Η σύνδεση ανάμεσα στην οστεοαρθρίτιδα και στα εντερικά βακτήρια φαίνεται αδύνατη και απίθανη. Ωστόσο, νέα έρευνα συμπεραίνει ότι θα μπορούσαν να είναι μέχρι και συνεργάτες.
Η παχυσαρκία συνοδεύεται από ένα σωρό κινδύνους για την υγεία μας, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη και των καρδιαγγειακών νόσων. Συνδέεται επίσης στενά με την οστεοαρθρίτιδα. Η τελευταία περιλαμβάνει την αργή εκφύλιση του χόνδρου ή του σημείου ανάμεσα στα οστά μιας άρθρωσης.
Advertisment
Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί την κύρια αιτία κινητικής ανικανότητας παγκοσμίως. Μέχρι σήμερα, δεν μπορεί να θεραπευτεί πλήρως. Οι άνθρωποι που έχουν επιπλέον βάρος αναγκαστικά ασκούν πίεση στις αρθρώσεις τους. Αυτός, πιστεύαμε, ότι ήταν και ο λόγος που ο κίνδυνος οστεοαρθρίτιδας ήταν τόσο υψηλός στις περιπτώσεις παχυσαρκίας.
Μία νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό JCI Insight εστίασε σε έναν πιο περίπλοκο μηχανισμό που θα μπορούσε να συνδέει τις δύο παθήσεις: στα εντερικά βακτήρια. Διαθέτουμε δισεκατομμύρια βακτήρια στο σώμα μας, τα οποία βρίσκονται μέσα στο πεπτικό μας σύστημα.
Είναι σημαντικά για την υγεία μας και η σημασία τους έχει τα τελευταία χρόνια τονιστεί ιδιαιτέρως. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Rochester στη Νέα Υόρκη αποφάσισαν να εξερευνήσουν αν υπάρχουν συνδέσεις ανάμεσα στη διατροφή, την παχυσαρκία, τα εντερικά βακτήρια και την οστεοαρθρίτιδα.
Advertisment
Η έρευνα
Αρχικά, οι ερευνητές έκαναν σε εργαστηριακά ποντίκια μια δίαιτα με υψηλές ποσότητες λιπαρών για 12 εβδομάδες. Εκείνα γρήγορα έγιναν υπέρβαρα και διαβητικά, διπλασιάζοντας το ποσοστό του σωματικού τους λίπους. Στη συνέχεια, μετρήθηκαν οι ποσότητες των βακτηρίων που βρίσκονταν στο γαστρεντερικό τους σύστημα.
Όπως αναμενόταν, το μικροβίωμά τους βρισκόταν σε απόλυτη ανισορροπία• το έντερό τους είχε κυριαρχηθεί από προ- φλεγμονώδη βακτήρια και υπήρχε μια διακριτή έλλειψη υγιεινών, προβιοτικών βακτηρίων, όπως τα Bifidobacteria. Ταυτόχρονα, οι επιστήμονες παρατήρησαν διευρυμένες φλεγμονές, που βρίσκονταν και στις αρθρώσεις του γονάτου. Για να προκαλέσουν την οστεοαρθρίτιδα, οι ερευνητές επιβάρυναν λίγο παραπάνω του χόνδρους σε εκείνο το σημείο. Μια τέτοια επέμβαση προκαλεί οστεοαρθρίτιδα.
Στα υπέρβαρα ποντίκια, η οστεοαρθρίτιδα αναπτύχθηκε πολύ γρηγορότερα απ’ ότι στην ομάδα ελέγχου. Συγκεκριμένα, μέσα σε διάστημα 12 εβδομάδων, σχεδόν όλα τα υπέρβαρα ποντίκια είχαν ορατή εκφύλιση των χόνδρων.
Ο χόνδρος είναι τόσο προστατευτικός, όσο και λιπαντικός, διευκολύνοντας τις κινήσεις των αρθρώσεων. Όταν τον χάνουμε, το οστό ακουμπά στο άλλο οστό, όπως δύο πέτρες. Στο τέλος, η ζημιά είναι μεγαλύτερη και χρειάζεται συνολική αντικατάσταση. Για να αποφευχθεί αυτό, χρειάζεται να διατηρηθεί ο χόνδρος υγιής και ασφαλής.
Μπορεί να επιβραδυνθεί η εκφύλιση του χόνδρου;
Για την επόμενη φάση της μελέτης, οι επιστήμονες άρχισαν την ίδια διαδικασία: πάχυναν τα ποντίκια με την ίδια δίαιτα για 12 εβδομάδες. Αλλά αυτή τη φορά, συμπεριέλαβαν ένα πρεβιοτικό που ονομάζεται ολιγοφρουκτόζη. Τα πρεβιοτικά – που δεν πρέπει να μπερδεύουμε με τα προβιοτικά – δεν μπορούν να διασπαστούν από το έντερο των ποντικιών (ή των ανθρώπων). Εντούτοις, πολλά ευεργετικά βακτήρια, όπως τα Bifidobacteria, επιβιώνουν χάρη σε αυτά.
Αυτή η μικρή, αλλά σημαντική αλλαγή στη διατροφή ενίσχυσε την ανάπτυξη υγιών βακτηρίων και παρήγαγε μια αξιοσημείωτη μείωση των προ – φλεγμονωδών βακτηρίων. Το σημαντικό εδώ είναι ότι επίσης μειώθηκε η φλεγμονή στις αρθρώσεις και ο χόνδρος στα γόνατα των υπέρβαρων ποντικιών ήταν ίδιος με εκείνον των μη- υπέρβαρων ποντικιών.
Η προσθήκη ενός πρεβιοτικού στη διατροφή μείωσε επίσης τα συμπτώματα του διαβήτη. Αλλά δεν άλλαξε το βάρος στα υπέρβαρα ποντίκια. Επομένως, αν και οι αρθρώσεις είχαν υποστεί την ίδια πίεση, ήταν υγιέστερα. Αυτό στηρίζει τη θεωρία ότι η φλεγμονή, και όχι τόσο η πίεση, αποτελεί την κύρια αιτία της οστεοαρθρίτιδας. Και επίσης επιβεβαιώνει την άποψη ότι η οστεοαρθρίτιδα είναι μια ακόμα επιπλοκή της παχυσαρκίας – όπως ακριβώς ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές νόσοι και το εγκεφαλικό, που όλα εμπλέκουν κάποιο είδος φλεγμονής.
Σημαντική υποσημείωση
Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι αν και τα ευρήματα αυτά είναι εξαιρετικά, υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στο μικροβίωμα των ποντικιών και το δικό μας. Επομένως, το επόμενο βήμα θα είναι να κινηθούμε ερευνητικά προς την κατεύθυνση των ανθρώπων.
Οι συγκεκριμένοι ερευνητές πάντως ελπίζουν να μπορέσουν να συγκρίνουν μικροβιώματα από διάφορες ομάδες ανθρώπων που συνδέονται ή όχι με την παχυσαρκία και/ ή την οστεοαρθρίτιδα. Τότε είναι που η υπόθεση θα μπορέσει να επιβεβαιωθεί ή να απορριφθεί.
[toggle title="Πηγές"]
https://insight.jci.org/articles/view/95997
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3753584/
https://gut.bmj.com/content/65/2/330
[/toggle]
