τόσο ανεγκέφαλος; Όλοι πρέπει να ξέρουν ότι είμαι ανόητος».
Εναλλακτικά: «Μόλις έφαγα comfort food. Θα μπορούσε αυτό να σχετίζεται με το πώς αισθάνομαι τελευταία;». «Ήταν ντροπιαστικό, αλλά μπορεί να γελάω με αυτό μέχρι την επόμενη εβδομάδα».
Αυτο-αμφιβολία
Η αυτοαμφισβήτηση μπορεί να σημαίνει ότι αμφισβητούμε τον εαυτό μας ή ότι ανησυχούμε ότι δεν είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε στις συνθήκες ή στους στόχου. Έρευνα του 2020 υπογραμμίζει πώς η αυτοαμφιβολία συνδέεται με την τελειομανία και το σύνδρομο του απατεώνα. Εν ολίγοις, οι άνθρωποι που θέτουν απίστευτα υψηλούς στόχους για τον εαυτό τους μπορεί να είναι πιο πιθανό να αισθάνονται ότι έχουν αποτύχει όταν η απόδοσή τους δεν ανταποκρίνεται στα πρότυπα ή τους στόχους τους.
Παραδείγματα: «Αν κάνω αυτή την ερώτηση, όλοι θα καταλάβουν πόσο ανόητος είμαι», «Δεν πρέπει να προσπαθήσω να βοηθήσω γιατί είναι βέβαιο ότι θα τα κάνω όλα θάλασσα».
Εναλλακτικές: «Αισθάνομαι μπερδεμένος, αλλά το να κάνω αυτή την ερώτηση θα μπορούσε να βοηθήσει να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα»., «Φαίνεται ότι χρειάζονται τη βοήθειά μου. Ίσως θα έπρεπε να ρωτήσω τι χρειάζονται περισσότερο αυτή τη στιγμή.
Γνωστικές στρεβλώσεις
Οι γνωστικές διαστρεβλώσεις είναι δυσπροσαρμοστικές ή μη χρήσιμες συνήθειες σκέψης. Πολλές γνωστικές διαστρεβλώσεις συμβαδίζουν με τον συναισθηματικό αυτοτραυματισμό, επειδή τείνουν να δημιουργούν άκαμπτες νοοτροπίες που δεν αφήνουν χώρο για αποχρώσεις ή πολυπλοκότητα. Οι κοινές γνωστικές στρεβλώσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε καταχρηστική αυτο-ομιλία περιλαμβάνουν:
– Φιλτράρισμα: εστίαση μόνο στα αρνητικά μιας κατάστασης, ενώ αγνοούνται οι θετικές πτυχές.
– Πρέπει: εμμονή στο πώς θα έπρεπε να είμαστε και συνεχής απογοήτευση όταν δεν ανταποκρινόμαστε.
– Γενίκευση: Κρίνουμε τον εαυτό μας σε όλους τους τομείς με βάση ένα γεγονός.
– Πλάνη ελέγχου: Επιρρίπτετε ευθύνες στον εαυτό μας σε καταστάσεις που δεν είναι υπό τον έλεγχό μας
Παραδείγματα: «Κανείς δεν πρόκειται να με ξαναπάρει στα σοβαρά μετά από αυτό», «Εγώ φταίω που η οικογένειά μου έχασε αυτή την ευκαιρία. Είμαι άχρηστη για τα παιδιά μου», «Αν δεν είχα εμπλακεί σε αυτό, όλοι θα ήταν καλύτερα».
Εναλλακτικές: «Όλοι κάνουν λάθη. Τι μπορώ να μάθω από αυτό;», «Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι συνεχίζω να είμαι εδώ για την οικογένειά μου, ακόμα κι αν δεν τα κάνω πάντα όλα σωστά», «Είμαι υπεύθυνος για το δικό μου μέρος αυτού του έργου, αλλά και άλλοι παράγοντες που δεν μπορούσα να ελέγξω συνέβαλαν στο αποτέλεσμα».
Αυτοκαταστροφικός λόγος
Δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωρίσετε πότε ο εσωτερικός διάλογός σας γίνεται σκληρός. Μερικές ενδείξεις ότι η «αυτο-τρομοκρατία» ζει και βασιλεύει περιλαμβάνουν το να απειλείτε τον εαυτό σας ή να λέτε στον εαυτό σας ότι αξίζετε ένα κακό αποτέλεσμα ή μέλλον.
Παραδείγματα: «Είμαι αηδιαστική. Μου αξίζει να μείνω μόνη μου για πάντα», «Μπορώ κάλλιστα να παραιτηθώ – αν δεν μπορώ να κάνω ούτε αυτό, δεν αξίζω τίποτα καλό».
Εναλλακτικές: «Δεν αισθάνομαι καλά. Τι θα μπορούσε να με βοηθήσει να νιώσω καλύτερα αυτή τη στιγμή;», «Αυτή η θέση εργασίας είναι απογοητευτική. Ίσως θα έπρεπε να πω στον εργοδότη μου πώς μπορούμε να αλλάξουμε τις συνθήκες», «Δεν είναι πάντα εύκολο να εκτίθεμαι, αλλά συνεχίζω να κάνω την προσπάθεια και αυτό απαιτεί θάρρος».
