Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί οι άνθρωποι παίρνουν ορισμένες οικονομικές αποφάσεις, ακόμη και όταν φαίνονται παράλογες ή αντίκεινται στο δικό τους συμφέρον; Καλώς ήρθατε στον κλάδο της Νευρο-Οικονομίας! Η Nευρο-οικονομία είναι ένας διεπιστημονικός τομέας που συνδυάζει γνώσεις από τη Nευροεπιστήμη, την Oικονομία και την Ψυχολογία. για να μελετήσει πώς οι άνθρωποι λαμβάνουν αποφάσεις σε διάφορα οικονομικά και κοινωνικά πλαίσια.
Εξετάζοντας τις νευρικές και γνωστικές διαδικασίες που αποτελούν τη βάση της λήψης αποφάσεων, η Νευροοικονομική επιδιώκει να κατανοήσει γιατί οι άνθρωποι κάνουν συγκεκριμένες επιλογές και πώς εκτιμούν τις διαφορετικές επιλογές. Μας βοηθά να κατανοήσουμε πώς οι άνθρωποι σταθμίζουν το κόστος και τα οφέλη των διαφορετικών επιλογών και πώς μαθαίνουν από την εμπειρία και προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους ανάλογα.
Advertisment
Η Νευροοικονομία έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών σε τομείς όπως η συμπεριφορά των καταναλωτών, το μάρκετινγκ, τα οικονομικά, η δημόσια πολιτική και η υγειονομική περίθαλψη. Μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τα υποκείμενα κίνητρα πίσω από οικονομικές αποφάσεις και να αναπτύξουμε πιο αποτελεσματικές στρατηγικές για την προώθηση της αλλαγής συμπεριφοράς.
Ένα από τα βασικά αποτελέσματα της Νευροοικονομικής έρευνας είναι ο εντοπισμός ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου και νευρικών οδών που εμπλέκονται στη λήψη αποφάσεων. Μελετώντας αυτές τις περιοχές και τα μονοπάτια του εγκεφάλου, οι ερευνητές μπορούν να αποκτήσουν γνώσεις για τους νευρικούς μηχανισμούς που οδηγούν τις οικονομικές αποφάσεις και να εντοπίσουν τρόπους για να επηρεάσουν τη συμπεριφορά και τη λήψη αποφάσεων με θετικό τρόπο.
Συνολικά, η Νευροοικονομία είναι ένας συναρπαστικός και ταχέως αναπτυσσόμενος τομέας που έχει τη δυνατότητα να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τις περίπλοκες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αποτελούν τη βάση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Συνδυάζοντας γνώσεις από τη νευροεπιστήμη, την οικονομία και την ψυχολογία, η νευροοικονομία παρέχει ένα ισχυρό πλαίσιο για τη μελέτη της λήψης οικονομικών αποφάσεων και την εξεύρεση τρόπων βελτίωσής της.
Advertisment
Ακολουθούν δέκα παραδείγματα λανθασμένων οικονομικών αποφάσεων που η Νευροοικονομία μπορεί να βοηθήσει στη διόρθωση:
- Υπερβολικές δαπάνες σε περιττές αγορές: Η έρευνα της νευρο-οικονομίας μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των γνωστικών και νευρικών παραγόντων που ωθούν στις παρορμητικές δαπάνες και στην ανάπτυξη στρατηγικών για την αποφυγή τους.
- Αποτυχία αποταμίευσης για το μέλλον: Κατανοώντας τους μηχανισμούς του εγκεφάλου στους οποίους βασίζεται η λήψη αποφάσεων και η έκπτωση χρόνου, η νευροοικονομική μπορεί να αναπτύξει παρεμβάσεις για την προώθηση της λήψης αποφάσεων με προσανατολισμό στο μέλλον και την αύξηση των ποσοστών αποταμίευσης.
- Ανάληψη υπερβολικού χρέους: Η έρευνα της νευρο-οικονομίας μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των γνωστικών και νευρικών παραγόντων που συμβάλλουν σε κακές πιστωτικές αποφάσεις και στην ανάπτυξη παρεμβάσεων για την προώθηση του υπεύθυνου δανεισμού.
- Υποτίμηση της σημασίας της διαφοροποίησης: Μελετώντας τις νευρικές και γνωστικές διαδικασίες που εμπλέκονται στην αντίληψη του κινδύνου και στη λήψη αποφάσεων, η νευροοικονομία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να κατανοήσουν καλύτερα τη σημασία της διαφοροποίησης στη διαχείριση χαρτοφυλακίου.
- Να πέσουμε θύματα οικονομικών απατών: Η νευροοικονομία μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των γνωστικών και νευρικών παραγόντων που κάνουν τους ανθρώπους ευάλωτους σε οικονομικές απάτες και να αναπτύξουν στρατηγικές για τη μείωση της ευαισθησίας στην απάτη.
- Επένδυση με βάση το συναίσθημα και όχι τη λογική: Κατανοώντας τους γνωστικούς και νευρικούς μηχανισμούς που επηρεάζουν τις επενδυτικές αποφάσεις, η νευροοικονομική μπορεί να αναπτύξει στρατηγικές για την προώθηση της ορθολογικής επένδυσης που βασίζεται σε στοιχεία.
- Αποτυχία αναζήτησης επαγγελματικών οικονομικών συμβουλών: Η νευροοικονομία μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των γνωστικών και νευρικών παραγόντων που οδηγούν τους ανθρώπους να παραμελούν τις επαγγελματικές οικονομικές συμβουλές και να αναπτύξουν στρατηγικές για την προώθηση της χρήσης οικονομικών συμβούλων.
- Υπερβολική απέχθεια από τον κίνδυνο: Μελετώντας τις νευρικές και γνωστικές διεργασίες που διέπουν την αντίληψη του κινδύνου και τη λήψη αποφάσεων, η νευροοικονομική μπορεί να αναπτύξει παρεμβάσεις για να βοηθήσει τα άτομα να ξεπεράσουν την υπερβολική αποστροφή κινδύνου για να λαμβάνουν βέλτιστες επενδυτικές αποφάσεις.
- Αποτυχία αναγνώρισης του αντίκτυπου των προκαταλήψεων: Η νευροοικονομία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να κατανοήσουν και να αναγνωρίσουν καλύτερα τις γνωστικές προκαταλήψεις όπως η μεροληψία επιβεβαίωσης, η αποστροφή για την απώλεια και τα φαινόμενα πλαισίωσης, και να αναπτύξουν στρατηγικές για να τις ξεπεράσουν.
- Παραμέληση του αντίκτυπου των κοινωνικών επιρροών: Η Νευροοικονομία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να κατανοήσουν καλύτερα τους κοινωνικούς και ψυχολογικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη λήψη οικονομικών αποφάσεων και να αναπτύξουν στρατηγικές για την πλοήγηση αυτών των παραγόντων με τρόπο που να προωθεί θετικά οικονομικά αποτελέσματα.
Υπάρχουν πολλές κληρονομημένες υποσυνείδητες περιοριστικές πεποιθήσεις σχετικά με τα χρήματα που μπορεί να έχουν οι άνθρωποι. Μερικά κοινά παραδείγματα περιλαμβάνουν:
- “Το χρήμα είναι η ρίζα κάθε κακού”: Αυτή η πεποίθηση προέρχεται συχνά από θρησκευτικές ή πολιτιστικές διδασκαλίες που υποδηλώνουν ότι ο πλούτος είναι ανήθικος ή ότι εκείνοι που τον επιδιώκουν είναι άπληστοι ή εγωιστές.
- «Τα λεφτά δεν φυτρώνουν στα δέντρα»: Αυτή η πεποίθηση υποδηλώνει ότι τα χρήματα είναι λιγοστά και δύσκολα τα βρίσκεις και ότι απαιτεί σκληρή δουλειά και θυσίες για να τα αποκτήσεις.
- «Οι πλούσιοι είναι δυστυχισμένοι»: Αυτή η πεποίθηση βασίζεται στην υπόθεση ότι τα χρήματα δεν μπορούν να αγοράσουν την ευτυχία και ότι όσοι έχουν πλούτη επιβαρύνονται με άγχος και ευθύνη.
- “Τα χρήματα είναι μόνο για τους τυχερούς ή τους προνομιούχους”: Αυτή η πεποίθηση υποδηλώνει ότι τα χρήματα είναι κατά κύριο λόγο αποτέλεσμα τύχης ή κληρονομικού πλούτου και ότι δεν είναι δυνατό για τους περισσότερους ανθρώπους να επιτύχουν οικονομική επιτυχία μέσω σκληρής δουλειάς και αποφασιστικότητας.
- «Δεν αξίζω να είμαι πλούσιος»: Αυτή η πεποίθηση έχει συχνά τις ρίζες της στη χαμηλή αυτοεκτίμηση και στην αίσθηση της αναξιότητας και μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι δεν είναι ικανοί να επιτύχουν οικονομική επιτυχία.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι αυτές οι πεποιθήσεις είναι συχνά υποσυνείδητες και μπορεί να μην βασίζονται στην πραγματικότητα. Εντοπίζοντας και αμφισβητώντας αυτές τις περιοριστικές πεποιθήσεις, τα άτομα μπορούν να αρχίσουν να αλλάζουν τη νοοτροπία τους και να αναπτύσσουν μια πιο θετική και ενδυναμωτική σχέση με τα χρήματα.
Μάθετε για το επόμενο σεμινάριο Οικονομικής Νοημοσύνης της Ελίνας Γιαχαλή που θα πραγματοποιηθεί 2 Δεκεμβρίου, Ενελπίς Money Brain, εδώ. Η παρακολούθηση είναι δωρεάν.
- Νευρο-οικονομία, τι είναι και πώς μπορεί να σας βοηθήσει να χτίσετε ένα πιο ασφαλές οικονομικά μέλλον - 22 Νοεμβρίου 2023
- Οι 7 Παραδοχές για να δημιουργήσουμε έναν κόσμο όμορφο για όλους - 31 Ιουλίου 2021
- Γιατί είναι τόσο δύσκολο να κάνει κάποιος μια καλή σχέση στις μέρες μας; - 12 Φεβρουαρίου 2019
