Η αρτηριακή πίεση του αίματος στο φυσιολογικό άτομο διατηρείται σε στενά πλαίσια λόγω αποτελεσματικών μηχανισμών αυτορρύθμισης. Η αύξηση της πίεσης που κυκλοφορεί στις ανθρώπινες αρτηρίες ονομάζεται ιατρικώς υπέρταση και χαρακτηρίζεται από αύξηση του μέσου όρου των μετρήσεων της διαστολικής πίεσης («μικρή» πίεση) σε επίπεδα μεγαλύτερα ή ίσα του 90mmHg ή αύξηση του μέσου όρου των μετρήσεων της συστολικής πίεσης («μεγάλη» πίεση), σε επίπεδα μεγαλύτερα ή ίσα του 140mmHg, κατά τις μετρήσεις με ειδικά επαγγελματικά ιατρικά πιεσόμετρα. Άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών ενδέχεται να παρουσιάζουν μικρή «φυσιολογική» αύξηση της συστολικής πίεσης λόγω της σκλήρυνσης των αρτηριών με την ηλικία.
Ένα από τα πιο ευαίσθητα όργανα που βλάπτεται ακόμη και σε περίπτωση μικρών σταθερών αυξήσεων της αρτηριακής πίεσης είναι η αρτηρία. Το τοίχωμα στην υγιή αρτηρία είναι λείο και ελαστικό έτσι ώστε το αίμα να ρέει απρόσκοπτα εφοδιάζοντας τα περιφερικά όργανα με οξυγόνο, κατάλληλο ορμονικό και ηλεκτρολυτικό περιβάλλον καύσιμα βιταμίνες ιχνοστοιχεία.
Advertisment
Όταν η αρτηριακή πίεση του αίματος αυξάνει στο εσωτερικό της αρτηρίας, τα κύτταρα του εσωτερικού τοιχώματος των αρτηριών συχνά υφίστανται μικροσκοπικές φθορές καθώς το αίμα πέφτει με αυξημένη «πίεση» πάνω τους. Τα λιπίδια που κυκλοφορούν στο αίμα στη συνέχεια προσκολλώνται στο αλλοιωμένο τοίχωμα της αρτηρίας προκαλώντας απόφραξη αρτηρίας. Το τοίχωμα της αρτηρίας χάνει την ελαστικότητά του, η ροή του αίματος περιορίζεται και το όργανο το οποίο αρδεύει η αρτηρία προοδευτικά ανεπαρκεί και αλλοιώνεται.
Επιπροσθέτως η αυξημένη πίεση του αίματος μπορεί να διευρύνει τοπικά το αλλοιωμένο τοίχωμα της αρτηρίας και να σχηματίσει μία προεκβολή, ένα ανεύρυσμα.
Ένα ανεύρυσμα μπορεί να προκαλέσει απειλητική για τη ζωή εσωτερική αιμορραγία. Τα ανευρύσματα μπορεί να σχηματιστούν σε οποιαδήποτε αρτηρία του σώματος αλλά είναι πιο συχνά στη μεγαλύτερη αρτηρία του σώματος (αορτή). Ανάλογα με την θέση των αρτηριών που προσβάλλονται συχνά προβλήματα που αναφύονται λόγω της αρτηριακής βλάβης στην κλινική πράξη είναι:
Advertisment
• Καρδιαγγειακά προβλήματα: Η στεφανιαία νόσος αφορά τις αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα τον καρδιακό μυ. Όταν η ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες είναι μειωμένη, ο καρδιακός μυς δεν μπορεί να εργαστεί αποτελεσματικά. Όταν η αλλοίωση του τοιχώματος της στεφανιαίας αρτηρίας είναι σημαντική, το τοίχωμα ενδέχεται να εμφανίσει ρήξη, σχηματισμό θρόμβου, έμφραγμα.
• Εγκεφαλικά προβλήματα: Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει προοδευτική απόφραξη εγκεφαλικών αγγείων με αποτέλεσμα τη σταδιακή ανάπτυξη ήπιας γνωστικής δυσλειτουργίας ή αγγειακής άνοιας με προβλήματα με τη σκέψη, ομιλία, λογική, μνήμη, την όραση και την κίνηση. Εάν αναπτυχτεί θρόμβος εσωτερικά οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εμφανίζεται. Εάν η εγκεφαλική αρτηρία υποστεί ρήξη εγκεφαλική αιμορραγία εμφανίζεται.
• Στυτικά προβλήματα: Κατά την διάρκεια της στύσης ουσίες που εκκρίνονται από το ελαστικό τοίχωμα των αγγείων (π.χ. μονοξείδιο του αζώτου ΝΟ, ενδοθηλίνη) είναι σημαντικές για την εισροή αίματος σε τοπικό σύστημα βοθρίων και την φυσιολογική λειτουργία του λείου μυός του σώματος του πέους. Κατά την διάρκεια της ανάπτυξης βλαβών του αγγειακού τοιχώματος από την υπέρταση πραγματοποιούνται χημικές αντιδράσεις, που αλλοιώνουν την δομή και την εκκριτική ικανότητα του ενδοθηλίου των αγγείων του πέους.
• Νεφρικά προβλήματα: Η υψηλή πίεση μπορεί να βλάψει τόσο τις μεγάλες αρτηρίες που αρδεύουν τα νεφρά όσο και τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία (σπειράματα) από τα οποία εξαρτάται η καλή διηθητική λειτουργία των νεφρών. Το ανεύρυσμα της νεφρικής αρτηρίας μπορεί να οδηγήσει σε εσωτερική αιμορραγία.
Τι πρέπει να γνωρίζετε επιπροσθέτως:
1. Η αύξηση της πίεσης και οι βλαπτικές επιδράσεις στην αρτηρία συχνά δεν έχουν συμπτώματα επί μακρόν.
2. Κατά την ιατρική εξέταση πρέπει να διερευνηθούν πιθανές αγγειακές εγκατεστημένες βλάβες που επιβάλλουν ειδική θεραπεία υποστήριξης του οργάνου που αρδεύουν για να αποφευχθούν επικίνδυνες επιπλοκές.
3. Ο κίνδυνος δυσμενών επιπλοκών είναι μεγαλύτερος, εάν ο υπερτασικός καπνίζει, έχει υψηλή χοληστερόλη αίματος, πάσχει από ορισμένα νοσήματα όπως σακχαρώδη διαβήτη, αποφρακτική αγγειοπάθεια, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο.
Έχει καταχωρηθεί στην διεθνή εγκυκλοπαίδεια WHO IS WHO.
- Αναιμία: Η πιο συχνή παθολογική αιτία χρόνιας κόπωσης - 25 Δεκεμβρίου 2017
- Πονόλαιμος: Αιτίες και μέτρα αντιμετώπισης - 27 Νοεμβρίου 2017
- Κρυολόγημα, ίωση και γρίπη: Κοινές και λανθασμένες αντιλήψεις - 24 Νοεμβρίου 2017