Τον τελευταίο καιρό όλο και ακούμε γύρω μας τη λέξη wellness (ευεξία). Wellness gym, wellness foods, wellness juice, wellness spot, κλπ. Η φρενίτιδα για το wellness έχει γίνει η νέα μόδα.
Πόσοι όμως γνωρίζουν πραγματικά τι σημαίνει ευεξία;
Αισθάνθηκα την ανάγκη να γράψω αυτό το άρθρο διότι διαπιστώνω καθημερινά ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που συζητώ έχουν στο μυαλό τους ότι η ευεξία αφορά στη διατροφή και στην άσκηση μόνο. Φυσικά και οι δύο αυτοί παράγοντες είναι πολύ σημαντικοί, όμως η ευεξία δεν αφορά μόνο στη σωματική υγεία. Ας το πάρουμε όμως από την αρχή.
Advertisment
Τι σημαίνει ευεξία;
Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το πρόθεμα “ευ” που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει “καλό” και τη λέξη “έξη” (“έξις” στα αρχαία ελληνικά) που σημαίνει συνήθεια και προέρχεται από το ρήμα έχω. Δηλ. ευ + έχω (έχω καλώς). Ευεξία = ευ + έξη + ια (κατά λέξη σημαίνει η καλή συνήθεια)
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως η ευεξία είναι μια γενική αίσθηση, μια εσωτερική ακτινοβολία υγείας, δύναμης και ομορφιάς. Αφορά την κατάσταση του ανθρώπου στο σύνολό του ως έμβιο ον, σε όλες του τις διαστάσεις (σώμα-ψυχή-πνεύμα), και όχι την απουσία κάποιας ασθένειας ή παθολογίας. Σύμφωνα με τον ορισμό του μη κερδοσκοπικού οργανισμού National Wellness Institute, που ασχολείται αποκλειστικά με την προώθηση της ευεξίας ανά τον κόσμο, η ευεξία ορίζεται ως “μια διαρκής και ενεργητική διαδικασία, στην οποία ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται και μαθαίνει ότι υπάρχουν επιλογές (υγιείς επιλογές-συνήθειες), που μπορούν να τον οδηγήσουν προς μια μακροβιότερη και ποιοτικότερη ζωή, προς ένα γενικότερο “ευ ζην”.
Σύμφωνα με τον ορισμό αυτό, κάθε κλινικά “άρρωστος” σημαίνει πως δεν είναι αναγκασμένος να στερείται της ευεξίας, όπως βέβαια συνεπάγεται πως και κάθε “υγιής” δεν είναι απαραίτητο ότι αισθάνεται ευεξία στην καθημερινότητά του, εάν επιλέγει έναν λανθασμένο ή αταίριαστο προς αυτόν, τρόπο ζωής. Η ευεξία δεν είναι μια στατική κατάσταση έχει διαβαθμίσεις και επίπεδα όπως ακριβώς έχει και η ασθένεια. Είναι καθαρά ζήτημα προσωπικών επιλογών, επιλογές που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες και βαθύτερες ανάγκες τους καθενός: σωματικές, ψυχικές, πνευματικές, κοινωνικές, εργασιακές, περιβαλλοντικές κλπ.
Advertisment
Καταλαβαίνοντας ότι η ευεξία αποκτάται μέσα από την εξέταση αλλά και τη βελτίωση του τρόπου ζωής μπορεί κανείς να αναρωτηθεί: “Και τι μπορώ να κάνω για αυτό; Ποιος θα με βοηθήσει;” Την απάντηση δίνει το wellness coaching. Το οποίο έρχεται να βοηθήσει τον άνθρωπο να φέρει σε ισορροπία τις τρεις διαστάσεις του, σώμα – ψυχή – πνεύμα, αλλά και τον εαυτό του με το περιβάλλον στο οποίο ζει και συναναστρέφεται.
Έτσι αντιμετωπίζοντας τον άνθρωπο ολιστικά, εξετάζει τους τομείς της ζωής του (πνευματικό, κοινωνικό, συναισθηματικό, νοητικό, περιβαλλοντικό, σωματικό και επαγγελματικό), και βλέποντας που υπάρχουν ελλείψεις ή δυσαρμονίες εξηγεί πως αυτές μπορούν να επηρεάσουν την υγεία και την ευεξία σε βάθος χρόνου. Λαμβάνοντας υπόψη την ξεχωριστή ιδιοσυγκρασία και καθημερινότητα του καθενός, βοηθά τους ανθρώπους να κάνουν τις αλλαγές που απαιτούνται σε κάθε έναν από τους παραπάνω τομείς για να βρουν την ισορροπία, τη δύναμη, την ανθεκτικότητα, την ευτυχία και την ομορφιά που κρύβουν μέσα τους, ζώντας παράλληλα τη ζωή τους με περισσότερη υγεία και ευεξία.
Επομένως καταλαβαίνει κανείς πως μπορεί να φάει όλο το Kale της Ελλάδος και να περνά όλη του την ημέρα στο γυμναστήριο αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα αποκτήσει ευεξία.
Εδώ θα ήθελα να πω πως πολλοί γυμναστές βαφτίζουν τους εαυτούς τους wellness coaches επειδή διδάσκουν άσκηση και διατροφή. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω όμως η ευεξία δεν είναι μόνο άσκηση και διατροφή και για να μπορέσει ένας wellness coach να βοηθήσει αποτελεσματικά τον πελάτη του θα πρέπει να έχει σπουδάσει και life coaching για να μπορεί να εξετάσει (με τον τρόπο που ορίζει το coaching) και τους υπόλοιπους τομείς της ζωής του.
Επίσης όσον αφορά στη διατροφή δεν υπάρχει ένας κανόνας για όλους. Ένα φαγητό που για μένα είναι γιατρικό για κάποιον άλλο μπορεί να είναι δηλητήριο. Δεν υπάρχει ένα κουστούμι διατροφικό που να ταιριάζει σε όλους. Για το λόγο αυτό όλες οι δίαιτες των περιοδικών αποτυγχάνουν παταγωδώς. Όπως επίσης και όλα τα συμπληρώματα διατροφής που διαφημίζονται σαν υπερτροφές δεν κάνουν καλό σε όλους. Ο σκοπός της σωστής διατροφής θα πρέπει πρώτα να είναι η διατήρηση της υγείας και μετά η μείωση του βάρους. Ένας αδύνατος δε φέρει απαραίτητα υγεία και ευεξία.
Επομένως, ο wellness coach θα πρέπει ή να έχει τέτοια εκπαίδευση που με την ολιστική του προσέγγιση να προτείνει στον πελάτη του τη σωστή διατροφή για εκείνον, την κάθε στιγμή της ζωής του, ή να συνεργάζεται με έναν κατά προτίμηση φυσικοπαθητικό ιατρό ή φυσικοπαθητικό διατροφολόγο.
To wellness coaching όπως και το life coaching, μπορεί να έγιναν γνωστά ευρέως τις τελευταίες δεκαετίες έχουν όμως τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Ο Σωκράτης με τη μαιευτική του, χάρισε στο σύγχρονο coach το βασικό εργαλείο δουλειάς του, τις ερωτήσεις. Ενώ ο Ιπποκράτης «ο πατέρας της σύγχρονης Ιατρικής» ήταν ο πρώτος wellness coach διότι κύριο μέλημά του ήταν μέσα από τις οδηγίες του να αποτρέψει την ασθένεια. Να βοηθήσει τους συνανθρώπους του να παραμείνουν υγιείς μέσα από τις πρακτικές ευζωίας που δίδασκε. Μας άφησε τεράστια κληρονομιά μέσα από το έργο του και θα πρέπει να αισθανόμαστε περήφανοι ως Έλληνες που όλες οι εναλλακτικές θεραπείες του σήμερα βασίζονται στη φιλοσοφία του. Στην ολιστική προσέγγισή του στον άνθρωπο και την υγεία.
Τις τελευταίες δεκαετίες στο εξωτερικό έχει διαδοθεί αυτός ο τρόπος προσέγγισης και ανθεί το είδος της ιατρικής που ουσιαστικά περιλαμβάνει και wellness coaching. Το είδος της ιατρικής αυτής ονομάζεται lifestyle medicine. Το lifestyle medicine, βασίζεται στη βελτίωση του τρόπου ζωής και έχει τις ρίζες του σε όλα αυτά που δίδαξε ο Ιπποκράτης 2.500 χρόνια πριν. Ότι δηλαδή, η καλή υγεία εξαρτάται από τον τρόπο ζωής και πως όταν νοσεί το σώμα πρώτα έχει νοσήσει η ψυχή. Επομένως ο ιατρός θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον ασθενή σαν ένα σύνολο (σώμα – πνεύμα – ψυχή), να βρει και να θεραπεύσει την αιτία και όχι να εξαλείψει απλά το σύμπτωμα.
Στο lifestyle medicine σκοπός του ιατρού είναι η βοήθεια ατόμων και οικογενειών να υιοθετήσουν και να διατηρήσουν πιο υγιείς συμπεριφορές που επηρεάζουν συνολικά την υγεία και την ποιότητα της ζωής τους. Όπως να μειώσουν το κάπνισμα και το στρες, να βελτιώσουν τη διατροφή τους, να περιορίσουν την κατανάλωση αλκοόλ, να αυξήσουν τη φυσική άσκηση και να βιώνουν περισσότερα θετικά συναισθήματα.
Φυσικά στην Ελλάδα του Ιπποκράτη αυτή η αντιμετώπιση από τους γιατρούς είναι ακόμα πολύ περιορισμένη. Όμως ο δρόμος είναι πια προς τα εκεί και ένας γιατρός που σέβεται τον ασθενή του, την επιστήμη του και τον εαυτό του θα πρέπει να ρίξει μια πιο βαθιά και ολιστική ματιά στον πελάτη του πριν προτείνει οποιαδήποτε θεραπεία.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω πως η ποιότητα των συναισθημάτων που βιώνουμε και των σκέψεων που κάνουμε είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες δημιουργίας ευεξίας ή δημιουργίας στρες & χάους στον οργανισμό μας. Ο wellness coach θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένος να μπορεί να βοηθήσει τον πελάτη του και σε αυτόν τον πολύ σημαντικό τομέα. Να τον μάθει πρώτα απ’ όλα να αντιλαμβάνεται τι του λέει το σώμα του, καθώς και τον τρόπο να μπορεί συνειδητά να βγαίνει από το στρες & το χάος και να βιώνει θετικά συναισθήματα με σκοπό να αυξάνει την ευεξία του κάθε στιγμή.
Γιατί όμως όλο και αυξάνεται η ανάγκη για πιο υγιεινή ζωή και wellness coaching;
Διότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής ενισχύει το στρες, το κάπνισμα, την κακή διατροφή, την έλλειψη άσκησης αλλά και επαρκούς ξεκούρασης, τις μειωμένες κοινωνικές συναναστροφές, την επαφή με τη φύση αλλά και το χρόνο με τον εαυτό μας, έχει αυξήσει την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών (αυτοάνοσα, καρκίνος, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακές νόσους, κ.α.), και επομένως τη χαμηλή ποιότητα ζωής αλλά και τη θνησιμότητα. Όλο και πιο συχνά ακούμε γύρω μας για ανθρώπους που αρρωσταίνουν σοβαρά. Ή βλέπουμε ανθρώπους με υπερβολικό στρες, διάσπαση προσοχής, κατάθλιψη, ψυχικές διαταραχές, υπερβολικό βάρος ή το αντίθετο.
Μπορεί όλο αυτό να αλλάξει; Φυσικά και μπορεί και αυτό είναι το μήνυμα που θα ήθελα να στείλω μέσα από αυτό το άρθρο. Το ανθρώπινο σώμα έχει τεράστια δύναμη αυτοΐασης αρκεί να το βοηθήσουμε και εμείς. Να αγαπήσουμε το σώμα μας, να μάθουμε να ακούμε τα μηνύματα που μας στέλνει, να αναλάβουμε την ευθύνη για ότι μας συμβαίνει (η ασθένεια δεν τυχαίνει, την προκαλούμε) και να βελτιώσουμε τον τρόπο της ζωής μας με ότι συνεπάγεται αυτό για τον καθένα. Μια αλλαγή σε κάθε ένα από εμάς επηρεάζει και τους ανθρώπους γύρω μας και τελικά συμβάλλει στη δημιουργία μιας καλύτερης και πιο υγιούς κοινωνίας.
Πάρτε μερικά λεπτά και ρωτήστε τον εαυτό σας:
“Που τοποθετώ την αξία της ζωής μου; ”
«Τι ζωή επιλέγω να ζήσω; Με τι ποιότητα;»
Η γνώση είναι το πρώτο βήμα προς την υγεία & ευεξία, το δεύτερο είναι η αποφασιστικότητα και το τρίτο η δέσμευση σε νέες συνήθειες που πρέπει να υιοθετήσετε. Η υγεία είναι προσωπική ευθύνη και η επιλογή για το τι ζωή θέλετε να ζήσετε είναι μόνο δική σας…
«Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν»
« Το φάρμακό σου είναι η τροφή σου και η τροφή σου το φάρμακό σου»
«Το σώμα μας έχει τη δυνατότητα να αυτο-θεραπεύεται. Ύψιστη σημασία έχουν: Η διατροφή, η κίνηση, το περιβάλλον, ο τρόπος ζωής, ο τρόπος σκέψης».
– Ιπποκράτης 460-377 π.Χ.
Photo: Author/Depositphotos
Είναι μέλος των: International Coach Federation, European Lifestyle Medicine Organization, Spanish International Academy of Olive Oil Gastronomy, Italian National Organization of Olive Oil Tasters.
- 20+3 πράγματα που μου έμαθαν οι τέσσερις δεκαετίες μου σ’ αυτή τη γη - 17 Ιουνίου 2020
- Τι είναι τελικά η πολυπόθητη Ευεξία και πώς θα την αποκτήσω; - 26 Μαρτίου 2018
- Εσύ πόσο hygge είσαι; 15+1 τρόποι για να βάλεις το hygge στη ζωή σου - 22 Δεκεμβρίου 2017