Οι ψυχολόγοι του Στάνφορντ διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι βιώνουν τις συνέπειες του χωρισμού σαν ένα «βαρύ φορτίο», όταν έχουν την τάση να νιώθουν ότι η απόρριψη από το σύντροφο συνδέεται με τη σταθερή προσωπικότητα τους και τους κάνει να αμφισβητούν τον αληθινό εαυτό τους.
Οι άνθρωποι κουβαλούν μεγαλύτερο βάρος από το χωρισμό όταν νιώθουν ότι ο χωρισμός αποκαλύπτει «ποιοι πραγματικά είναι» ως πρόσωπα, δείχνει η νέα έρευνα του Στάνφορντ. Η έρευνα, που δημοσιεύεται στο “Personality and Social Psychology Bulletin”, εξετάζει τη σχέση μεταξύ της απόρριψης από το σύντροφο και της αίσθησης του ατόμου για τον εαυτό του.
Advertisment
«Η έρευνα δείχνει ότι οι βασικές πεποιθήσεις που έχουμε σχετικά με την προσωπικότητα μας, συμβάλουν στην ανάκαμψη από το χωρισμό ή στην παραμονή του πόνου της απόρριψης», δήλωσε η Carol Dweck, καθηγήτρια Ψυχολογίας.
Προηγούμενη έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι συνήθως γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν το συναισθηματικό πόνο της απόρριψης. Αλλά μερικές φορές, σύμφωνα με τη μελέτη, οι οδυνηρές επιπτώσεις του χωρισμού μπορεί να παραμένουν, ακόμη και για χρόνια και να προκαλέσουν προβλήματα στις μελλοντικές σχέσεις.
«Η σχέση με κάποιον που έχετε δεθεί, έχετε εμπιστευθεί και στη συνέχεια αποφασίζει ότι δεν ενδιαφέρεται πλέον για εσάς και σας χωρίζει, είναι από τα λίγα πράγματα στη ζωή που μπορεί να αποβούν τραυματικά», είπε η Dweck, προσθέτοντας ότι ειδικότερα η ερωτική απόρριψη, αποτελεί μια τεράστια απειλή για τον εαυτό.
Advertisment
Επίσης πρόσθεσε: «Η εμπειρία της απόρριψης από κάποιον που πιστεύετε ότι σας αγαπούσε και στη συνέχεια αφού σας γνώρισε περισσότερο άλλαξε γνώμη για τη σχέση σας, μπορεί να είναι μια ιδιαίτερα ισχυρή απειλή για τον εαυτό και να οδηγεί τους ανθρώπους να αναρωτηθούν ποιος πραγματικά είμαι;».
Η απόρριψη σε σχέση με την προσωπικότητά μας
Για την έρευνά τους, οι ψυχολόγοι διερεύνησαν τις βασικές πεποιθήσεις που οι άνθρωποι κουβαλούν μαζί τους σε μια σχέση και οι οποίες θα μπορούσαν να είναι πιθανότερο να συνδεθούν με την απόρριψη του εαυτού και ως εκ τούτου να μεγεθύνουν και να επεκτείνουν τις επιπτώσεις του χωρισμού.
Διεξήγαγαν πέντε μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 891 συμμετέχοντες, οι οποίοι συμπλήρωσαν online έρευνες περί υποθετικών και αληθινών χωρισμών. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν, μεταξύ άλλων, τον τρόπο που άλλαξε η άποψή τους για τον εαυτό τους εξαιτίας του χωρισμού. Για παράδειγμα, αξιολόγησαν το πλαίσιο στο οποίο, όπως έγραφε στην έρευνα «Ανησυχώ ότι κάτι ‘πηγαίνει στραβά σε μένα’ επειδή απορρίφθηκα».
Η άποψη που έχουν οι άνθρωποι για την προσωπικότητα τους, ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τη μελέτη. Για παράδειγμα, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν για το αν πιστεύουν ότι οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν σημαντικά την προσωπικότητά τους (μια άποψη προσανατολισμένη στην εξέλιξη) ή ότι «το είδος του ατόμου που είναι κάποιος» είναι στατικό και, επομένως, δεν μπορεί να αλλάξει πολύ (μία σταθερή άποψη).
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι διαφέρουν ως προς το αν και πώς θα συνδέσουν τις ρομαντικές απορρίψεις με τον εαυτό τους. Αποδείχθηκε ότι οι άνθρωποι που έχουν ένα σταθερό τρόπο σκέψης σχετικά με την προσωπικότητά τους, εκείνοι δηλαδή που πιστεύουν ότι η προσωπικότητα τους είναι απλά σταθερή και αμετάβλητη, επιτρέπουν στο χωρισμό να αποκτήσει περισσότερη υπόσταση στη ζωή τους.
Η Dweck σημείωσε, «Για αυτούς τους ανθρώπους, ο χωρισμός αποκαλύπτει ότι η προσωπικότητά τους είναι προκαθορισμένη και είναι ανεπαρκής. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που πιστεύουν στην ικανότητά τους να ωριμάζουν και να εξελίσσονται, ενώ μπορεί φυσικά να πληγώνονται από τις απορρίψεις, μπορούν πιο εύκολα να προχωρήσουν και να οραματιστούν ένα καλύτερο μέλλον».
Επίσης συμπληρώνουν ότι, «εκείνοι που βλέπουν την απόρριψη και κατ’ επέκταση το χωρισμό σαν αποκάλυψη μίας σημαντικής αλήθειας για τον εαυτό τους, κάτι που τους απαντά στην ερώτηση ‘ποιοι πραγματικά είναι’, μπορεί να είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν δυσκολίες να επανακάμψουν μετά το χωρισμό και να κουβαλούν την εμπειρία της απόρριψης μαζί τους στο μέλλον». Πρόσθεσαν επίσης ότι οι άνθρωποι συχνά κοιτάζουν τους ερωτικούς συντρόφους ως «πηγή πληροφοριών για τον εαυτό τους».
Ο κίνδυνος για τις μελλοντικές σχέσεις
Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο χωρισμός απεκάλυψε ένα νέο, μόνιμο ελάττωμα σε αυτούς, ανησυχούν ότι αυτό το ελάττωμα θα εμφανιστεί και στις μελλοντικές συντροφικές σχέσεις. «Η ανησυχία τους στοιχειώνει και μπορεί να τους κάνει να βρίσκονται σε επιφυλακή και σε αμυντική στάση πριν συνάψουν σχέσειςστο μέλλον, κάτι που γνωρίζουμε ότι είναι πιθανό να επηρεάσει αυτές τις μελλοντικές σχέσεις», δήλωσε η Dweck.
Εν ολίγοις, αυτή η ομάδα ανθρώπων βλέπει τους χωρισμούς ως αφορμή για να έχουν πιο αρνητική άποψη τόσο για τον εαυτό τους όσο και για τις προοπτικές μίας σχέσης στο μέλλον, σύμφωνα με τη μελέτη. Πράγματι, αυτοί οι άνθρωποι ανέφεραν ότι εξακολουθούν να επηρεάζονται αρνητικά από τους χωρισμούς που είχαν μέχρι και πέντε χρόνια πριν, έγραψαν οι ψυχολόγοι.
Αναφέρουν ότι οι μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να διερευνήσουν κατά πόσον ο χωρισμός παραμένει στις μη συντροφικές σχέσεις, στις περιπτώσεις δηλαδή που εγκαταλείπεται κάποιος από έναν γονέα ή υποφέρει από ακαδημαϊκές αποτυχίες ή επαγγελματικές αποτυχίες. Ενδιαφέρον ακόμη στην έρευνα τους είναι η διαπίστωση ότι η απόρριψη από ανθρώπους που είναι ουσιαστικά άγνωστοι μεταξύ τους, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στα άτομα με σταθερή άποψη για τη προσωπικότητά τους.
Ένα άλλο θέμα που θέλουν να συνδέσουν με την έρευνά τους στο εγγύς μέλλον είναι το κατά πόσον εμπειρίες που δεν είναι άμεσα συνδεδεμένες με τη προσωπικότητα – όπως η κακή τύχη ή τα ατυχήματα – δημιουργούν μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις. Συνολικά, οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτή η νέα κατεύθυνση της έρευνας, μπορεί να προσφέρει ιδέες για το πώς οι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπίσουν την παρατεταμένη επίδραση του χωρισμού και να μάθουν να ξεπερνούν το παρελθόν.
