Η παιδική ηλικία είναι μια περίοδος πολύπλοκη για τα παιδιά που τη βιώνουν αλλά και για τους ενήλικες που βρίσκονται κοντά τους. Τα παιδιά αφομοιώνουν όλα τα συναισθήματα έντονα και αυτό κρύβει ορισμένες παγίδες, διότι σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζονται βοήθεια για να ξεπεράσουν δύσκολες στιγμές και βιώματα. Και ποιοι είναι εκείνοι που βρίσκονται πιο κοντά στα παιδιά, ώστε να μπορέσουν με τα κατάλληλα εργαλεία και «επικοινωνιακά όπλα» να τα βοηθήσουν; Μα φυσικά, οι γονείς και οι δάσκαλοι.
Oι γονείς και οι δάσκαλοι, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή υποστήριξης των παιδιών και των εφήβων. Είναι σημαντικό να διατηρούν ανοιχτή την επικοινωνία μαζί τους και να χτίζουν ένα αίσθημα ασφάλειας. Όταν τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν δυσκολίες, θέλετε να αισθάνονται άνετα να έρθουν σε εσάς για να βρουν βοήθεια.
Advertisment
Ένα επίσης σημαντικό στοιχείο είναι η ικανότητά σας να διακρίνετε πότε τα παιδιά αντιμετωπίζουν κάποια συναισθηματική δυσκολία. Τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν την τάση να εσωτερικεύουν τα συναισθήματά τους. Αν κάτι τους απασχολεί μπορεί να μην το αναφέρουν, να μην ζητήσουν βοήθεια. Μερικές φορές μάλιστα δεν αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια. Έτσι είναι σημαντικό για τους γονείς και τους δασκάλους να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν πότε κάτι δεν πάει καλά και πως να προσεγγίσουν τα παιδιά και τους εφήβους.
Το να κάνεις τα παιδιά να ανοιχτούν και να μιλήσουν είναι κάτι σαν δοκιμασία. Οι ακόλουθες συμβουλές μπορεί να είναι χρήσιμες για την αρχή μια συζήτησης και μιας βαθύτερης κατανόησης στο τι συμβαίνει στη ζωή τους
Κάντε τους να αισθανθούν ασφάλεια
Advertisment
Θέλετε να διευκολύνετε τα παιδιά ή τους εφήβους να αισθανθούν άνετα για να σας μιλήσουν. Είναι βασικό να ξεκαθαρίσετε γιατί μιλάτε μαζί τους. Ειδικά τα παιδιά φοβούνται ότι μπορεί να μπλέξουν ή να τιμωρηθούν αν σας πλησιάσουν για να συζητήσετε. Επιβεβαιώστε τους ότι το θέμα δεν είναι η τιμωρία αλλά η υποστήριξη. Οι γονείς θα μπορούσαν να ορίσουν ένα πρόγραμμα για να μιλάν κατ’ ιδίαν σε τακτική βάση, όπως για παράδειγμα να καθορίσουν ένα γεύμα με το παιδί ή τον έφηβο την βδομάδα ή το δεκαπενθήμερο.
Ακούστε τα
Αφιερώστε χρόνο στο να ακούσετε τι έχει να πει το παιδί ή ο έφηβος. Πολλές φορές όλα τα παιδιά ή οι έφηβοι θέλουν κάποιον που θα τους ακούσει. Προσπαθήστε να καταλάβετε την οπτική τους πριν αρχίσετε να προσφέρετε συμβουλές. Μερικές φορές το άγχος σας μπορεί να σας ωθεί στην προσπάθεια να διορθώσετε τα πάντα. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις η καλύτερη βοήθεια που μπορείτε να προσφέρετε είναι να ακούτε προσεχτικά.
Επιβεβαιώστε και υποστηρίξτε την ανάγκη τους για βοήθεια
Αν ένα παιδί ή ένας έφηβος σας πει ότι αισθάνεται λυπημένος ή αναστατωμένος, μπορείτε να του πείτε για παράδειγμα ότι νιώθετε περήφανοι για εκείνον που μοιράζεται τα συναισθήματά του. Δείξτε τους ότι εκτιμάτε το κουράγιο που έχουν για να σας μιλήσουν και το αίσθημα της εμπιστοσύνης τους προς εσάς και τη βοήθειά σας. Αν το παιδί σας χρειάζεται περισσότερη βοήθεια από αυτή που μπορείτε να του προσφέρετε, συμβουλευτείτε κάποιον αρμόδιο ειδικό. Ίσως, είναι καλό να ξεκινήσετε από τον ψυχολόγο του σχολείου.
Να είστε ειλικρινείς
Προσπαθήστε να αποφύγετε να μιλάτε ως ειδικός. Οι έφηβοι μπορούν να σας πουν πότε δεν είστε ειλικρινείς. Αν είστε ανοιχτοί, αυθεντικοί και χαλαροί, θα τους βοηθήσετε να είναι το ίδιο με εσάς.
Μην φοβάστε να πείτε «Δεν ξέρω»
Ως γονέας ή δάσκαλος, είναι καλό να αποδεχτείτε ότι δεν έχετε όλες τις απαντήσεις. Ωστόσο, αν ένα παιδί ή ένας έφηβος σας ρωτήσει κάτι, θα πρέπει να καταβάλετε κάθε δυνατή προσπάθεια να βρείτε μια απάντηση ή κάποιον που θα μπορεί να βοηθήσει.
Προειδοποιητικά σημάδια αυτοκτονίας
Τα δύο πιο βασικά βήματα για την πρόληψη της αυτοκτονίας είναι η αναγνώριση των προειδοποιητικών συμπτωμάτων και η προσφορά βοήθειας. Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να συμπεριλαμβάνουν προεξέχουσα χρήση αλκοόλ ή ουσιών, μια ξαφνική πτώση της σχολικής επίδοσης ή ιδέες/δηλώσεις για τον θάνατο ή την βλάβη κάποιου. Αν πιστεύετε ότι το παιδί ή ο μαθητής βρίσκετε σε κρίση, καλέστε αμέσως βοήθεια και μείνετε μαζί του/της ενώ η βοήθεια είναι καθ’ οδόν.
Πηγή: apa.org, Απόδοση – Επιμέλεια: Στέλλα Κοσμά για το www.psychologynow.gr
