Αφιέρωμα στο Ινστιτούτο HeartMath
«Σε αποφάσεις δευτερευούσης σημασίας είναι χρήσιμο να εξετάζουμε τα υπέρ και τα κατά. Σε κρίσιμα ζητήματα, όμως η απόφαση πρέπει να προέρχεται από την καρδιά…»
Advertisment
Όταν ο αυστριακός θεμελιωτής της ψυχαναλυτικής σχολής στον τομέα της ψυχολογίας, Σίγκμουντ Φρόυντ, έφθανε στο παραπάνω συμπέρασμα, δεν είχε σίγουρα υπόψη του τις επιστημονικές διαπιστώσεις του Ινστιτούτου HeartMath για τη λειτουργία, τις ικανότητες και τη νοημοσύνη της καρδιάς.
Το Ινστιτούτο της… Καρδιάς μας, κατάφερε να αλλάξει την αντίληψή μας για τη λειτουργία της καρδιάς και τελικά και την καθημερινότητα και τον τρόπο ζωής μας, με πολύ απλό τρόπο.
Η καρδιά δίνει καθημερινά τον ρυθμό της ζωής μας. Χαίρεται, λυπάται, αγωνιά, συγκινείται, αγχώνεται… Είναι ο «μαέστρος» της μεγάλης ορχήστρας που ονομάζεται ανθρώπινο σώμα. Και όπως προκύπτει από τεκμηριωμένα επιστημονικά ευρήματα, δεν είναι απλώς ένα ζωτικό όργανο, του ανθρώπινου σώματος, είναι και… έξυπνη. Διαθέτει νοημοσύνη, η οποία μπορεί να λειτουργήσει θετικά προς την εξασφάλιση υψηλότερου επιπέδου υγείας και, φυσικά, ποιότητας ζωής.
Advertisment
Τη νοημοσύνη της καρδιάς μας μελετά εδώ και 25 χρόνια το Ινστιτούτο HeartMath, αναπτύσσοντας, παράλληλα, τεχνικές και εργαλεία που την αναδεικνύουν ως κεντρικό «μοχλό» εσωτερικής ισορροπίας και γαλήνης.
Οι στόχοι του HeartMath
Το Ινστιτούτο HeartMath ιδρύθηκε από τον Doc Childre το 1991,με σκοπό να βοηθήσει άτομα, οργανώσεις και την παγκόσμια κοινότητα να ενσωματώσουν την νοημοσύνη της καρδιάς στην καθημερινότητά τους.
Πως το επιτυγχάνει; Συνδέοντας την καρδιά και την επιστήμη με τρόπους που ενδυναμώνουν τους ανθρώπους να μειώσουν σημαντικά το στρες, να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και να «ξεκλειδώσουν» τη φυσική τους έξυπνη καθοδήγηση για να κάνουν καλύτερες επιλογές. «Στόχος μας είναι να μοιραστούμε την ιστορία του HeartMath με τρόπους που εμπνέουν τους άλλους να δημιουργήσουν έναν κόσμο που συνδέεται περισσότερο με την καρδιά μας» αναφέρει χαρακτηριστικά το Ινστιτούτo.
Τα προϊόντα, τα εργαλεία και οι τεχνικές HeartMath βασίζονται σε 25 χρόνια επιστημονικής έρευνας στο Ινστιτούτο HeartMath για την ψυχοφυσιολογία του άγχους, των συναισθημάτων και των αλληλεπιδράσεων μεταξύ της καρδιάς και του εγκεφάλου. Υπάρχουν περισσότερες από 300 ανεξάρτητες επιστημονικές δημοσιεύσεις σχετικά με την επιστημονική πρόταση του Ινστιτούτου HeartMath.
Καρδιά vs εγκεφάλου…
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε διδαχθεί στο σχολείο ότι η καρδιά ανταποκρίνεται συνεχώς σε «εντολές» με αποστολέα τον εγκέφαλο με τη μορφή νευρικών σημάτων. Εκείνο που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι η καρδιά στέλνει στην πραγματικότητα περισσότερα σήματα στον εγκέφαλο από ό, τι ο εγκέφαλος στέλνει στην καρδιά!
Επιπλέον, αυτά τα καρδιακά σήματα έχουν σημαντική επίδραση στην εγκεφαλική λειτουργία – επηρεάζοντας τη συναισθηματική επεξεργασία καθώς και τις ανώτερες γνωστικές ικανότητες όπως η προσοχή, η αντίληψη, η μνήμη και η επίλυση προβλημάτων. Με άλλα λόγια, όχι μόνο η καρδιά αποκρίνεται στον εγκέφαλο, αλλά ο εγκέφαλος απαντά συνεχώς στην καρδιά.
Η επίδραση της καρδιακής δραστηριότητας στη λειτουργία του εγκεφάλου έχει διερευνηθεί εκτενώς κατά τα τελευταία 40 χρόνια. Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου HeartMath έχουν προωθήσει την επιστημονική έρευνα εξετάζοντας το πως μεγάλης κλίμακας μορφές της καρδιακής δραστηριότητας επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα HeartMath κατέδειξε ότι διαφορετικά πρότυπα καρδιακής δραστηριότητας (που συνοδεύουν διαφορετικές συναισθηματικές καταστάσεις) έχουν ξεχωριστές επιδράσεις στη γνωστική και συναισθηματική λειτουργία. Κατά τη διάρκεια του στρες και των αρνητικών συναισθημάτων, όταν το πρότυπο καρδιακού ρυθμού είναι ασταθές και διαταραγμένο, το αντίστοιχο πρότυπο των νευρωνικών σημάτων που μετακινούνται από την καρδιά στον εγκέφαλο αναστέλλει τις υψηλότερες γνωστικές λειτουργίες.
Αυτό περιορίζει την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε καθαρά, να θυμόμαστε, να μαθαίνουμε, να αιτιολογούμε και να λαμβάνουμε αποτελεσματικές αποφάσεις.
Αντίθετα, όταν επικρατούν θετικές καταστάσεις και συναισθήματα έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα – διευκολύνει τη γνωστική λειτουργία και ενισχύουν τα θετικά συναισθήματα και τη συναισθηματική σταθερότητα. Αυτό σημαίνει ότι η μάθηση για τη δημιουργία αυξημένης συνοχής του καρδιακού ρυθμού, διατηρώντας θετικά συναισθήματα, όχι μόνο ωφελεί ολόκληρο το σώμα, αλλά επηρεάζει επίσης βαθιά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε, σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και εκτελούμε
«Συνοχή» η λέξη κλειδί του HeartMath
Οι έρευνες του Ινστιτούτου HeartMath έδειξαν ότι η δημιουργία σταθερών θετικών συναισθημάτων διευκολύνει τη μετατόπιση ολόκληρου του σώματος σε μια συγκεκριμένη, επιστημονικά μετρήσιμη κατάσταση. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται ψυχοφυσιολογική συνοχή, επειδή χαρακτηρίζεται από αυξημένη τάξη και αρμονία τόσο στις ψυχολογικές (ψυχικές και συναισθηματικές) όσο και στις φυσιολογικές (σωματικές) διαδικασίες μας. Η ψυχοφυσιολογική συνοχή είναι η κατάσταση της βέλτιστης λειτουργίας. Οι έρευνες δείχνουν ότι όταν ενεργοποιούμε αυτή την κατάσταση, τα φυσιολογικά μας συστήματα λειτουργούν πιο αποτελεσματικά, έχουμε μεγαλύτερη συναισθηματική σταθερότητα και έχουμε επίσης αυξημένη διανοητική σαφήνεια και βελτιωμένη γνωστική λειτουργία. Με απλά λόγια, το σώμα και ο εγκέφαλός μας δουλεύουν καλύτερα, αισθανόμαστε καλύτερα και δουλεύουμε καλύτερα.
Η «ευφυής» καρδιά
Πολλές από τις αλλαγές στην σωματική λειτουργία που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της κατάστασης συνοχής περιστρέφονται γύρω από αλλαγές στο πρότυπο δραστηριότητας της καρδιάς. Ενώ η καρδιά είναι σίγουρα μια ακούραστη αντλία, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι σχετικά πρόσφατα στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας – περίπου τους τελευταίους τρεις αιώνες περίπου – η λειτουργία της καρδιάς έχει οριστεί (από τη δυτική επιστημονική σκέψη) μόνο ως αντλία άντλησης αίματος .
Ωστόσο, στη μεγάλη διαδρομή της ιστορίας και σε όλες σχεδόν τις κουλτούρες του κόσμου, στην καρδιά αποδόθηκε ένας πολύ πιο πολύπλευρος ρόλος στο ανθρώπινο σύστημα, όργανο θεωρούμενο ως πηγή σοφίας, πνευματικής διορατικότητας, σκέψης και συγκίνησης. Εξελικτικά, η επιστημονική έρευνα κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών έχει αρχίσει να παρέχει στοιχεία ότι πολλοί από αυτούς τους μακροχρόνιους συνεταιρισμούς μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από απλώς μεταφορικό. Αυτές οι εξελίξεις οδήγησαν την επιστήμη να αλλάξει και να επεκτείνει την κατανόηση της καρδιάς και του ρόλου αυτού του καταπληκτικού οργάνου.
HeartMath: Η καρδιά έχει τον δικό της «εγκέφαλο»
Στο νέο πεδίο της νευροκαρδιολογίας, για παράδειγμα, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι η καρδιά διαθέτει το δικό της εγγενές νευρικό σύστημα – ένα δίκτυο νεύρων τόσο λειτουργικά εξελιγμένο ώστε να κερδίσει την περιγραφή ενός “εγκέφαλου της καρδιάς.” Περιέχοντας πάνω από 40.000 νευρώνες, εγκεφάλου “δίνει στην καρδιά την ικανότητα να νοείται ανεξάρτητα, να επεξεργάζεται πληροφορίες, να λαμβάνει αποφάσεις, ακόμα και να επιδεικνύει ένα είδος μάθησης και μνήμης. Στην ουσία, φαίνεται ότι η καρδιά είναι πραγματικά ένα έξυπνο σύστημα. Η έρευνα έχει επίσης αποκαλύψει ότι η καρδιά είναι ένας ορμονικός αδένας, που παράγει και εκκρίνει πολλές ορμόνες και νευροδιαβιβαστές που επηρεάζουν βαθιά τη λειτουργία του εγκεφάλου και του σώματος.
Μεταξύ των ορμονών που παράγει η καρδιά είναι η ωκυτοκίνη – γνωστή ως “αγάπη” ή “ορμόνη δέσμευσης”. Η επιστήμη έχει αρχίσει μόνο να κατανοεί τις επιπτώσεις των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων που παράγει η καρδιά, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στην καρδιά το ισχυρό πεδίο μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο συγχρονισμού στο ανθρώπινο σώμα – και ότι μπορεί να επηρεάσει και άλλους γύρω μας.
Η δύναμη της θετικότητας
Τη δύναμη της θετικότητας απέναντι στη ζωή «μέτρησε» μια μελέτη του Ινστιτούτου HeartMath που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Advancement in Medicine. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας διαπιστώθηκε ότι μόλις πέντε λεπτά πραγματικά θετικό συναίσθημα όπως η εκτίμηση μπορεί να προσφέρει ωφέλιμη ώθηση στο ανοσοποιητικό σύστημα. Τα θετικά συναισθήματα όπως η εκτίμηση αυξάνουν τη συνοχή του καρδιακού ρυθμού.
Οι παρακάτω απλές συμβουλές του HeartMath για να ενισχύσουμε την καθημερινή μας εκτίμηση:
-Κάλεσε τη δύναμη των θετικών συναισθημάτων
Βρείτε μερικές φωτογραφίες που προκαλούν αισθήματα εκτίμησης. Τοποθετήστε τις φωτογραφίες στις θέσεις όπου θα τις δείτε κατά τη διάρκεια της ημέρας – στο αυτοκίνητο, στο γραφείο σας, το μπάνιο σας καθρεφτίζει το ψυγείο σας. Όταν βλέπετε τα στιγμιότυπα των φωτογραφιών για μια στιγμή και συνδέεστε με το συναίσθημα της εκτίμησης.
-Χρησιμοποιήστε υπενθυμίσεις καρδιάς…
Ενώ «χτίζετε» τη συνήθεια να εκτιμάτε συχνότερα, δοκιμάστε να τοποθετήσετε μια αυτοκόλλητη σημείωση σε θέσεις-κλειδιά ή να ρυθμίσετε ένα συναγερμό στο κινητό σας τηλέφωνο, υπενθυμίζοντας στον εαυτό σας να σταματήσετε για μια στιγμή μπορεί να σας βοηθήσει να επανασυνδεθείτε με την πρόθεση της καρδιάς σας. Κατά τη διάρκεια αυτού του σύντομου διαλλείματος, βρείτε κάτι που εκτιμάτε ότι έγινε εκείνη την ημέρα. Μπορεί ακόμη και να εκτιμάτε τον εαυτό σας για τη δέσμευσή σας. Αυτή η πρακτική αρχίζει να αυξάνει την συνείδησή σας για το τι συμβαίνει στη ζωή σας που είναι καλό.
-Κρατήστε ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης
Αφήστε κατά μέρος λίγα λεπτά στο τέλος κάθε ημέρας για να γράψετε μερικά πράγματα που είστε ευγνώμονες. Μπορεί να είναι τόσο απλό όσο εκτιμάτε το άτομο που κρατούσε την πόρτα ανοιχτή για σας.
Η πρακτική σας βοηθά να δείτε τη ζωή περισσότερο μέσα από την προοπτική της ευγνωμοσύνης. Μόλις γράψετε τη λίστα σας, αφήστε μερικά λεπτά για να εστιάσετε στην πραγματική αίσθηση της εκτίμησης για τα πράγματα στη λίστα σας. Να είστε συνεπείς με την πρακτική για να αξιοποιήσετε στο έπακρο.
Όταν μιλούν οι αριθμοί…
Μόλις 6 έως 9 εβδομάδες ήταν αρκετές για φανούν οι σημαντικές βελτιώσεις στην ψυχική και συναισθηματική ευεξία σε περισσότερους από 5.500 ανθρώπους, οι οποίοι χρησιμοποίησαν την εκπαίδευση και την τεχνολογία HeartMath. Στο παραπάνω χρονικό διάστημα παρατηρήθηκε:
– 50% πτώση στην κόπωση
– 46% μείωση άγχους
– 60% μείωση της κατάθλιψης
Βελτιώσεις παρατηρήθηκαν επίσης κατά το ίδιο χρονικό διάστημα στο φυσικό άγχος στον ίδιο αριθμό ανθρώπων και πιο συγκεκριμένα:
– 44% βελτίωση στους πόνους του σώματος (πόνος στις αρθρώσεις, πόνοι στην πλάτη κ.λπ.)
– 43% βελτίωση στη δυσπεψία και στις στομαχικές διαταραχές
– 63% βελτίωση στις ταχυπαλμίες
– 44% βελτίωση στην ένταση των μυών
– 44% βελτίωση στους πονοκεφάλους
– 30% βελτίωση στον ύπνο.
Τέλος, σημαντικές βελτιώσεις διαπιστώθηκαν σε 1.400 υπαλλήλους σε πέντε πολυεθνικές εταιρείες μετά από 6-12 μήνες εκπαίδευσης HeartMath… Έτσι στο 41% μειώθηκε η πρόθεση να εγκαταλείψει τη δουλειά, στο 24% βελτιώθηκε η ικανότητα εστίασης, στο 25% βελτιώθηκε η ικανότητα ακρόασης και στο 17% περιορίστηκαν οι συγκρούσεις στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας.
Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε για προσωπικούς λόγους ή να εντάξετε τις τεχνικές του Ινστιτούτου HeartMath στην εργασία σας, τότε, τον Οκτώβριο θα πραγματοποιηθεί το πρώτο Πανευρωπαϊκό Τριήμερο Συμπόσιο του Ινστιτούτου HeartMath στην Ελλάδα όπου όλοι οι συμμετέχοντες θα λάβουν δωρεάν ένα Inner Balance Sensor. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ https://global-retreats.com/heartmath/
Ντίνα Διονυσοπούλου – Δημοσιογράφος