Άρθρο της δρος Robin Berzin
Έχετε ποτέ πιάσει τον εαυτό σας να σκέφτεται ότι είναι εξαντλημένος; Είναι ένα συναίσθημα πολύ συνηθισμένο στους περισσότερους ανθρώπους. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό όμως και πού οφείλεται;
Advertisment
Τι είναι η κόπωση των επινεφριδίων;
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της ικανότητας των επινεφριδίων να παράγουν κορτιζόλη στις σωστές ποσότητες και στο σωστό χρόνο ως αντίδραση στο άγχος.
Τα επινεφρίδια είναι η ορμονική ισχύς του οργανισμού. Είναι 2 μικροί αδένες που βρίσκονται πάνω από τα νεφρά και αποτελούν τη βάση που συντονίζει σχεδόν κάθε ορμόνη στο σώμα.
Advertisment
Τα τρία στάδια της κόπωσης των επινεφριδίων
Υπάρχουν τρία στάδια της κόπωσης των επινεφριδίων. Το καθένα συνδέεται με έναν διαφορετικό τύπο ανισορροπίας της κορτιζόλης και συνήθως οι άνθρωποι προχωρούν από το στάδιο 1 μέχρι το στάδιο 3 σταδιακά με την πάροδο του χρόνου.
Στάδιο 1: υπερένταση και κούραση
Αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα κορτιζόλης και ιδιαίτερα τη νύχτα, με αποτέλεσμα να υπάρχει αϋπνία, αντίσταση στην ινσουλίνη και αύξηση του σωματικού βάρους γύρω από την κοιλιά. Αυτά τα άτομα συχνά αισθάνονται γεμάτα ενέργεια, αλλά βρίσκονται σε υπερένταση.
Στάδιο 2: άγχος και κούραση
Σε αυτό το στάδιο, πολλοί άνθρωποι ξυπνούν νωρίς το πρωί (συχνά γύρω στις 3 πμ) και δεν μπορούν να ξανακοιμηθούν. Αργότερα μέσα στην ημέρα συνήθως έχουν να αντιμετωπίσουν κάποιον στρεσογόνο παράγοντα και βρίσκονται σε εγρήγορση. Η κορτιζόλη τους φτάνει νωρίς σε υψηλά επίπεδα κι ύστερα μειώνεται, αλλά συχνά παρουσιάζει άνοδο το μεσημέρι ή νωρίς το βράδυ.
Στάδιο 3: εξάντληση
Αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από εξάντληση ανεξαρτήτως από τις ώρες ύπνου, επίπεδη καμπύλη κορτιζόλης και σε ορισμένες περιπτώσεις χαμηλά επίπεδα δεϋδροεπιανδροστερόνης (DHEA) και θυρεοειδικών ορμονών. Μια ασθενής μου βρισκόταν στο τρίτο στάδιο, το οποίο είναι επικίνδυνο, διότι συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αυτοάνοσου νοσήματος.
Προκειμένου να μην υποστεί ορμονική κατάρρευση, ακολούθησε τα παρακάτω 9 βήματα.
1. Ακολουθήστε τη διατροφή των επινεφριδίων
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να απαλλαγείτε από τα τρόφιμα στα οποία έχετε ευαισθησία καθώς κι από τα τρόφιμα που προκαλούν φλεγμονή. Πρέπει επίσης να τρώτε πολλά πολύχρωμα λαχανικά, άπαχες καθαρές πρωτεΐνες και υδατάνθρακες ολικής αλέσεως χωρίς γλουτένη.
Στην περίπτωση της ασθενούς μου αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να εξαλείψει τα γαλακτοκομικά προϊόντα στα οποία είχε ευαισθησία, να τρώει περισσότερα λαχανικά και περισσότερους υδατάνθρακες. Μια αυστηρή δίαιτα χωρίς υδατάνθρακες μπορεί να καταπονήσει το σώμα ακόμη περισσότερο οδηγώντας στην επιδείνωση της κατάστασης των επινεφριδίων. Φυσικά, δεν της συστήσαμε να τρώει μπισκότα και κέικ, αλλά κινόα, φακές και φαγόπυρο.
2. Πηγαίνετε νωρίς για ύπνο
Το να πηγαίνετε στο κρεβάτι πριν από τις 23:00 είναι απαραίτητο σε οποιοδήποτε στάδιο της κόπωσης των επινεφριδίων. Πολλοί άνθρωποι παρουσιάζουν δεύτερο κύμα κορτιζόλης μετά τις 23:00, το οποίο διαταράσσει περαιτέρω τον ύπνο τους.
3. Ενισχύστε τα επινεφρίδια με βιταμίνες του συμπλέγματος Β
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (κυρίως Β5 και Β6) αποτελούν τροφή για τα επινεφρίδια και ίσως βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο σε μιαδιατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και λίγους υδατάνθρακες. Η Β12 και το φυλλικό οξύ βοηθούν επίσης στην παραγωγή ενέργειας.
4. Μειώστε τη φλεγμονή
Με την κατανάλωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, κουρκουμίνης και συμπληρωμάτων βιταμίνης C μειώθηκαν τα επίπεδα φλεγμονής της ασθενούς μου επιτρέποντας έτσι στα επινεφρίδια να ανακάμψουν.
5. Αντικαταστήστε τα χαμένα σημαντικά θρεπτικά συστατικά
Η βιταμίνη D, το σελήνιο, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος είναι σημαντικά για τη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς και τη λειτουργία των επινεφριδίων.
6. Δώστε έμφαση στην ενυδάτωση
Η αφυδάτωση αποτελεί επίσης ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της κόπωσης των επινεφριδίων. Η ασθενής μου κατανάλωνε συμπλήρωμα με ιχνοστοιχεία με σκοπό τα κύτταρα να απορροφούν περισσότερο νερό. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε φρέσκο χυμό λεμονιού ή θαλασσινό αλάτι Ιμαλαΐων στο νερό σας.
7. Χρησιμοποιήστε προσαρμογόνα βότανα
Το πρόγραμμα για την ασθενή μου είχε σχεδιαστεί συγκεκριμένα για τη φάση 3 και περιελάμβανε ρίζα γλυκόριζας, ινδικό κεράσι και ρεμανία, μια κινέζικη φόρμουλα που βοηθά στην ισορροπία και την τόνωση των επινεφριδίων.
8. Προσπαθήστε να ξεκουράζεστε κατά τη διάρκεια της ημέρας
Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόταν η ασθενής μου ήταν μια υψηλής έντασης καρδιακή λειτουργία που θα την εξαντλούσε ακόμα περισσότερο. Επίσης, εντάξαμε την Ιγενγκάρ γιόγκα στο πρόγραμμά της 2 φορές την εβδομάδα και της συστήσαμε να κάνει δύο 20λεπτα διαλείμματα την ημέρα. Δεν πήγαινε για ύπνο, αλλά μόνο για διάλειμμα προκειμένου να αναπνεύσει και να πάρει δυνάμεις.
9. Αλλάξτε τον τρόπο που βλέπετε τα πράγματα
Μήπως το κυνήγι της επιτυχίας σας σκοτώνει; Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό που εσείς αντιλαμβάνεστε ως επιτυχία σας οδηγεί σε υπερκόπωση των επινεφριδίων. Βοηθώντας την ασθενή μου να εσωτερικεύσει την ιδέα ότι δεν χρειάζεται να είναι τέλεια οδήγησε σε τεράστια διαφορά στα επίπεδα του άγχους της.
Δεν προχωρήσαμε σε οποιοδήποτε είδος ορμονικής υποκατάστασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ορμονική θεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη και αν κάποιος πάσχει από ένα αυτοάνοσο νόσημα που ονομάζεται νόσος του Άντισον μπορεί να είναι απαραίτητη. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι που βρίσκονται στο 1ο, 2ο ή 3ο στάδιο της κόπωσης των επινεφριδίων χρειάζεται να αποκαταστήσουν την ισορροπία με το σώμα τους.
