Aγαπημένο φαρμακευτικό βότανο των αρχαίων πολιτισμών, φύλλα μέντας έχουν βρεθεί ακόμα και σε Αιγυπτιακές πυραμίδες που χρονολογούνται πριν το 1.000 π.Χ. Σύγχρονες επιστημονικές έρευνες έχουν τώρα επιβεβαιώσει ότι αυτό το αξιοσημείωτο φυτό διαθέτει περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες απ’ ό,τι πιστεύαμε.
Η μέντα, της οικογένειας των χειλανθών αρωματικών φυτών, μπορεί μέχρι τώρα να μην αποτελούσε βασικό σας συστατικό στην κουζίνα και να την είχατε κρύψει σε κάποιο απομονωμένο ράφι. Όμως, αν και οι περισσότεροι το χρησιμοποιούμε για αρωματικούς λόγους ή ίσως και ως επιπλέον γεύση στο τσάι μας, λίγοι γνωρίζουν τις επιστημονικά επιβεβαιωμένες θεραπευτικές της ιδιότητες.
Advertisment
Οι αρχαίοι βέβαια φαίνεται να γνώριζαν την φαρμακευτική της αξία, ειδικά στην Αίγυπτο, την Ελλάδα και τη Ρώμη. Αποξηραμένα φύλλα μέντας έχουν βρεθεί στο εσωτερικό Αιγυπτιακών πυραμίδων, ένα στοιχείο αρκετά εντυπωσιακό. Σήμερα, οι σύγχρονες επιστημονικές μελέτες αποκαλύπτουν την ποικιλία των οφελών που έχουν να κάνουν με τις διάφορες ουσίες που περιέχει η μέντα και περιλαμβάνουν την αρωματοθεραπευτική, τοπική και εσωτερική χρήση της.
Διαβάστε επίσης:
Μέντα: Το φυτό με τις χίλιες ιδιότητες
Advertisment
Τσάι μέντας: Ένα γευστικότατο ρόφημα που προστατεύει το DNA μας
Οι περισσότερες από τις έρευνες υποδεικνύουν ότι αυτό το φυτό έχει σπουδαία αξία στη θεραπεία και την ανακούφιση των γαστρεντερικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένων των:
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου – Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, ανακαλύφθηκε ότι οι κάψουλες από εκχύλισμα μέντας είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές στη θεραπεία των όλο και πιο συχνά εμφανιζόμενων περιπτώσεων αυτού του συνδρόμου. Αυτό το ευεργετικό φυτό έχει διαδοθεί και στην παιδιατρική κοινότητα. Σε έρευνα που περιελάμβανε χορήγηση σε παιδιά, το 75% αυτών εμφάνισαν μείωση του πόνου (που σχετίζεται με το σύνδρομο) μέσα σε δύο εβδομάδες. Έρευνα του 2005 με χορήγηση σε ενήλικες συμπέρανε ότι η φαρμακευτική μέντα θα μπορούσε να αποτελεί την πρώτη επιλογή για ασθενείς με μη-σοβαρά συμπτώματα διάρροιας και πρηξίματος για την ανακούφιση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Και σε πρόσφατες έρευνες του 2007 επιβεβαιώθηκε η εντυπωσιακή μείωση των συμπτωμάτων.
• Σπαστική κολίτιδα – Το έλαιο μέντας έχει μελετηθεί και αποδειχθεί ως μια ασφαλής και αποτελεσματική εναλλακτική του φαρμάκου buscopan λόγω της ικανότητάς του να μειώνει τους σπασμούς του εντέρου.
• Καθυστερημένη γαστρική κένωση (γαστροπάρεση) – Η μέντα έχει αποδειχθεί επίσης ότι ενισχύει τη γαστρική κένωση, ανοίγοντας τον δρόμο για κλινική χρήση του βοτάνου σε ασθενείς με σχετικές διαταραχές.
• Λειτουργική δυσπεψία – Έρευνα του 2000, δημοσιευμένη στο επιστημονικό περιοδικό Ailment Pharmacology and Therapy κατέληξε στο ότι 90 mg έλαιο μέντας και 50 mg έλαιο κύμινου βελτιώνουν κατά πολύ τα συμπτώματα της λειτουργικής δυσπεψίας.
• Βρεφικός κολικός – Μία έρευνα του 2013 βρήκε ότι η μέντα είναι σχεδόν το ίδιο αποτελεσματική όπως η χημική σιμεθικόνη στην αντιμετώπιση των βρεφικών κολικών.
Άλλες αποδεδειγμένες εφαρμογές περιλαμβάνουν:
• Πόνος που σχετίζεται με το θηλασμό: Μια έρευνα που διεξήχθη το 2007 κατέληξε στο ότι το νερό με εκχύλισμα μέντας αντιμετώπιζε τον τραυματισμό των θηλών και τον σχετιζόμενο πόνο σε μητέρες που θήλαζαν.
• Φυματίωση: Σε έρευνα του 2009 ασθενείς εισέπνευσαν αιθέριο έλαιο μέντας και κατάφεραν να αντιστρέψουν τη φλεγμονή που σχετίζεται με τη φυματίωση. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι η μέντα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη υποτροπής και έξαρσης των συμπτωμάτων.
• Αλλεργική ρινίτιδα: Σε μια προκλινική έρευνα του 2001 επιβεβαιώθηκε ότι το εκχύλισμα των φύλλων μέντας περιορίζουν την απελευθέρωση ισταμίνης, υποδεικνύοντας ότι μπορεί να είναι αποτελεσματική στην ανακούφιση από τα ρινικά συμπτώματα της αλλεργίας.
• Πόνος που σχετίζεται με τον έρπη ζωστήρα: Σε μια μελέτη περίπτωσης του 2002 βρέθηκε ότι η τοπική εφαρμογή ελαίου μέντας είχε ως αποτέλεσμα τη θεαματική βελτίωση των συμπτωμάτων πόνου που σχετίζονται με τον έρπη· τα θεραπευτικά αποτελέσματα επέμειναν καθ’ όλη τη διάρκεια των 2 μηνών που οι ερευνητές παρακολουθούσαν τους συμμετέχοντες.
• Προβλήματα μνήμης: Σε έρευνα του 2006 επιβεβαιώθηκε ότι το άρωμα της μέντας ενισχύει τη μνήμη και αυξάνει την εγρήγορση στους ανθρώπους.
• Ναυτία λόγω χημειοθεραπείας: Έρευνα του 2013 συμπέρανε ότι το έλαιο μέντας ήταν αποτελεσματικό στη μείωση της ναυτίας μετά από χημειοθεραπεία και έτσι μειώνει το κόστος χορήγησης φαρμακευτικών σκευασμάτων στους ασθενείς.
• Καρκίνος του προστάτη: Κλινικές έρευνες υποδεικνύουν ότι η μέντα περιέχει μια ουσία γνωστή ως μενθόλη, η οποία περιορίζει την ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη.
• Βλάβες από ακτινοβολία: Έρευνες σε κλινικά πλαίσια επίσης δείχνουν ότι η μέντα προστατεύει ενάντια στην αλλοίωση του DNA και στον κυτταρικό θάνατο που σχετίζεται με έκθεση σε ακτινοβολία.
• Έρπης τύπου 1: Η μέντα επίσης φαίνεται να έχει ανασταλτική δραστηριότητα στον έρπη τύπου 1 που είναι ανθεκτική στην ακυκλοβίρη.
• Κακοσμία του στόματος: Το εκχύλισμα μέντας έχει βρεθεί ότι είναι ανώτερο και των στοματικών διαλυμάτων του εμπορίου, περιορίζοντας την ανάπτυξη βακτηρίων που σχετίζονται με την τερηδόνα και την κακοσμία.
Όπως βέβαια όλα τα φαρμακευτικά φυτά, χρειάζεται προσοχή στην χορήγηση και στην ποσότητα, ειδικά όταν προτιμάτε το εκχύλισμα και τα αιθέρια έλαια. Επίσης, να θυμάστε ότι το περισσότερο δεν σημαίνει ότι είναι πάντα και το καλύτερο.
Μια πρόσφατη έρευνα πάνω στη χρήση του δεντρολίβανου στη βελτίωση της γνωστικής επίδοσης των ατόμων τρίτης ηλικίας βρήκε ότι η μικρότερη «μαγειρική» δόση των 750 mg ήταν όχι μόνο πιο αποτελεσματική στη βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών από την μεγαλύτερη δόση, αλλά και ότι οι μεγαλύτερες δόσεις (πχ. 6000 mg) είχαν σημαντικά αρνητικά αποτελέσματα στην ικανότητα μνήμης. Αυτό περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο πως οι μικρές ποσότητες συχνά αποτελούν την καλύτερη επιλογή. Και πως μια κούπα τσαγιού με μέντα μπορεί να αποδειχθεί ανώτερη ως στρατηγική πρόληψης και από τη λήψη μεγάλων ποσοτήτων, όπως πολλά χάπια και κάψουλες με εκχύλισμα.
Photo: Author/Depositphotos
