«ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΤΕ ΝΑ ΣΑΣ ΚΥΡΙΕΨΕΙ ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΑΣ ανησυχία και ταραχή, επειδή νιώθετε μέσα σας έναν αόριστο πόθο να ξεφύγετε απ’ τη μόνωσή σας. Ίσα-ίσα, αυτός ο πόθος -αν τον μεταχειριστείτε γαλήνια και στοχαστικά, σαν μέσο για κάποιο σκοπό- θα σας βοηθήσει ν’ απλώσετε τη μοναξιά σας σε πιο πλούσιο και πιο πλατύ χώρο.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΧΟΥΝ ΒΡΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΘΕ ΤΙ την ευκολότερη (συμβατική) λύση, την ευκολότερη απ’ όλες τις εύκολες λύσεις. Είναι, ωστόσο, φανερό πως πρέπει να στεκόμαστε στο Δύσκολο· κάθε ζωντανή ύπαρξη σ’ αυτό στέκεται. Το κάθε τι στη φύση αξαίνει κι “αμύνεται” κατά το δικό του τρόπο· από μέσα του ξεπηδάει μια ατομικότητα ολότελα δική του, που μάχεται να μείνει δική του με κάθε μέσο κι ενάντια σ’ όλα τα εμπόδια. Λίγα πράματα ξέρουμε· όμως, για το ότι πρέπει να στεκόμαστε στο Δύσκολο, θα ‘μαστε πάντα σίγουροι. Είναι γόνιμη η μοναξιά, επειδή είναι δύσκολη. Ένας παραπάνω λόγος για να επιχειρήσουμε κάτι, πρέπει να ‘ναι η δυσκολία που το κάτι αυτό παρουσιάζει.
Advertisment
ΓΟΝΙΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ: επειδή κι ο έρωτας είναι δύσκολος. Έρωτας του ανθρώπου για τον άνθρωπο: ίσως αυτό να ‘ναι το δυσκολότερο απ’ όσα μάς έταξεν η μοίρα, το πιο απόμακρο, η τελευταία δοκιμασία, το έργο που όλα τ’ άλλα δεν είναι παρά προετοιμασία και προπαρασκευή του. Γι’ αυτό κι οι νέοι -που είναι “αρχάριοι” στο κάθε τι- δεν ξέρουν ακόμα ν’ αγαπούν: πρέπει να διδαχτούν τον έρωτα». (…)
«ΑΛΗΘΕΙΑ, ΠΟΣΟΙ ΚΑΙ ΠΟΣΟΙ ΝΕΟΙ στάθηκαν ανίκανοι να βρουν το σωστό δρόμο της αγάπης, για πόσους τα σύνορα του έρωτα σταματάνε στο εύκολο, βιαστικό δόσιμο του εαυτού τους!» (…)
«ΕΡΗΜΟΙ ΚΙ ΑΒΟΗΘΗΤΟΙ, ΠΟΡΕΥΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΤΥΦΛΑ κι ο ένας κι ο άλλος. Σκορπάνε τις καλύτερες δυνάμεις τους για να γλιτώσουν από συμβατικότητες όπως ο γάμος, και πέφτουν σ’ άλλες συμβατικές λύσεις, λιγότερο χτυπητές, το ίδιο όμως θανάσιμες. Επειδή μονάχα για συμβατικότητες είναι άξιοι. Ό,τι βγαίνει απ’ αυτές τις βιαστικές κι ανυπόμονες, θολές και ταραγμένες ενώσεις, είναι πάντα συμβατικό. Κάθε σχέση που είναι καρπός αυτής της πλάνης έχει κάτι το συμβατικό, ακόμα κι αν είναι ασυνήθιστη (ή, όπως λέει ο κόσμος, ανήθικη). Κι ο χωρισμός ακόμα θα ‘ταν μια συμβατική χειρονομία, μια απρόσωπη τυχαία απόφαση, αδύναμη κι άκαρπη». (…)
Advertisment
«ΟΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ, ΤΡΑΧΥΣ ΚΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟΣ, Ο ΕΡΩΤΑΣ έχει απ’ τη ζωή μας σ’ όλη της την πορεία, είναι πάρα πολύ βαριές, κι εμείς, στα πρώτα μας βήματα, είμαστε πολύ αδύναμοι μπροστά τους. Αν όμως σταθούμε καρτερικοί και δεχτούμε τον έρωτα αυτόν σαν τραχιά μαθητεία -αντί να χανόμαστε σ’ όλα εκείνα τα εύκολα και κούφια παιχνίδια, που επινόησε ο άνθρωπος για να μην αντικρίζει κατάματα τη βαθύτερη σοβαρότητα της ζωής- ίσως τότε, κείνοι που θα ‘ρθουν καιρό έπειτ’ από μας, να νιώσουν μια κάποια πρόοδο κι ένα ξαλάφρωμα· και θα ‘ταν σημαντικό τούτο.
ΣΗΜΕΡΑ ΜΟΛΙΣ, ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΚΙ ΑΝΤΙΚΡΙΖΟΥΜΕ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ τις σχέσεις του ενός ανθρώπου με τον άλλον. Οι προσπάθειές μας να “ζήσουμε” αυτές τις σχέσεις δεν έχουν μπροστά τους κανένα πρότυπο, κανένα παράδειγμα για να τις οδηγήσει. Κι όμως μέσα στο διάβα του καιρού υπάρχουν μερικά πρότυπα, που άλλο δεν θέλουν παρά να βοηθήσουν τα δισταχτικά πρώτα μας βήματα». (…)
«ΚΑΙ ΤΟΥΤΟ ΑΚΟΜΑ: ΜΗ ΝΟΜΙΣΕΤΕ πως χάθηκε ο μεγάλος έρωτας που σας κυρίεψε κάποτε στα εφηβικά σας χρόνια. Δεν μέστωσαν, τότε, εντός σας τρανοί κι ευγενικοί πόθοι και σχέδια που, σήμερα ακόμα, τροφοδοτούν τη ζωή σας; Πιστεύω πως αυτός ο έρωτας μένει έτσι άφθαρτος και δυνατός μέσα στη θύμησή σας, επειδή στάθηκε η πρώτη σας βαθιά μόνωση, ο πρώτος εσώτερος μόχθος που κάνατε στη ζωή σας». (…)
Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ράινερ Μαρία Ρίλκε, Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, γράμματα σε μια νέα γυναίκα, εκδόσεις Γνώση.
Ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε (4 Δεκεμβρίου 1875-29 Δεκεμβρίου 1926) ήταν λυρικός ποιητής και πεζογράφος του 20ού αιώνα. Οι εικόνες του εστιάζονται στη δυσκολία της κοινωνίας σε μια εποχή δυσπιστίας, μοναξιάς και βαθιάς ανησυχίας -θέματα που τον τοποθετούν ως ποιητή μεταξύ της παραδοσιακής και νεότερης ποίησης. Τα δύο διασημότερα έργα του είναι τα Σονέτα στον Ορφέα και οι Ελεγείες του Ντουίνο. Έγραψε επίσης περισσότερα από 400 ποιήματα στα γαλλικά, που τα αφιέρωσε στην πατρίδα επιλογής του, το καντόνι Βαλέ (Valais) στην Ελβετία.
