Ένα από τα πιο συχνά θέματα που αναδύονται στη θεραπεία είναι η ματαίωση και οι ενοχές που νιώθουν οι νέες μαμάδες στον αδιάκοπο αγώνα τους για τη μητρική τελειότητα. Μήπως ήρθε η ώρα να καταρρίψουμε τον μύθο της τέλειας μαμάς και να αγκαλιάσουμε με αγάπη και κατανόηση τον καινούριο μας ρόλο και τον ίδιο μας τον εαυτό;
Από τη στιγμή που ξεκινά το ταξίδι της μητρότητας, από την περίοδο της εγκυμοσύνης κιόλας, διαβάζεις ασταμάτητα για «αναπτυξιακά ορόσημα» και «άλματα ανάπτυξης», μελετάς αμέτρητες ψυχολογικές θεωρίες για τη σπουδαιότητα του μητρικού ρόλου στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, ενημερώνεσαι για τον θηλασμό -το υπέρτατο αγαθό της μητρότητας-, ζητάς τη γνώμη ειδικών σχετικά με θέματα γονεϊκότητας… Και πολύ σωστά πράττεις. Μόνο που, όσο ο καιρός περνά, το παιδί σου μεγαλώνει, και εσύ συνεχίζεις να πορεύεσαι σε αυτό το ταξίδι, ποτέ δεν νιώθεις σίγουρη ότι έχεις επιτύχει τον στόχο σου: Να γίνεις «η τέλεια μαμά». Ίσως γιατί ο στόχος σου δεν είναι παρά ένας μύθος πλεγμένος με πολλαπλούς ιστούς που σε τυλίγουν ασφυκτικά, αποτρέποντάς σε να γίνεις «μια αληθινή μαμά», με λάθη και παραπτώματα, που όμως προσφέρει απλόχερα άπειρη αγάπη και ασφάλεια στο παιδί της.
Advertisment
Το ταξίδι της μητρότητας: Ποιος καθορίζει τελικά την πορεία πλεύσης;
Η μητρότητα είναι ένα ατομικό ταξίδι με πολλές καθολικές εμπειρίες, συναισθήματα και στιγμές γεμάτες ανησυχία, φόβο, θυμό, απογοήτευση, ενόχληση, λύπη, εξάντληση, στενοχώρια, αμηχανία, αλλά και στιγμές χαράς, ικανοποίησης, ευγνωμοσύνης και ευτυχίας. Και όχι, δεν είναι εύκολο να γίνουν όλα όπως τα γράφουν τα βιβλία και τα sites γονεϊκότητας.
Κάθε γυναίκα μπαίνει στον κόσμο της μητρότητας έχοντας ένα σύνολο πεποιθήσεων ή προσδοκιών σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι «καλή μητέρα». Οι γυναίκες αναπτύσσουμε από νωρίς αυτές τις πεποιθήσεις μέσα από τα κοινωνικά πρέπει, την προσωπική μας εμπειρία με τη δική μας μητέρα, τις προσδοκίες των φίλων και της οικογένειας, και τις επιταγές των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αυτές οι βιωματικές και κοινωνικές επιρροές ασκούν τόση δύναμη πάνω μας που όταν τελικά γινόμαστε μητέρες, είναι αφόρητα δύσκολο να ακούσουμε τη δική μας φωνή, τη δική μας άποψη, τις δικές μας ερμηνείες για το τι σημαίνει «τέλεια μαμά».
Μήπως όμως ήρθε η ώρα να καταρρίψουμε τον μύθο της τέλειας μαμάς, να απεκδυθούμε το μόνιμο και βασανιστικό αίσθημα ανεπάρκειας, το άγχος και την κατάθλιψη, και να αγκαλιάσουμε την τέλεια ατέλειά μας, να ξεκλειδώσουμε τις πραγματικές μας δυνατότητες και τα δικά μας θέλω και θα ευδοκιμήσουμε αληθινά;
Advertisment
Από τον μύθο της τέλειας μαμάς στην πραγματικότητα της καλής μαμάς
Αυτό που χρειάζεται πραγματικά να μάθεις ως μαμά είναι να είσαι πιο ευγενική με τον εαυτό σου. Και γιατί αυτό είναι τόσο σημαντικό;
Όλοι γνωρίζουμε ότι ο ρόλος της μητέρας εμπεριέχει προσφορά, φροντίδα, ευγένεια και πολλή αγάπη για το παιδί. Για να αγαπήσεις όμως πραγματικά το παιδί σου, πρέπει πρώτα να νιώθεις όμορφα με τον εαυτό σου και να έχεις αγκαλιάσει τα δικά σου βιώματα και συναισθήματα. Για αυτό…
Φρόντισε εσένα
Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορείς να κάνεις στην οικογένειά σου είναι να φροντίζεις τον εαυτό σου. Προσπάθησε να θρέφεις το σώμα, το μυαλό, τα συναισθήματά σου. Μην αφήνεις τον εαυτό σου τελευταίο στη λίστα υποχρεώσεων. Αφιερώνοντας χρόνο για να φροντίσεις τον εαυτό σου, καταφέρνεις να φροντίζεις το παιδί σου και τους αγαπημένους ανθρώπους στη ζωή σου με μεγαλύτερη ευχαρίστηση και ικανοποίηση.
Αγάπησε και αποδέξου τον εαυτό σου
Αγάπησε τον εαυτό σου άνευ όρων, όπως ακριβώς αγαπάς το παιδί σου. Σιώπησε αυτή την επικριτική φωνή μες το μυαλό σου που απαιτεί από εσένα την τελειότητα και συνειδητοποίησε ότι θα είσαι μαμά για μια ζωή.
Επίτρεψε στο παιδί σου να είναι αυτό που είναι
Η μητρότητα δεν είναι διαγωνισμός με πρωτιές και έπαθλα! Δεν γίνεσαι καλή μαμά αν το παιδί σου πετάξει γρήγορα την πιπίλα ή την πάνα του, αν τρώει χωρίς γκρίνια μπρόκολο και φασολάκια, αν μάθει να γράφει και να διαβάζει στα 4 του. Προσπάθησε να μην νιώθεις ματαίωση αν το παιδί σου δεν ακολουθεί κατά γράμμα όλα τα αναπτυξιακά στάδια. Κάθε παιδάκι έχει τη δική του προσωπικότητα και τον δικό του ρυθμό. Το μόνο που χρειάζεται πραγματικά είναι αγάπη και υποστήριξη.
Αγνόησε την κακοπροαίρετη κριτική
Μην επιτρέπεις σε άλλες μαμάδες να σε κάνουν να νιώθεις «η χειρότερη μητέρα του κόσμου» επειδή, για παράδειγμα, δεν γέννησες με φυσιολογικό τοκετό, σταμάτησες να θηλάζεις στους 4 μήνες ή έγινες μητέρα σε μεγάλη ηλικία. Στην πραγματικότητα, εσύ ξέρεις ποιο είναι το καλύτερο για εσένα και το μωρό σου, γνωρίζεις καλύτερα από όλους τι βίωσες και γιατί, και αν ήταν όλα επιλογές σου ή και όχι.
Είναι εντάξει να μην νιώθεις πάντα εντάξει
Ναι, έχεις το αναφαίρετο δικαίωμα να μην πλέεις συνεχώς σε πελάγη ευτυχίας, είναι απόλυτα φυσιολογικό να έρθουν στιγμές απίστευτης εξάντλησης, να νυστάζεις πριν καν κοιμηθεί το μωρό σου, να αισθανθείς θυμό και απελπισία, να θέλεις όσο τίποτα να βγεις μια βόλτα μόνη σου, να έχεις την ανάγκη να επιστρέψεις στη δουλειά σου. Το παιδί σε χρειάζεται και θα σε χρειάζεται πάντα, είναι όμως ιδιαίτερα σημαντικό να συνειδητοποιήσεις ότι ο ρόλος της μητέρας δεν καταργεί και δεν διαγράφει όλους τους υπόλοιπους ζωτικούς σου ρόλους.
Όχι, όλα τα παραπάνω δεν είναι καθόλου εύκολα, χρειάζονται προσωπική δουλειά και αναζήτηση, πιθανόν με τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας, μα θα σε βοηθήσει να θυμάσαι ότι τα δύσκολα συναισθήματα είναι εκείνα που σε ωθούν να μάθεις περισσότερα για τον εαυτό σου και να εξελιχθείς.
Πες ένα ηχηρό και αποφασιστικό «Όχι!» στον μύθο της τέλειας μαμάς, σταμάτα να κυνηγάς το ανέφικτο, στάσου με κατανόηση στη μοναδικότητα του παιδιού σου, ζήσε τις μοναδικές στιγμές του, και άνοιξε τα χέρια σου για να αγκαλιάσεις με φροντίδα και αγάπη τον ίδιο σου τον εαυτό. Και τότε θα ξέρεις. Θα είσαι μια καλή μαμά που προσπαθεί κάθε μέρα να γίνεται καλύτερη και προσφέρει αφειδώς και ανιδιοτελώς αγάπη στο παιδί της. Και αυτό, ναι, είναι αρκετό. Είσαι αρκετή! Σου αξίζει να το ξέρεις.
Βαρβάρα Καρπούζου, Κλινική ψυχολόγος MSc | Παιδοψυχολόγος MSc |Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια
