Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που κοιμούνται καλά έχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν αρτηριακές ασβεστώσεις στις στεφανιαίες: μία επιπλέον ώρα ύπνου κάθε νύχτα επί 5 χρόνια σχετίζεται με τη μείωση 33% των ασβεστώσεων των στεφανιαίων αρτηριών ανεξάρτητα από κάθε άλλο σχετικό παράγοντα κινδύνου (προς το παρόν δεν έχουμε κατανοήσει το μηχανισμό). Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό το θετικό αποτέλεσμα συγκρίνεται με εκείνο που προκύπτει από τη μείωση κατά 16 mm Hg της συστολικής αρτηριακής πίεσης: πχ από 160 σε 144 mm Hg.
Αρκετές έρευνες δείχνουν σχέση ανάμεσα στον ύπνο και τη ρύθμιση του σακχάρου, την όρεξη, την υπέρταση, τα φλεγμονώδη φαινόμενα και την παχυσαρκία. Ωστόσο, αυτή η σχέση περιορίζεται από δύο μεθοδολογικές δυσκολίες: από τη μία, η εκτίμηση/αξιολόγηση του χρόνου ανάπαυσης είναι μόνο “δηλωτική”, χωρίς αναμφισβήτητη εγκυρότητα. Από την άλλη, ίσως οι άνθρωποι που κοιμούνται περισσότερο να έχουν γενικά καλύτερο προφίλ όσον αφορά τους παράγοντες κινδύνου: ίσως δηλαδή να αποδίδουμε στον ύπνο ό,τι σχετίζεται με αυτό το γενικό προφίλ. Γι΄αυτό η προαναφερθείσα μελέτη προσπάθησε να επαληθεύσει τους παράγοντες που μπορούν να εξηγήσουν τη σχέση μεταξύ της ποσότητας του ύπνου και του κινδύνου στεφανιαίας νόσου.
Advertisment
Οι ερευνητές συμπέραναν, κατάπληκτοι, ότι κανένας παράγοντας δεν μπορούσε να εξηγήσει αυτή τη σχέση : με άλλα λόγια, η ποσότητα του ύπνου φαίνεται να επιδρά άμεσα στην προστασία των στεφανιαίων με μηχανισμούς που δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη. Υποθέσεις έχουν γίνει. Μερικές συσχετίζουν την έλλειψη ανάπαυσης/ύπνου με την άνοδο της παραγωγής κορτιζόλης, η οποία αυξάνει τον καρδιαγγειακό παράγοντα κινδύνου. Γνωρίζουμε επίσης ότι το αδρενεργικό σύστημα και το σύστημα ρενίνης-αγγειοτασίνης, που είναι λιγότερο ενεργά κατά τη διάρκεια του ύπνου, ευθύνονται άμεσα (μέσω της ορμονικής δράσης στις αρτηρίες) ή έμμεσα (μέσω της αρτηριακής πίεσης και της καρδιακής συχνότητας) για τη φθορά των αρτηριακών τοιχωμάτων.
Ίσως υπάρχει σχέση και με την αρτηριακή πίεση : όταν κοιμόμαστε, τα νούμερα φτάνουν σε χαμηλό επίπεδο επηρεάζοντας τη μέση πίεση του 24ώρου, η οποία με τη σειρά της συνδέεται με τα καρδιακά και αγγειακά ατυχήματα. Ανεξάρτητα από τους μηχανισμούς που αναφέραμε, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι ο ύπνος σε όλες του τις μορφές αποτελεί όπλο για την καρδιαγγειακή πρόληψη και δρα υπέρ της μακροζωίας. Πάντως, η κατανάλωση υπνωτικών δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να κοιμόμαστε: οι παρενέργειες είναι συχνές και εν δυνάμει σοβαρές. Εξάλλου, δεν έχουμε καμιά απόδειξη ότι ωφελεί η τεχνητή παράταση του ύπνου.
“Το αλφαβητάρι του αιωνόβιου” Θάνος Μπενέτος εκδόσεις Πατάκη – Photo: Author/Depositphotos
Advertisment
