Στατιστικές της ιατρικής έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που ζουν σε μέρη με ήπιο κλίμα, σε περιβάλλον που είναι προστατευμένο από κακοκαιρίες και απότομες αλλαγές τους καιρού, αλλά και της θερμοκρασίας, αρρωσταίνουν από κρυολογήματα πολύ πιο εύκολα απ’ αυτούς που μένουν περισσότερο εκτεθειμένοι σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και σε μεγάλα υψόμετρα. Έτσι, γίνεται αντιληπτό ότι το κρύο δεν είναι απαραίτητα εχθρός του ανθρώπου και της υγείας του, αλλά μια κατάσταση που θα πρέπει να την κοιτάξουμε κατάματα, παίρνοντας, όμως, τις ανάλογες προφυλάξεις. Το κρύο, επίσης, μας βοηθά να γίνουμε περισσότερο σκληραγωγημένοι.
Ο ανθρώπινος μηχανισμός προσαρμογής στο κρύο είναι αυτόματος. Γίνεται με μια συγχρονισμένη ενέργεια του νευρικού και του ενδοκρινικού συστήματος. Αυτό -φυσικά- δεν αποτελεί πανάκεια, αφού οι αντιδράσεις δεν είναι οι ίδιες σε όλους τους ανθρώπους. Όμως, με μια συστηματική εξάσκηση και σταδιακή αύξηση του κρύου, ο άνθρωπος μπορεί να το αντέξει χωρίς να ενοχλείται ιδιαίτερα από τις χαμηλές θερμοκρασίες. Αν και αρχικά μπορεί η προσαρμογή να χαρακτηριστεί βάρβαρη και επώδυνη, με το πέρασμα του χρόνου γίνεται αντιμετωπίσιμη, με πολύ καλά αποτελέσματα, επισημαίνουν οι ειδικοί.
Advertisment
Στις σκανδιναβικές χώρες και σε περιοχές της Ρωσίας, για παράδειγμα, υπάρχουν άνθρωποι που σπάνε τον πάγο σε μια λίμνη ή ένα ποτάμι για να κάνουν μπάνιο. Δηλαδή, βουτούν εκεί όπου η κυρίαρχη λογική το “απαγορεύει”. Φυσικά, όλα θέλουν το μέτρο τους. Κάτι παρόμοιο, αλλά σε πιο καλές θερμοκρασίες, γίνεται και στην Ελλάδα, όπου οι χειμερινοί κολυμβητές δεν σταματούν την κολύμβηση, ακόμη και τις πιο κρύες μέρες του χειμώνα. Αρχικά, ο κολυμβητής που θα αποφασίσει να μπει σε παγωμένο νερό νιώθει έντονα το κρύο, στη συνέχεια ένα μούδιασμα και λίγο αργότερα ένα κάψιμο σ’ όλο το σώμα του. Είναι η στιγμή που το σώμα δεν καταλαβαίνει το κρύο. Όχι όμως για πολύ, καθώς η απώλεια της θερμότητας οδηγεί στην υποθερμία, μέσα σε λίγα λεπτά.
Γιατί, όμως, να ζει κάποιος στο κρύο, τη στιγμή που μπορεί να είναι σ’ ένα ζεστό δωμάτιο και να φοράει ζεστά ρούχα; Η απάντηση έρχεται -θεωρητικά- εύκολα. Το όφελος είναι τριπλό, αφού ο άνθρωπος που έμαθε να ζει στο κρύο, μπορεί να περάσει το χειμώνα πιο άνετα από τους υπόλοιπους και να μην έχει όλα τα ενοχλητικά και πολλές φορές δυσάρεστα κρυολογήματα. Επίσης, η μεγαλύτερη αντοχή στο κρύο εξασφαλίζει καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, άρα είναι πιο δραστήριος και “ζωντανός”, καθώς γίνεται καλύτερη οξυγόνωση του οργανισμού, άρα υπάρχει καλύτερη λειτουργία των οργάνων. Τέλος, το κρύο ασκεί διεγερτική ενέργεια στο ενδοκρινικό σύστημα και διευκολύνει την έκκριση μιας μεγάλης ποσότητας ορμονών, κάτι που είναι ωφέλιμο για την ψυχική υγεία.
Με βάση τις παραπάνω επισημάνσεις, βλέπουμε ανθρώπους που ζουν στις βόρειες χώρες της Ευρώπης, τη Ρωσία ή και τη Βόρεια Αμερική να είναι περισσότερο δραστήριοι και να διατηρούνται σε καλύτερη φυσική κατάσταση, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία. Μεγάλη ζωντάνια και δυναμική διακρίνουμε, επίσης, σε ανθρώπους που ασχολούνται με τα χειμερινά σπορ.
Advertisment
Για να καταφέρει να μπει κάποιος στη συγκεκριμένη κατηγορία, αρκεί να μην αντιμετωπίζει το κρύο ως εχθρό. Από αυτή την αντίληψη θα πρέπει να εξαιρεθούν όλες εκείνες οι κατηγορίες ατόμων, οι οποίοι υποφέρουν από κάποια νοσήματα που έχουν να κάνουν με το κρύο, όπως βρογχίτιδα ή πνευμονικές παθήσεις.
Για να πετύχει κάποιος να γίνει φίλος με το κρύο -στο μέτρο του δυνατού- αρκεί να ξεκινήσει με απλά βήματα. Να μην κοιμάται σε πολύ ζεστό δωμάτιο, με τα παράθυρα ερμητικά κλειστά. Αφενός, γιατί θα αναπνέει ξηρό αέρα, γεμάτο βλεννογόνους, και αφετέρου, γιατί ο αέρας αυτός θα είναι πολύ φτωχός σε οξυγόνο, κυρίως τις τελευταίες ώρες της νύχτας. Καλό είναι το παράθυρο του δωματίου να είναι λίγο ανοικτό για να μπαίνει καθαρός αέρας. Αν και αρχικά αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό, εντούτοις όσο περνούν οι ώρες, ο ύπνος γίνεται καλύτερος και περισσότερο ποιοτικός. Επίσης, το πρωί, το άτομο θα βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση.
Το πρωί, καλό είναι να γίνονται αναπνευστικές ασκήσεις, μπροστά στο ανοικτό παράθυρο ή στην αυλή, ακόμη και αν κάνει πολύ κρύο. Η ελαφριά ζάλη που θα δημιουργηθεί, μετά τις έντονες εισπνοές, δείχνει την ανάγκη για οξυγόνο. Όμως, αυτή θα φύγει πολύ γρήγορα και θα βοηθήσει για το υπόλοιπο της ημέρας.
Από την άλλη πλευρά, ένας σημαντικός τομέας στον παράγοντα κρύο είναι το ντύσιμο. Καλό είναι, στις πολύ κρύες ημέρες του χειμώνα, να μην ντύνεται κάποιος σαν να είναι άνοιξη, αλλά ούτε και πολύ βαριά. Ο άνθρωπος χάνει ένα πολύ μεγάλο μέρος της θερμότητάς του από το κεφάλι και το λαιμό του. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό να φοράει καπέλο ή σκουφί και ένα κασκόλ. Αυτά δεν πρέπει να βγουν πριν μπει σε χώρο με κανονική θερμοκρασία, γιατί το κεφάλι και ο λαιμός θα εκτεθούν απότομα στο κρύο, με άσχημα, συνήθως, αποτελέσματα.
Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η τροφή. Στο κρύο απαιτείται καλή διατροφή, πλούσια σε βιταμίνες, ζάχαρη και λίπη. Δηλαδή, επιτρέπονται, με μέτρο φυσικά, γλυκά, ωμό λάδι, γάλα, φρέσκο βούτυρο και πολλά φρούτα, λαχανικά και κρέας. Το οινόπνευμα και ο καπνός, όχι μόνο δεν αυξάνουν την αντοχή μας στο κρύο, αλλά αντιθέτως τη μειώνουν. Μετά την πρώτη αίσθηση ζέστης, το οινόπνευμα έχει την τάση να εξατμίζεται μέσα από τους πόρους, μειώνοντας την θερμοκρασία του σώματος.
Μετά τη συστολή των πόρων, εισέρχεται ευκολότερα το κρύο. Όσο για τον καπνό, αυτός καταστρέφει την βιταμίνη C, η οποία βοηθάει τον οργανισμό να αντισταθεί στις μολύνσεις και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ ο καπνός προκαλεί συστολή των περιφερειακών αγγείων, με αποτέλεσμα να πηγαίνει λιγότερο αίμα στα άκρα, άρα και να κρυώνουν περισσότερο.
Τέλος, πολύ ωφέλιμη στο κρύο είναι η άσκηση. Ορισμένα σπορ βοηθούν σε μεγάλο βαθμό. Ποδήλατο, ήπιο τρέξιμο, περπάτημα -κυρίως στη φύση- και ενασχόληση με τα χειμερινά σπορ, με τον ανάλογο εξοπλισμό, είναι μερικά σπορ, που έχουν θετικά αποτελέσματα στη “συμμαχία” μας με το κρύο.
