Μια από τις άγνωστες πτυχές του κοινού καθρέφτη είναι ότι αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στην υπηρεσία της υγείας. Η θεραπεία του καθρέφτη έχει αναγνωριστεί από χρόνια ως μια συμπληρωματική, πρωτοποριακή, μη επεμβατική μέθοδος που δίνει λύσεις σε ανίατους χρόνιους πόνους και ψευδο-πόνους νευρολογικής φύσεως, αποκαθιστώντας επίσης κινητικές βλάβες και παραλύσεις.
Απώτερος στόχος της είναι να ξεγελάσει τον εγκέφαλο, δίνοντάς του ψεύτικες πληροφορίες για το σώμα μέσω του καθρεφτισμένου ειδώλου του. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένας καθρέφτης τοποθετημένος σε ειδική θέση και, παραδόξως, το κόλπο συνήθως πιάνει!
Advertisment
Αν πάλι χρησιμοποιηθεί για την αντανάκλαση της πραγματικότητας, ο καθρέφτης μπορεί να επιταχύνει τη λογοθεραπεία μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή να βοηθήσει σημαντικά σε διάφορες ψυχώσεις.
Ψεύτικη αντανάκλαση
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η οπτική ψευδαίσθηση αποδίδει πολύ καλά στο 80-95% των περιπτώσεων. Μέσω του καθρέφτη ο εγκέφαλος λαμβάνει μια ψεύτικη οπτική πληροφόρηση, που τον βοηθά να διαμορφώσει έναν νέο χάρτη του σώματος. Σε τι τον ωφελεί :
Αντιμετώπιση ψευδο-πόνων
Advertisment
Από το 1996, χάρη στον νευροεπιστήμονα Vilayanur Ramachandran, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (επονομαζόμενο και Marco Polo της Νευροεπιστήμης), ο καθρέφτης έχει βοηθήσει στην εξάλειψη των ψευδο-πόνων σε ακρωτηριασμένα μέλη ασθενών : Όταν συμβεί επώδυνη απώλεια ενός άκρου (χέρι, πόδι), οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο εγκέφαλος καταγράφει και θυμάται αυτό τον πόνο.
Έτσι, συνεχίζει να στέλνει νευρικά μηνύματα περιμένοντας να πάρει κάποια απάντηση. Αν ενημερωθεί μέσω της ψευδαίσθησης του καθρέπτη ότι και τα δύο άκρα είναι υγιή, σταματά να στέλνει σήματα πόνου.
Η τεχνική είναι να τοποθετηθεί ο καθρέφτης ανάμεσα στα δυο άκρα, με το υγιές άκρο να καθρεφτίζεται, ενώ το ακρωτηριασμένο βρίσκεται κρυμμένο πίσω από τον καθρέφτη. Τότε η αντανάκλαση του υγιούς π.χ. ποδιού στον καθρέφτη δίνει στον ασθενή την οπτική εντύπωση ότι έχει δύο υγιή πόδια.
Οπτική βιο-ανάδραση
Ο καθρέφτης έχει αποδειχτεί αποτελεσματικός στη θεραπεία παθήσεων του νευρικού συστήματος, προσφέροντας οπτική βιο-ανάδραση.
Οι νευρολόγοι έχουν ανακαλύψει ότι βοηθά σε χρόνια σύνδρομα πόνου και αισθητικές διαταραχές, όπως το Σύμπλοκο Περιοχικό Σύνδρομο Πόνου (Complex Regional Pain Syndrome – CRPS) και η Αντανακλαστική Συμπαθητική Δυστροφία (Reflex Sympathetic Dystrophy – RSD) :
Πρόκειται για παθήσεις του νευρικού συστήματος, οι οποίες εκδηλώνονται με τοπικά συμπτώματα σε μια περιοχή του σώματος (συνήθως στα άκρα), όπως ανεξήγητος, διάχυτος πόνος ακόμα και σε απαλό άγγιγμα, μεταβολές της χροιάς του δέρματος, υπερθερμία ή υποθερμία, υπεριδρωσία, καυσαλγία, οίδημα, περιορισμός της κινητικότητας.
Ελπίδες για την ημιπληγία
Το 1999 ο καθρεφτισμός χρησιμοποιήθηκε από γιατρούς για τη θεραπεία της ημιπληγίας, βάζοντας τον ασθενή να παρακολουθεί μέσα στον καθρέφτη την υγιή του πλευρά να κάνει διάφορες κινήσεις, τις οποίες μιμείται η πάσχουσα πλευρά του σώματός του, κρυμμένη πίσω από τον καθρέφτη.
Όπως έχουν δείξει οι μελέτες, η πλειονότητα των ασθενών ανακτά πολύ γρήγορα σημαντικές αισθήσεις στο παράλυτο άκρο. Για την εξάσκηση απαιτείται μια απλή κατασκευή, γνωστή σαν κουτί του καθρέφτη (mirror box). Η ίδια θεραπεία χρησιμοποιείται από τους εργοθεραπευτές για την αποκατάσταση χεριών και ποδιών μετά από ορθοπεδικές εγχειρήσεις.
Αποκατάσταση από εγκεφαλικό επεισόδιο και λογοθεραπεία
Για την αποκατάσταση κινητικών προβλημάτων που προέρχονται από εγκεφαλικό επεισόδιο ακολουθείται από τους γιατρούς το ίδιο σύστημα με την ημιπληγία. Αν έχουν προκληθεί και διαταραχές του λόγου (δυσαρθρία), οι λογοθεραπευτές συνιστούν στους ασθενείς να κάνουν τις ασκήσεις του προσώπου μπροστά σε ένα καθρέφτη, γιατί έχουν διαπιστώσει ότι έτσι προοδεύουν γρηγορότερα: Ο εγκέφαλος βλέπει τις κινήσεις που κάνει το στόμα και επαναπρογραμματίζεται.
Διάρκεια θεραπείας
Οι ειδικοί της θεραπείας συνιστούν (ανάλογα με την περίπτωση) 20-30 λεπτά την ημέρα άσκηση για 5-7 ημέρες την εβδομάδα, επί 1-2 μήνες. Η αυτοσυγκέντρωση του ασκούμενου είναι απαραίτητη.
Γνωριμία με το σώμα
Στην ψυχιατρική και την ψυχολογία, ο καθρέφτης εφαρμόζεται ως εργαλείο αυτογνωσίας σε διαταραχές όπως νευρική ανορεξία, σεξουαλικά προβλήματα και ψυχώσεις, προκειμένου να βοηθήσει τον πάσχοντα να γνωρίσει το ίδιο του το σώμα.