Είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι αν ρωτήσεις τους ανθρώπους ατομικά για το αν αρέσκονται στο πώς λειτουργεί η κοινωνία μας δε θα είναι λίγοι εκείνοι που θα απαντήσουν αρνητικά. Πολλοί θα είναι επίσης κι όσοι από αυτούς απαντήσουν αρνητικά έχοντας επιχειρήματα και την εικόνα ενός πιο δίκαιου κόσμου χαραγμένη βαθιά στο μυαλό τους. Είναι μάλιστα τολμώ να θεωρώ αρκετοί ώστε αν το έπαιρναν απόφαση να πιστέψουν στο φοβισμένο τους όραμα, ίσως μακροπρόθεσμα στέκονταν ικανοί να αλλάξουν το υπάρχον σύστημα με διάφορους τρόπους.
Ένας από αυτούς – εφόσον οτιδήποτε άλλο πιο δραστικό και σχετικό με το άμεσο μέλλον ίσως φαντάζει πολύ ουτοπικό στους ορθολογιστές αυτού του κόσμου – θα μπορούσε να είναι η αντίστοιχη διαπαιδαγώγηση των επόμενων γενεών. Το λυπηρό είναι πως ακόμη κι όσοι αντιλαμβάνονται τα μελανά σημεία του παρόντος, ακόμη κι όσοι αισθάνονται πνιγμένοι από την αναξιοκρατία, την εκμετάλλευση, τον ωχαδερφισμό, τη μισαλλοδοξία, την απληστία, την ανισότητα και τον σκοταδισμό που κάποιοι κουβαλούν σαν κατάρα μέσα τους, δύσκολα θα τολμήσουν να μεγαλώσουν τα παιδιά τους με αρχές ενάντια στο σύστημα.
Advertisment
Κι αυτό γιατί φοβούνται πως αν συμβάλλουν στο να γίνουν αυτά ονειροπόλοι ενήλικες δε θα τα έχουν οπλίσει με τα κατάλληλα εφόδια προς επιβίωση μέσα σε κάτι που ομολογουμένως άλλοτε κεκαλυμμένα άλλοτε με τρόπο εξόφθαλμο έχει κάνει μπαϊράκι τη νοοτροπία “ο θάνατός σου η ζωή μου”.
Κάπως έτσι, ενώ κατανοούν τα λάθη που η δική τους γενιά έκανε ή όλα εκείνα που θα έπρεπε να είχαν τολμήσει ως τότε όσοι διαφέρουν ακόμη, καταλήγουν από φόβο να τα διαιωνίζουν θεωρώντας πως μεταλαμπαδεύοντας στα παιδιά τους τον τρόπο επιβίωσης στην ασχήμια θα τα βοηθήσουν να γλιτώσουν τις κακοτοπιές αντί να προσπαθήσουν να πατάξουν την ασχήμια εντελώς με το να μην πέφτουν στην παγίδα αναπαραγωγής τέτοιων προτύπων.
Βέβαια κάπου εδώ έρχεται το ίσως εύλογο ερώτημα που θα μπορούσε ένα γονιός να θέσει. Κι αν εγώ μεγαλώσω το παιδί μου με όλες εκείνες τις αρχές που ο κόσμος θεωρεί ρομαντικές κι άτοπες ιδέες την ίδια στιγμή που όλοι οι υπόλοιποι μεγαλώνουν παιδιά κατ’ εικόνα κι ομοίωση του παρόντος κι όλων όσων θα θέλαμε να καταπολεμήσουμε; Ποιος εγγυάται πως ένα παιδί με βαθιά ριζωμένες τις ιδέες της πνευματικής επανάστασης, τόσο διαφορετικό από την πλειοψηφία δε θα δυστυχήσει μη θέλοντας να προσαρμοστεί και νιώθοντας μόνο;
Advertisment
Όσο όμως κι αν ευσταθούν ετούτοι οι δισταγμοί, δεν αποτελούν δικαιολογίες μιας κι επιμένουμε να ξεχνάμε πως το ότι ένα παιδί είναι υπό ανάπτυξη δε σημαίνει σε καμία περίπτωση πως είναι ανόητο. Υπάρχουν κατάλληλοι τρόποι να μιλήσουμε για τα πάντα σε ένα παιδί αντίστοιχα με την εκάστοτε ηλικία του ώστε να το προετοιμάσουμε για το τι θα μπορούσε να συναντήσει στον κόσμο που θα του παραδώσουμε χωρίς να του περάσουμε την ιδέα ότι πρέπει να μοιάσει με όσα σιχαινόμαστε για να καταφέρει να επιβιώσει.
Υπάρχει τρόπος να είμαστε ειλικρινείς απέναντί του για τα μέχρι τώρα λάθη μας, για όλα όσα, τόσο εμείς όσο κι άλλοι όπως εμείς, ίσως δε βρήκαμε το κουράγιο να κάνουμε, είτε λόγω φόβου είτε λόγω συνθηκών που δε μας επέτρεψαν να παλέψουμε όπως θα θέλαμε. Το να παραδεχτείς σε ένα παιδί την ανθρώπινη πλευρά σου με τις όποιες της αδυναμίες δεν σε ρίχνει ως δειλό στα μάτια του αν δεν το κάνεις με τρόπο μεμψίμοιρο.
Πιο πολύ εκτιμάται ένας ντόμπρος γονιός που δεν φοβάται να εκθέσει τα τρωτά του σημεία στον άνθρωπο που αγαπά τόσο προκειμένου να του μάθει από όλα αυτά, παρά κάποιος που παριστάνει τον καμπόσο ενώ στην πραγματικότητα δεν μπορεί να στηρίξει την ύπαρξή του. Τα ερεθίσματα που λαμβάνουν τα παιδιά από το οικογενειακό τους περιβάλλον ακόμη κι αν δεν είναι από την αρχή σε θέση να τα εξηγήσουν λεκτικά, τα κρατούν μέσα τους ως “αισθήσεις” κι όταν έρχεται η ώρα, τα αξιολογούν έχοντας επηρεαστεί από αυτά.
Μιλήστε στα παιδιά σας τόσο για το τι επικρατεί σήμερα όσο και για τον κόσμο που θα θέλατε να είχατε τα κότσια να χτίσετε. Μιλήστε τους για το τι μπορεί να συναντήσουν μα δείξτε τους την επιλογή του να μην ταυτιστούν με όλα αυτά. Ζητήστε τους συγγνώμη για όσα οι ίδιοι δεν καταφέρατε ως τώρα.
Πείτε τους πως ακόμη κι αν χρειαστεί να προσαρμοστούν κάποτε, δε θα ήταν αυτός λόγος για να το βάλουν κάτω. Πείτε τους πως αν από σήμερα όλοι μας μιλούσαμε στα παιδιά μας για τον κόσμο που οραματιζόμαστε αντί να παρουσιάζουμε ως μοναδικό κι άρα αναπόφευκτο δεδομένο την κατάντια στην οποία έχουμε περιέλθει σε πολλούς τομείς, ίσως κάποια γενιά στο μέλλον καταφέρει να τον κάνει σε μεγάλο βαθμό πραγματικότητα.
Κι αν ακόμη, άνθρωπε, δεν είσαι έτοιμος εσύ ο ίδιος να παλέψεις με τις ευθύνες σου, μην τις κρατάς κρυφές από τους μελλοντικούς πολίτες αυτού του πλανήτη. Κι αν εσύ έχεις σκοτώσει κάθε ίχνος ελπίδας για δράση μέσα σου, μη σκοτώνεις και τις ιδέες που θα μπορούσαν να γίνουν έμπνευση δράσης για τους επόμενους. Μη μεταφέρεις ενοχικά τα ίδια λάθη, τα ίδια στραβοπατήματα, τις ίδιες φοβίες στα παιδιά σου.
Δώσε τους την επιλογή να αποφασίσουν τα ίδια, όταν έρθει η ώρα, αν τελικά οι ιδέες μας αξίζουν μια προσπάθεια ή αν προτιμούν να αφομοιωθούν ώστε να μη χρειαστεί να παλέψουν. Ακόμη κι αν πολλά από αυτά επιλέξουν τον δεύτερο δρόμο σίγουρα κάποια, περισσότερα από ό,τι στο χτες μας, θα τολμήσουν να κάνουν το βήμα της αλλαγής κι αυτό μακροπρόθεσμα μόνο κέρδος μπορεί να φέρει.
Και στο κάτω κάτω της γραφής, άνθρωπε, καλύτερα να ξέρεις ότι έστω κι έτσι προσπάθησες μετανιωμένος για κάτι, καλύτερα να επιλέγουν όλο και λιγότεροι τη σαπίλα από την ελπίδα λόγω ιδιοσυγκρασίας παρά να αναρωτιέσαι πόσοι από τους γύρω σου κάνουν ό,τι κάνουν από φόβο ή κεκτημένη ταχύτητα λόγω αντίστοιχης διαπαιδαγώγησης, και τι θα έκαναν αν κάποιος τους είχε μιλήσει για μια ακόμη επιλογή όσο ακόμη ήταν νωρίς.
Photo: Author/Depositphotos
- Είναι εντάξει να πέφτεις αλλά να μη βουλιάζεις, να φοβάσαι αλλά να μην παραιτείσαι - 23 Μαρτίου 2020
- Ο φίλος δεν είναι ούτε ψυχολόγος, ούτε σύντροφος, ούτε γονιός - 5 Αυγούστου 2019
- Τα πιο σπουδαία “μπορώ” μας είναι εκείνα που συνοδεύονται από όλα όσα θέλουμε πραγματικά - 13 Φεβρουαρίου 2019
