Μια νέα Αυστραλιανή έρευνα με συμμετέχουσες γυναίκες μεγάλης ηλικίας συμπέρανε ότι η κατανάλωση περισσότερων λαχανικών- ειδικά σταυρανθών, όπως μπρόκολο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών και λάχανο- πιθανότατα βοηθά στην πρόληψη κατά των φραγμένων αρτηριών ή της αθηροσκλήρωσης, βασική αιτία καρδιακών εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων.
«Πρόκειται για μια μόνο από τις πολλές έρευνες», εξηγεί η κύρια ερευνήτρια Lauren Blekkenhorst από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας στο Perth, «που έχουν εξερευνήσει την πιθανή επίδραση των διαφορετικών ειδών λαχανικών σε σύγκριση με την υποκλινική αθηροσκλήρωση, την κύρια αιτία της ανάπτυξης καρδιαγγειακών νόσων».
Advertisment
Σε άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of the American Heart Association, η Lauren Blekkenhorst και οι συνάδελφοί της υποστηρίζουν ότι, αν τα ευρήματά τους επιβεβαιωθούν από περαιτέρω έρευνες, οι κατευθυντήριες οδηγίες για υγιεινή διατροφή χρειάζεται να δίνουν πια έμφαση στα σταυρανθή λαχανικά και στη σύνδεσή τους με την προστασία κατά των αγγειακών νόσων.
Τα σταυρανθή λαχανικά ανήκουν στο γένος Brassica. Τέτοια λαχανικά περιλαμβάνουν το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το νεροκάρδαμο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κάλε, τα ραπανάκια, τα γογγύλια και τη ρόκα. Είναι πλούσιες πηγές: φυτικών ινών, βιταμινών C, E και K, αρκετών καροτενοειδών, φολικού οξέος και μεταλλικών στοιχείων. Επίσης περιέχουν γλυκοσινολικές ενώσεις, οι οποίες ευθύνονται για την λίγο πικρή γεύση και περίεργη μυρωδιά τους.
Λαχανικά και καρδιαγγειακές νόσοι
Όταν μαγειρεύουμε και καταναλώνουμε σταυρανθή λαχανικά, οι γλυκοσινολικές ενώσεις που περιέχονται σε αυτά, διασπόνται σε βιολογικά ενεργά συστατικά και συγκεκριμένα σε ινδόλες, νιτρίλια, θειοκυανικά, και ισοθειοκυανικά. Στοιχεία από διάφορες έρευνες (κυτταρικές, αλλά και με ερευνητικά υποκείμενα ζώα) υποστηρίζουν ότι ορισμένες ινδόλες και ισοθειοκυανικά πιθανότατα μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Τούτου λεχθέντος, στοιχεία από έρευνες με ερευνητικά υποκείμενα τους ανθρώπους δεν έχουν καταφέρει ακόμα να φτάσουν σε ασφαλή συμπεράσματα.
Advertisment
Στην έρευνά τους, η Blekkenhorst και οι συνεργάτες της σημειώνουν ότι τα στοιχεία τους δείχνουν μια σύνδεση ανάμεσα στην υψηλότερη κατανάλωση λαχανικών και στο μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπαθειών και εγκεφαλικών. Εξηγούν πώς η μέτρηση της πυκνότητας των τοιχωμάτων της καρωτίδας στο λαιμό μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση του κινδύνου εμφάνισης καρδιοπαθειών και εγκεφαλικού, επειδή αποτελεί έναν αξιόπιστο δείκτη αθηροσκλήρωσης.
Η τελευταία πρόκειται για μια πάθηση, κατά την οποία υπολείμματα, ή αλλιώς πλάκα, συσσωρεύονται στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών. Αυτή η πλάκα αποτελείται από χοληστερίνη, μόρια λίπους, ασβέστιο και άλλες ουσίες στο αίμα. Με τον καιρό, η συσσωρευμένη πλάκα σκληραίνει και στενεύει τις αρτηρίες, που με τη σειρά τους περιορίζουν τη ροή του αίματος, που μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά στοιχεία στα όργανα και στους ιστούς. Στο τέλος, η ροή του αίματος μπορεί να περιοριστεί τόσο που να οδηγήσει σε έμφραγμα, εγκεφαλικό, ακόμα και θάνατο.
Είδη λαχανικών και αθηροσκλήρωση
Οι ερευνητές συζητούν στο άρθρο τους πώς η μεσογειακή δίαιτα, η χορτοφαγική και όσες έχουν υψηλές προσλήψεις λαχανικών συνδέονται με μικρότερη πυκνότητα στα τοιχώματα της καρωτίδας. «Ωστόσο», προσθέτουν, «ο ρόλος που παίζουν στο κάθε άτομο τα διατροφικά στοιχεία, όπως τα λαχανικά, είναι αβέβαιος». Επιπροσθέτως, σημειώνουν ότι υπάρχουν λίγες έρευνες που να εξετάζουν συγκεκριμένα λαχανικά με τη μείωση κινδύνου αθηροσκλήρωσης. Γι’ αυτό και στην παρούσα έρευνα αποφάσισαν να προσδιορίσουν τα λαχανικά.
Εξέτασαν τα δεδομένα από 954 γυναίκες που ζουν στην Αυστραλία. των οποίων η ηλικία ήταν 70 και άνω το 1998, τότε δηλαδή που συμπλήρωσαν τα λεπτομερή ερωτηματολόγια για τις διατροφικές τους συνήθειες. Ανάμεσα στα άλλα, υπήρχαν ερωτήσεις για τη συχνότητα κατανάλωσης λαχανικών σε μια κλίμακα 10 στοιχείων που ποίκιλαν από το «ποτέ» μέχρι το «τρεις φορές ή περισσότερο/ ημέρα».
Οι γυναίκες επίσης επέλεξαν από μια λίστα ποια ήταν τα λαχανικά που κατανάλωναν περισσότερο. Το 2001, όλες οι γυναίκες υποβλήθηκαν σε υπερηχογράφημα, το οποίο εξέταζε την πυκνότητα των αρτηριών και εξέταζε τη σοβαρότητα της συσσώρευσης πλάκας.
Σταυρανθή λαχανικά για τη μείωση της πυκνότητας των αρτηριακών τοιχωμάτων
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που κατανάλωναν περισσότερα λαχανικά είχαν, κατά μέσο όρο, λεπτότερα τοιχώματα καρωτίδας κατά 0.05 χιλιοστά σε σύγκριση με τις γυναίκες που κατανάλωναν λιγότερα λαχανικά. Η Blekkenhorst εξηγεί ότι αυτή η διαφορά είναι στατιστικά σημαντική, επειδή, για παράδειγμα η μείωση κατά 0.01 χιλιοστά σχετίζεται με 10-18% μείωση κινδύνου εμφράγματος και καρδιοπαθειών.
Εκείνη και η ομάδα της βρήκαν επίσης ότι για κάθε 10 επιπλέον γραμμάρια σταυρανθών λαχανικών που καταναλώνονταν την ημέρα, υπήρχε μια μείωση κατά 0.8% στην πυκνότητα των τοιχωμάτων της καρωτίδας. Καμία τέτοια σύνδεση δεν έχει βρεθεί για άλλα είδη λαχανικών.
«Ακόμα και αφού προσαρμόσαμε άλλους παράγοντες, όπως τον τρόπο ζωής και διάφορους παράγοντες επικινδυνότητας καρδιαγγειακών νόσων (όπως χρήση φαρμάκων), ακόμα και διατροφικούς παράγοντες», τονίζει η Blekkenhorst, «τα αποτελέσματά μας συνεχίζουν να δείχνουν μια προστατευτική συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και στην υγεία των τοιχωμάτων της καρωτίδας».
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title="Πηγές"]
https://jaha.ahajournals.org/content/7/8/e008391
https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/diet/cruciferous-vegetables-fact-sheet
[/toggle]
