Τα ζευγάρια και οι στενοί φίλοι δεν συμφωνούν πάντα μεταξύ τους. Και πώς θα μπορούσαν άλλωστε, αφού έχουμε να κάνουμε με διαφορετικά άτομα που έχουν διαφορετικές απόψεις; Οι διαφωνίες με τον σύντροφο ή τη σύντροφό σας είναι αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής.
Ωστόσο, μπορείτε να διαφωνείτε με υγιή τρόπο, επικοινωνώντας ανοιχτά, ειλικρινά και δίκαια, με σκοπό να λύσετε το πρόβλημα και να φτάσετε στο συμβιβασμό, ή να φωνάζετε, να σκούζετε και να εκτοξεύετε κατηγορίες και ειρωνικές σπόντες. Η ώρα της ημέρας που καβγαδίζετε θα κρίνει αν η έντονη συζήτηση θα ενισχύσει τη σχέση σας ή θα σας απομακρύνει.
Advertisment
Η πρώτη και σημαντικότερη συμβουλή είναι να μην ξεκινάτε καβγάδες αν δεν έχετε κοιμηθεί καλά το βράδυ. Μπορούμε να το αποκαλέσουμε Ρυθμό Στέρησης Ύπνου – όταν αντιδράτε με υπερβολικό τρόπο. Σε μια έρευνα που έγινε στο Τελ Αβίβ επιστήμονες κατέγραψαν την εγκεφαλική δραστηριότητα ατόμων μετά από στέρηση ύπνου, χρησιμοποιώντας μαγνητικούς τομογράφους και εγκεφαλογράφους ενώ εκτελούσαν συναισθηματικές-διανοητικές διεργασίες.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν μπορούσαν να ελέγξουν τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις. Πράγματα που θα έπρεπε να είχαν καταγραφεί στον εγκέφαλό τους ως «ουδέτερα» καταγράφονταν ως «αρνητικά». Ποτέ δεν βγαίνει τίποτα καλό όταν καβγαδίζετε εξουθενωμένοι. Είναι προτιμότερο να μεταθέσετε το ζήτημα για όταν θα είστε πιο ξεκούραστοι.
Και ο Ρυθμός Επίλυσης, δηλαδή η συμβουλή «να μην πηγαίνετε για ύπνο θυμωμένοι»; Το παλιό ρητό πρέπει να αλλάξει και να λέμε: «Μην καβγαδίζετε πριν πέσετε για ύπνο». Κατά τη διάρκεια του βαθέως ύπνου, ο εγκέφαλος παγιώνει τη μνήμη. Αν καβγαδίσετε τα μεσάνυχτα και μετά πάτε για ύπνο, ο εγκέφαλός σας θα παγιώσει μέσα σας όλα τα αρνητικά συναισθήματα του καβγά ακόμα κι αν τα ξαναβρήκατε προτού κοιμηθείτε.
Advertisment
Σε μια έρευνα του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης οι επιστήμονες κατέγραψαν τις συναισθηματικές αντιδράσεις 106 αντρών και γυναικών αφού τους έδειξαν αποκρουστικές και θετικές εικόνες. Ύστερα επανεξέτασαν τις αναμνήσεις και τις συναισθηματικές αντιδράσεις τους δείχνοντάς τους για δεύτερη φορά τις ίδιες εικόνες – αφού είχαν κοιμηθεί καλά το βράδυ ή είχαν μείνει ξάγρυπνοι. Οι αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις στις αποκρουστικές εικόνες ήταν εντονότερες σε όσους είχαν κοιμηθεί απ’ ότι σε όσους είχαν μείνει ξάγρυπνοι. Το να χάσετε τον ύπνο σας επειδή καβγαδίσατε το βράδυ ενδεχομένως είναι καλύτερο από το να καβγαδίσετε, να τα ξαναβρείτε και να πέσετε σε βαθύ ύπνο.
Μη με παρεξηγήσετε. Δεν σας προτρέπω να καβγαδίζετε όλη νύχτα. Το ιδανικό είναι να καβγαδίζετε (ή να διαφωνείτε εποικοδομητικά) νωρίτερα το βράδυ και να λύσετε τη διαμάχη τρεις ώρες πριν κοιμηθείτε, κάτι που θα σας δώσει αρκετό χρόνο να βιώσετε άλλες εμπειρίες και να συγκεντρώσετε άλλες αναμνήσεις προτού κοιμηθείτε.
Ο Ρυθμός της Διάθεσης μπορεί να καθορίσει την έκβαση μιας διαφωνίας πριν καν αρθρώσετε λέξη. Όλοι κατανοούμε ότι η διάθεση, με τη μη επιστημονική έννοια – το πώς νιώθουμε δηλαδή μια δεδομένη στιγμή –είναι ευμετάβλητη. Η διάθεσή μας αλλάζει μέσα στη μέρα ανάλογα με το τι μας συμβαίνει αλλά και λόγω του βιοχρόνου μας.
Σύμφωνα με μια έρευνα που έγινε το 2014 στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, στην Πολωνία, η χρονο-διάθεση μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο με τρεις μεταβλητές. Η πρώτη είναι η «ενεργητική διέγερση», δηλαδή πόση ενέργεια ή κούραση αισθάνεστε. Η δεύτερη είναι η «νευρική διέγερση», πόσο νευρικοί ή χαλαροί είστε και η τρίτη ο «ηδονικός τόνος», δηλαδή πόσο καλοδιάθετοι ή κακοδιάθετοι είστε.
Οι Πολωνοί ερευνητές εξέτασαν τις αλλαγές αυτών των τριών παραγόντων κατά τη διάρκεια της μέρας από τις 8:00 π.μ μέχρι τις 8:00 μ.μ σε σχεδόν πεντακόσιους ενήλικες άντρες. Τα επίπεδα ενέργειας των πρωινών τύπων ξεκινούσαν από ψηλά, έφταναν στη μέγιστη τιμή τους στα μέσα της μέρας και ύστερα, μέχρι το βράδυ, έπεφταν απότομα. Ήταν πιο χαλαροί καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας απ’ ότι οι βραδινοί τύποι, και η έντασή τους κορυφωνόταν το βράδυ. Η ευδιαθεσία τους ξεκινούσε και αυτή ψηλότερα απ’ ότι των βραδινών τύπων και άλλαζε ελάχιστα καθώς προχωρούσε η μέρα, με την καλύτερη διάθεσή τους να είναι γύρω στις 10:00 π.μ και τη χειρότερη (αν και πολύ υψηλότερη συγκριτικά με των άλλων χρονότυπων) στι 6:00 μ.μ. Με λίγα λόγια, ήταν πιο κουρασμένοι, πιο αγχωμένοι και πιο κακοδιάθετοι από αργά το μεσημέρι μέχρι νωρίς το βράδυ. Μην εκνευρίζετε τα Λιοντάρια μεταξύ 3:00 και 8:00 μ.μ.
Η ενέργεια των βραδινών τύπων ξεκινούσε χαμηλά και αυξανόταν κατά τη διάρκεια της μέρας, φτάνοντας στη μέγιστη τιμή της το βράδυ. Τα επίπεδα νευρικότητάς τους ξεκινούσαν υψηλότερα απ’ ότι των πρωινών τύπων, έφταναν στην ελάχιστη τιμή τους (μέγιστη χαλάρωση) στις 4:00 μ.μ και έπειτα αυξάνονταν σταθερά μέχρι το βράδυ. Το επίπεδο ευδιαθεσίας τους υφίστατο διακυμάνσεις όλη μέρα, με τη χαμηλότερη τιμή στις 8:00 π.μ και άλλη μια πτώση στις 6:00 μ.μ, ενώ κορυφωνόταν στις 12:00 και στις 8:00 μ.μ. Με λίγα λόγια, οι Λύκοι ήταν κουρασμένοι, αγχωμένοι και κακοδιάθετοι όλη μέρα, αλλά η χειρότερη ώρα τους ήταν το πρωί. Είναι επικίνδυνο να τα βάζετε με τους Λύκους πριν από το μεσημέρι.
Τόσο τα Δελφίνια όσο και οι Αρκούδες απεχθάνονται τις διαμάχες και τείνουν να αποφεύγουν όσο μπορούν τους καβγάδες. Όταν τα Δελφίνια έχουν υπνική αδράνεια, μοιάζουν απελπιστικά απόμακρα και αποφεύγουν τους άλλους, κάτι που μπορεί να κρατήσει όλο σχεδόν το πρωί. Το ίδιο ισχύει και για τις Αρκούδες κατά τη διάρκεια της ενεργειακής τους πτώσης μετά το μεσημεριανό, γύρω στις 2:00 μ.μ. Μην καβγαδίσετε με Δελφίνι ή Αρκούδα νωρίτερα από τις 4:00 μ.μ., γιατί θα είναι σαν να μιλάτε σε τοίχο.
Ο Ρυθμός Αυτοσυγκράτησης καθορίζει κατά πόσο κάποιος έχει την ικανότητα να σκέφτεται μακροπρόθεσμα και να βάζει στην άκρη τα συναισθήματα της στιγμής, ή αν απλώς λέει ό,τι του έρχεται στο μυαλό χωρίς να σκέφτεται τις μελλοντικές συνέπειες, σαν να «μην έχει φίλτρο». Τα Λιοντάρια, τα Δελφίνια και οι Αρκούδες έχουν λιγότερη παρορμητικότητα και δεν σκέφτονται το μέλλον όσο οι Λύκοι, αλλά μπορεί και αυτοί οι χρονότυποι να πουν πράγματα όταν είναι κουρασμένοι που να μην μπορούν να πάρουν πίσω.
Οι Λύκοι, από την άλλη, είναι απίθανο να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό και μπορούν να πουν οτιδήποτε για να κερδίσουν τη διαμάχη εκείνη τη στιγμή. Τις ώρες μη εγρήγορσης, δηλαδή τα πρωινά και τα μεσημέρια, οι Λύκοι ίσως είναι πιο κακοδιάθετοι, αλλά είναι και λιγότερο καυστικοί. Όταν βρίσκονται σε εγρήγορση και ψάχνονται για καβγά, καλά θα κάνετε να κρυφτείτε.
“Η δύναμη του πότε” Michael Breus εκδόσεις Διόπτρα
