Τι ειναι η αγαπη? Η λεξη ειναι τοσο πολυ φορτωμενη και διεφθαρμενη που αποφευγω να την χρησιμοποιω. Ολοι μιλανε για αγαπη-καθε περιοδικο και εφημεριδα και καθε ιεραποστολος μιλουν συνεχως για αγαπη. Αγαπω την πατριδα μου, αγαπω τον βασιλια, αγαπω καποιο βιβλιο, αγαπω το βουνο, αγαπω την απολαυση, αγαπω την γυναικα μου, αγαπω τον θεο. Ειναι η αγαπη μια ιδεα? Αν οντως ειναι, τοτε μπορει να καλλιεργηθει, θραφει, να περιβληθει με στοργη, να επιβληθει, να αλλαξει κατα το δοκουν.”
“Επειδη δεν μπορουμε να λυσουμε αυτο το ανθρωπινο ζητημα καταφευγουμε σε αφαιρεσεις. Η αγαπη μπορει να ειναι η υστατη λυση σε ολες τις δυσκολιες του ανθρωπου, τα προβληματα και τις επωδυνες προσπαθειες, οποτε πως θα βρουμε τι ειναι η αγαπη? Απλως οριζοντας την? Η εκκλησια την ορισε με τον ενα τροπο, η κοινωνια με αλλο τροπο και υπαρχουν ενα σορο αποκκλισεις και διαστρεβλωσεις. Λατρευουμε καποιον, κοιμομαστε με καποιον, η ανταλλαγη συναισθηματων, η συντροφικοτητα- ειναι αυτο που λεμε αγαπη?”
Advertisment
“Μπορει η αγαπη να χωρισθει στην ιερη και την ανιερη, την ανθρωπινη και την θειικη, η απλα υπαρχει μονο μια αγαπη? Ειναι η αγαπη ενα πραγμα και οχι πολλα πραγματα? Αν πουμε “σε αγαπω” αυτο αποκλειει την αγαπη για καποιον αλλον? Ειναι η αγαπη προσωπικη η μη προσωπικη? Ηθικη η ανηθικη? Οικογενειακη η μη οικογενιακη? Αν αγαπας την ανθρωποτητα αγαπας και τον καθενα ξεχωριστα? Ειναι η αγαπη συναισθημα? Ειναι η αγαπη αισθημα? Ειναι η αγαπη απολαυση και επιθυμια? Ολες αυτες οι ερωτησεις δειχνουν, ετσι δεν ειναι, οτι εχουμε ιδεες για την αγαπη, ιδεες για το τι πρεπει να ειναι και τι δεν πρεπει να ειναι η αγαπη, εναν κανονα η κωδικα που εχει δημιουργησει η κοινωνια στην οποια ζουμε.”
“Τωρα πως θα βρω τι ειναι αυτη η φλογα που λεμε αγαπη? Οχι πως να βρουμε εναν τροπο να την εκφρασουμε διαφορετικα αλλα να βρουμε την σημασια της. Πρωτα θα απορριψω ο,τι εχουν πει η εκκλησια, η κοινωνια, οι φιλοι και οι γονεις μου, καθε βιβλιο και ανθρωπος διοτι θελω να βρω μονος μου τι ειναι η αγαπη. Εδω ειναι ενα τεραστιο προβλημα που εμπεριεχει ολη την ανθρωποτητα, υπαρχουν χιλιαδες τροποι να την ορισεις και εγω εχω φυλακιστει σε καποιον τροπο να την οριζω. Για αυτο τον λογο δεν πρεπει να διωξω ολες τις τασεις και τις προκαταληψεις μου? Ειμαι μπερδεμενος, διαλυμενος απο τις δικες μου επιθυμιες οποτε λεω στον εαυτο μου “πρωτα καθαρισε το δικο σου μπερδεμα. Ισως να μπορεσουμε να δουμε τι ειναι αγαπη καταλαβαινοντας τι δεν ειναι.”
“Το να ανηκεις σε καποιον, το να σε φροντιζει καποιος και να εξαρτασαι απο αυτον-σε ολο αυτο πρεπει να υπαρχει παντα αγχος, φοβος, ζηλεια, ενοχη, και οσο υπαρχει φοβος δεν μπορει να υπαρξει αγαπη. Ενα μυαλο γεματο πικρες δεν μπορει να καταλαβει τι ειναι αγαπη, αισθηματικοτητα και συναισθηματικοτητα δεν εχουν καμια σχεση με την αγαπη. Ετσι, η αγαπη δεν εχει σχεση με την επιθυμια και την απολαυση.”
Advertisment
“Η αγαπη δεν ειναι προιον της σκεψης, η οποια με την σειρας της εινα προιον του παρελθοντος. Η σκεψη δεν μπορει να καλλιεργησει την αγαπη. Η αγαπη δεν περιοριζεται και δεσμευεται απο την ζηλεια, γιατι η ζηλεια ειναι το παρελθον. Η αγαπη ειναι το τωρα, το παρον. Δεν ειναι το “θα αγαπησω” ουτε το “αγαπησα”. Οταν αγαπας δεν προκειται να ακολουθησεις κανεναν. Η αγαπη δεν υπακουει. Οταν αγαπας δεν υπαρχει ουτε σεβασμος ουτε ασεβεια. Δεν γνωριζετε τι θα πει να αγαπας αληθινα καποιον? Να αγαπας χωρις μισος, χωρις ζηλεια, χωρις θυμο, χωρις να θελετε να επηρεασετε το τι σκεφτεται η τι κανει ο αλλος, χωρις να καταδικαζετε, χωρις να συγκρινετε? Οταν υπαρχει αγαπη υπαρχει συγκριση? Οταν αγαπατε καποιον με ολη σας την καρδια, με ολο σας τον νου, με ολο σας το σωμα, με ολη σας την υπαρξη, υπαρχει συγκριση? Οταν αφηνεσαι ολοκληρωτικα στην αγαπη δεν υπαρχει ο αλλος.
“Αλλα αν θελετε ακομα να βρειτε (τι ειναι η αγαπη), θα δειτε οτι δεν ειναι φοβος, εξαρτηση, ζηλεια, η κτητικοτητα, η υπεθυνοτητα και το χρεος, η αυτολυπηση, η αγωνια του να μην αγαπηθεις. Λοιπον, αφου τα διωξετε ολα αυτα, οχι με την βια, αλλα ξεπλενοντας τα οπως η βροχη ξεπλενει την σκονη πολλων ημερων απο ενα φυλλο, τοτε ισως βρειτε αυτο το περιεργο λουλουδι που ο ανθρωπος αναζητα τοσο πολυ. Θα σας υπαγορεψει καποια εξουσια, καποια μεθοδος, καποιο συστημα πως να αγαπατε? Αν καποιος σας πει πως να αγαπατε τοτε αυτο δεν ειναι αγαπη. Γινεται να πειτε “θα εξασκησω την αγαπη. Θα κατσω κατω και θα το σκεφτω μερα με την ημερα. Θα εξασκησω τον εαυτο μου να ειναι καλος και ευγενικος και θα τον πιεσω να δινει προσοχη στους αλλους?”
“Η αγαπη ειναι κατι νεο, φρεσκο, ζωντανο. Δεν εχει χτες ουτε και αυριο. Ειναι περα απο το μαρτυριο της σκεψης. Μονο το αθωο μυαλο μπορει να καταλαβει τι ειναι η αγαπη, και το αθωο μυαλο μπορει να ζησει σε εναν κοσμο που δεν ειναι αθωος. Το να βρεις αυτο το καταπληκτικο πραγμα που ο ανθρωπος αναζητα αιωνια μεσα απο την θυσια, μεσω της λατρειας, μεσω των σχεσεων, μεσω του σεξ, μεσω καθε μορφης απολαυσης και πονου, ειναι δυνατο μονο οταν η σκεψη κατανοησει τον εαυτο της και να φτασει στο τελος της. Τοτε η αγαπη δεν εχει αντιθετο, τοτε η αγαπη δεν εχει συγκρουση.”
“Τι πράγμα είναι οι σχέσεις και πόσο εύκολα πέφτουμε στη συνήθεια κάποιας συγκεκριμένης σχέσης, θεωρούμε τα πράγματα δεδομένα, αποδεχόμαστε τις καταστάσεις και δεν είναι ανεκτή καμιά αλλαγή δε δεχόμαστε καμία κίνηση προς την αβεβαιότητα, ούτε για ένα λεπτό. Όλα είναι τόσο καλά ρυθμισμένα, τόσο στέρεα φτιαγμένα, τόσο δεσμευμένα, που δεν υπάρχει καμία ελπίδα για λίγη φρεσκάδα, για μια καθαρή αναζωογονητική ανοιξιάτικη ανάσα. Αυτά κι άλλα πολλά τα ονομάζουμε σχέσεις.
Αν παρατηρήσουμε από κοντά, οι σχέσεις είναι κάτι πολύ πιο λεπτό, κάτι πιο γοργό κι από την αστραπή, πιο αχανές κι από τη γη, γιατί οι σχέσεις είναι η ζωή. Η ζωή μας είναι σύγκρουση. Θέλουμε να κάνουμε τις σχέσεις χοντροκομμένες, ωμές, εύκολες. Έτσι χάνουν την ευωδιά τους, την ομορφιά τους. Όλα τούτα συμβαίνουν γιατί δεν αγαπάμε, κι η αγάπη, φυσικά, είναι το σπουδαιότερο απ’ όλα, γιατί μέσα σ’ αυτή πρέπει να εγκαταλείψει κανείς ολοκληρωτικά τον εαυτό του. (το εγώ του)
Αυτή ακριβώς η ιδιότητα της φρεσκάδας, του καινούριου, είναι ουσιαστική, αλλιώς η ζωή γίνεται ρουτίνα, συνήθεια και η αγάπη δεν είναι συνήθεια, δεν είναι κάτι βαρετό. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν χάσει το αίσθημα της έκπληξης. Θεωρούν τα πάντα δεδομένα κι αυτή η αίσθηση της ασφάλειας καταστρέφει την ελευθερία και τις εκπλήξεις της αβεβαιότητας.
