Υπάρχουν κάποιες θεραπευτικές τεχνικές που αποσκοπούν στην επιλεκτική απώθηση αρνητικών αναμνήσεων έτσι ώστε το άτομο να μη βιώνει επανειλημμένα την δυσφορία και το άγχος εκείνων των στιγμών. Στην ουσία προκαλείται τεχνητά μια μερική λήθη, ένας ακρωτηριασμός δυσάρεστων στιγμών του παρελθόντος που όμως υπήρξαν κάποτε ένα ζωντανό κομμάτι της ζωής μας.
Advertisment
Προσωπικά θεωρώ ότι η ζωή είναι μνήμη και κάθε στιγμή ευχάριστη ή δυσάρεστη είναι ένα πολύτιμο κομμάτι του εαυτού μας, μπορούμε να μάθουμε πολλά για μας αν εμβαθύνουμε στην ουσία αυτών των στιγμών αντί να τις σκεπάζουμε με το πέπλο της λήθης. Είναι σαν να έχουμε ρίξει μια βαριά πλάκα πάνω σε έναν οχετό και να πιστεύουμε ότι έτσι επιτελέσαμε ένα θετικό έργο. Πλανόμαστε αν νομίζουμε πως μπορούμε να διαγράψουμε μια μνήμη απλά με το να την απωθήσουμε σε κάποιο βαθύτερο επίπεδο της προσωπικότητάς μας, είτε αυτό λέγεται ασυνείδητο είτε απωθημένο, στην ουσία είναι το ίδιο και το αυτό.
Αυτή η τακτική, κατά τη γνώμη μου είναι μια βολική αλλά καθαρά επιδερμική τεχνική που μακροπρόθεσμα έχει οδυνηρά αποτελέσματα, τα οποία εκτός από επώδυνα θα παραμένουν κι ανεξιχνίαστα. Ο άνθρωπος που θα ταλανίζεται από νοσηρά συμπτώματα μάταια θα αναρωτιέται τι του συμβαίνει. Η ειρωνεία είναι πως τότε θα θέλει να θυμηθεί τι έχει ξεχάσει και δε μπορεί να μάθει τι φταίει.
Τουναντίον όμως, η καλύτερη διαχείριση των αρνητικών αναμνήσεων είναι η μετουσίωση τους. Πρωτίστως πρέπει να σταθούμε με θάρρος αντιμέτωποι πρόσωπο με πρόσωπο και να κατανοήσουμε τι ακριβώς έχει συμβεί. Ο πόνος σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να είναι μεγάλος, γι αυτό κι οι περισσότεροι επιλέγουν την φυγή, εθελοτυφλούν προσποιούμενοι ότι δε θυμούνται. Η αλήθεια είναι πως όντως μπορεί να πετύχουν μια τέτοια κατάσταση αμνησίας, αλλά τι νομίζουν ότι κατάφεραν; Εγώ θα ρωτήσω απλά: Μπορείς να παριστάνεις ότι ξέχασες και ίσως να λες την αλήθεια, τι σε κάνει να πιστεύεις όμως, ότι αυτό που άφησες πίσω σου ή απομακρύνθηκες νοερά, σε ξέχασε επίσης;
Advertisment
Δε μπορείς να ξεφύγεις από αυτό που έχει συμβεί- γιατί του έχεις δώσει πνοή απ τη πνοή σου- μέχρις ότου το εξαλείψεις. Θα ζει κρατώντας αιχμάλωτη μια ποσότητα από την συνειδητότητα σου, είτε το θέλεις είτε όχι. Η λύση είναι να το αποκεφαλίσεις και να απελευθερώσεις την πολύτιμη ενέργεια που έχει εγκλωβιστεί μέσα του. Μια μνημονική ενέργεια που σου ανήκει αλλά αποστρέφεις το βλέμμα σου απ’ αυτήν φοβισμένος.
Με λίγα λόγια προσπαθείς να δολοφονήσεις κάτι από σένα επειδή νιώθεις αδύναμος να το αντιμετωπίσεις. Αυτό που πετυχαίνεις είναι να συντηρείς την άγνοια και τον φόβο, επειδή τίποτε δεν πεθαίνει αλλά κάθε τι ζει αιώνια, μετουσιώνεται, αλλάζει μορφή, μετατρέπεται, αλλά δε χάνεται. Δε μπορείς να σκοτώσεις τίποτε απ’ όσα έζησες, μπορείς όμως να μετατρέψεις τον σίδηρο σε χρυσό, τον πόνο σε κατανόηση. Πως μπορεί να γίνει αυτό;
Σχεδόν όλοι πρέπει να έχουν ακούσει για τους Χαιλάιντερ, εκείνους τους ήρωες που όταν νικούσαν έναν εχθρός τους ρουφούσαν την ενέργεια τους κι έτσι παραμένανε αθάνατοι. Πρέπει να γίνεις ένας τέτοιος ήρωας και να αποκεφαλίσεις αυτό που δεσμεύει ένα μέρος απ’ την δική σου ενέργεια. Αυτό δε μπορείς να το πετύχεις λιποτακτώντας αλλά παραμένοντας μέσα στον στίβο της μάχης. Προσκάλεσε την μνήμη σου και κατόπιν προκάλεσε την να σου αποκαλύψει το εσωτερικό της μήνυμα, να σου πει τι κρατάει μέσα της που σου ανήκει.
Όταν αποστάξεις τη σοφία από εκείνη τη στιγμή, τότε η μνήμη της δε θα σε ενοχλήσει ποτέ ξανά γιατί θα έχεις μετουσιώσει μια αρνητική εμπειρία σε πολύτιμη γνώση. Θα έχεις κατανοήσει τι συνέβη, τι ήταν αυτό που τόσο καιρό πονούσε. Δε μπορείς να ζεις με αγκάθια καρφωμένα πάνω σου και να πιστεύεις ότι έχεις γιατρευτεί, πρέπει να βγάλεις το αγκάθι για να επουλωθεί η πληγή. Συνεπώς πρέπει να αποφασίσεις να αναμετρηθείς με την ανάμνηση αλλά όχι με φόβο, ούτε με αγωνία και άγχος.
Με κατανόηση, με την επίγνωση ότι κάθε μνήμη είναι ένα κομμάτι από τη ζωή σου, κι αν αυτό το κομμάτι λείπει η προσωπικότητα σου είναι κατακερματισμένη. Αυτό όμως εργάζεται υπόγεια, θα σε παρενοχλεί όταν χρειάζεται ενέργεια, θα δημιουργεί συνθήκες όμοιες με την ποιότητα του κι εσύ δε θα γνωρίζεις τίποτε, αλλά συνεχώς θα ρωτάς το γιατί και το πώς.
Όταν λέμε ότι η ζωή είναι μνήμη είναι σαν να λέμε ότι η λήθη είναι θάνατος, όσες στιγμές της ζωής δε μπορείς να τις ανακαλέσεις στην ουσία δεν τις έχεις ζήσει, αυτές όμως υπήρξαν κι έχουν γίνει μνήμες που διαφεύγουν από την ικανότητα να τις ανασύρεις. Άρα θάβοντας τις μνήμες σου, θάβεις τη ζωή σου. Παρόλα αυτά όμως κι ίσως ακουστεί μακάβριο, εδώ μιλάμε για νεκροφάνεια, επειδή δεν θάβεις κάτι που πέθανε αλλά κάτι ζωντανό που θα σε στοιχειώνει σαν φάντασμα όσο το αποφεύγεις.
Είναι περίεργο να λένε κάποιοι: Αποδέξου τον εαυτό σου, αγάπησε τον εαυτό σου και συγχρόνως να προτρέπουν απ’ τον ίδιο άνθρωπο να αφήσει πίσω του ότι έγινε, να ξεχάσει κλπ. Μα πως μπορεί κάποιος να αποδεχθεί και να αγαπήσει τον εαυτό του απορρίπτοντας την ευθύνη του παρελθόντος μόνο και μόνο επειδή αναδύει πόνο; Πως θα αποδεχθεί και θα αγαπήσει κάποιος τον εαυτό του όταν δε τον γνωρίσει; Μέσα από τον πόνο μπορεί να πάρει την αυτογνωσία, γιατί ο πόνος δεν είναι παρά ένα σινιάλο, ένας συναγερμός για να αφυπνιστεί ο άνθρωπος και να ασχοληθεί με αυτό που πονάει, κι όχι να το κόψει και να το πετάξει σε μια χωματερή.
Όπως μια γλυκιά ανάμνηση είναι ένα πολύτιμο φυλαχτό που πάντα φοράμε πάνω μας, έτσι και μια αρνητική μπορεί να γίνει ένα παράσημο που θα μας θυμίζει μια νίκη απέναντι στον μικρό μας εαυτό, αρκεί να σταθούμε απέναντι του και να τον ρωτήσουμε; Γιατί θέλεις να ξεχάσω; Τι σε συμφέρει να αφήσω πίσω μου; Μήπως αν μετουσιώσω τον πόνο σε σοφία θα γίνεις ακόμη πιο μικρός;
Ωστόσο ο σκοπός δεν είναι να μικρύνουμε τον μικρό μας εαυτό, αλλά να τον εξυψώσουμε εξαγνισμένο στο επίπεδο της ένωσης με το είναι μας. Ο μικρός εαυτός όμως, ενδόμυχα γνωρίζει κι αντιδρά σε μια τέτοια εκδοχή, θέλει να παραμείνει κυρίαρχος χαμηλά κι όχι να αφομοιωθεί ψηλά και μονίμως θα μας αποτρέπει από τέτοιες νίκες και παράσημα.
Το έργο μας όμως είναι να μάθουμε μέσα από τα λάθη μας , να αντλήσουμε τη γνώση που περιέχουν και τότε αυτά θα πέσουν άψυχα στα πόδια μας γιατί η δύναμη τους θα απορροφηθεί από την συνειδητότητα μας που έτσι ολοένα θα διευρύνεται. Κράτα όλες τις μνήμες σου ζωντανές και μετουσίωσε τις αρνητικές αντλώντας από μέσα τους τη σοφία που έχουν αιχμαλωτίσει. Η ενθύμηση είναι μια μορφή αθανασίας.
Το παρόν κείμενο αποτελεί συνέχεια του άρθρου: Η Ζωή είναι Μνήμη
Στο επόμενο και τελευταιο κείμενο θα ακολουθήσουν πρακτικές ασκήσεις
- Δύσκολες καταστάσεις στη ζωή: Τελικά είναι προβλήματα ή λύσεις; - 10 Νοεμβρίου 2022
- Η καθημερινότητα ως προβολή του «αόρατου κόσμου» - 31 Ιανουαρίου 2022
- Η ψυχολογία της καθημερινότητας: Επιθυμίες και διαπροσωπικές σχέσεις - 13 Νοεμβρίου 2021
