Μια από τις μεγαλύτερες επιπτώσεις του πολέμου είναι η μόνιμη επίδρασή του στην ψυχική υγεία των στρατιωτών. Αυτό δημιουργεί ένα τρομερό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία: περισσότερο από το 20% των βετεράνων που επέστρεψαν από τον πόλεμο στο Ιράκ και το Αφγανιστάν υπέφεραν από διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), σύμφωνα με μια έκθεση του 2012 από την αμερικανική Εταιρεία Έρευνας και Ανάπτυξης (RAND).
Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Ουισκόνσιν Μάντισον δίνει ελπίδες στα άτομα που πάσχουν από τη συγκεκριμένη διαταραχή. Οι ερευνητές απέδειξαν ότι μια πρακτική διαλογισμού που ονομάζεται Σουντάρσαν Κρίγια γιόγκα μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία για τη PTSD.
Advertisment
Τα άτομα με PTSD υποφέρουν από ενοχλητικές αναμνήσεις, αυξημένο άγχος και αλλαγές στην προσωπικότητά τους. Το χαρακτηριστικό αυτής της διαταραχής είναι η υπερδιέγερση, η οποία μπορεί να οριστεί ως υπεραντίδραση σε ακίνδυνα ερεθίσματα και οι πάσχοντες συχνά περιγράφουν ότι νιώθουν νευρικότητα ή τρομάζουν εύκολα και βρίσκονται συνεχώς σε επιφυλακή.
Η υπερδιέγερση αποτελεί μια πτυχή του αυτόνομου νευρικού συστήματος, το οποίο ελέγχει τους χτύπους της καρδιάς και άλλες λειτουργίες του σώματος καθώς και την ικανότητα ενός ατόμου να ανταποκρίνεται στο περιβάλλον του. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η υπερδιέγερση βρίσκεται στο επίκεντρο της PTSD και αποτελεί την κινητήρια δύναμη πίσω από κάποια συμπτώματά της.
Οι συνήθεις θεραπευτικές παρεμβάσεις για τη θεραπεία της PTSD προσφέρουν ανάμεικτα αποτελέσματα. Σε ορισμένους ασθενείς χορηγούνται αντικαταθλιπτικά και ανταποκρίνονται θετικά, ενώ άλλοι όχι. Άλλοι υποβάλλονται σε ψυχοθεραπεία και εξακολουθούν να βιώνουν μερικά από τα συμπτώματα της διαταραχής.
Advertisment
Η Σουντάρσαν Κρίγια γιόγκα είναι μια πρακτική ελεγχόμενης αναπνοής που επηρεάζει άμεσα το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Αν κι έχει αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματική στην εξισορρόπηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος και στη μείωση των συμπτωμάτων PTSD σε επιζώντες από τσουνάμι, μέχρι σήμερα δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.
Η ομάδα του Κολεγίου Διαχείρισης της Διεθνούς Υγειονομικής Περίθαλψης (CIHM) έδειξε ενδιαφέρον για τη Σουντάρσαν Κρίγια γιόγκα λόγω της εστίασής της στο χειρισμό της αναπνοής και στον τρόπο που αυτό με τη σειρά του μπορεί να έχει συνέπειες στο αυτόνομο νευρικό σύστημα και συγκεκριμένα στην υπερδιέγερση. Αυτή είναι η πρώτη τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη, μακροχρόνια μελέτη που έδειξε ότι η πρακτική της ελεγχόμενης αναπνοής μπορεί να ωφελήσει άτομα με PTSD.
Ο Richard J. Davidson, ιδρυτής του CIHM και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δηλώνει τα εξής: «Έγινε μια πρώτη προσπάθεια να συγκεντρωθούν κάποιες πληροφορίες σχετικά με το αν η πρακτική αυτή των αναπνοών της γιόγκα μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της PTSD. Δεύτερον, θέλαμε να μάθουμε αν η μείωση των συμπτωμάτων σχετίζεται με βιολογικές συμπεριφορές που μπορεί να είναι σημαντικές στην υπερδιέγερση».
Τα πειράματα περιελάμβαναν μέτρηση του ποσοστού βλεφαρίσματος σε κατάσταση αιφνιδιασμού και του ποσοστού αναπνοής ως αντίδραση σε ερεθίσματα όπως ο θόρυβος έκρηξης μέσα στο εργαστήριο. Η αναπνοή είναι μία από τις λειτουργίες που ελέγχονται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα ενώ ο ρυθμός βλεφαρίσματος μετά από ξάφνιασμα αποτελεί μια ακούσια αντίδραση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μέτρηση της υπερδιέγερσης. Αυτές οι 2 μετρήσεις αντανακλούν την κατάσταση της ψυχικής υγείας επειδή επηρεάζουν τον τρόπο που το άτομο ρυθμίζει τα συναισθήματά του.
Στη μελέτη του CIHM συμμετείχαν 21 στρατιώτες: μια ομάδα δράσης 11 ατόμων και μια ομάδα ελέγχου 10 ατόμων. Όσοι εκπαιδεύτηκαν για 1 εβδομάδα στις αναπνοές της γιόγκα παρουσίασαν λιγότερο άγχος, μειωμένο ποσοστό αναπνοής και λιγότερα συμπτώματα PTSD.
Ο Davidson ήθελε να προχωρήσει την έρευνα ακόμα περισσότερο συμπεριλαμβάνοντας περισσότερους συμμετέχοντες με απώτερο στόχο να ενθαρρύνει τους γιατρούς να προτείνουν μια θεραπεία με βάση το γνωστικό και συναισθηματικό προφίλ του κάθε ασθενούς.
Ο Davidson συνεχίζει λέγοντας τα εξής: «Ένας γιατρός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ως «εργαλεία» τις ψυχολογικές αξιολογήσεις προκειμένου να προσδιορίσει το γνωστικό και συναισθηματικό προφίλ του ασθενούς και ως εκ τούτου να καθορίσει μια θεραπεία που θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματική για το συγκεκριμένο άτομο. Αυτή τη στιγμή, ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων δεν παρουσιάζει βελτίωση στη θεραπεία που του έχει χορηγηθεί. Ο μόνος τρόπος που μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό είναι να καθορίσουμε ποιοί άνθρωποι μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο από διάφορα είδη θεραπείας».
Η εκτίμηση είναι κρίσιμης σημασίας. Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Υποθέσεων των Βετεράνων Τουλάχιστον 22 βετεράνοι αυτοκτονούν κάθε μέρα. Αφού έχει ήδη αποδειχτεί ότι η Σουντάρσαν Κρίγια γιόγκα αυξάνει το αίσθημα αισιοδοξίας σε φοιτητές και μειώνει το στρες και το άγχος σε άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη, ίσως αποτελέσει έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη μείωση του πόνου και, πολύ πιθανόν, της συχνότητας αυτοκτονιών μεταξύ των βετεράνων.
