Η έλλειψη σιδήρου είναι από τις πιο συχνές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών στο σώμα, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Σύμφωνα με τον WHO, τo 80% των ανθρώπων παγκοσμίως εμφανίζουν κάποια ανεπάρκεια σιδήρου, ενώ στην Ελλάδα, το 14,8% των Ελληνίδων γυναικών αναπαρωγικής ηλικίας (18-49) παρουσιάζει χαμηλά επίπεδα σε αυτό το μέταλλο.
Ας αναρωτηθούμε λοιπόν, γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτο; Αρκεί απλά μια διατροφή υψηλή σε σίδηρο;
Σε μια συνήθη δίαιτα λαμβάνουμε αρκετό σίδηρο απο τη διατροφή μας, ώστε να καλύψουμε τις απώλεις των 1-2 mg για την απολέπιση των επιθηλιακών κυττάρων μας. Μάλιστα, η μειωμένη πρόσληψη σιδήρου απο τη διατροφή σπανίως σχετίζεται με ανεπάρκειά του στο σώμα, εκτός αν υπάρχει συνοδό νόσημα (κυρίως πεπτικό).
Advertisment
Οι μόνες περιπτώσεις μειωμένης πρόσληψης σιδήρου αφορούν κυρίως αθλητές/ αθλήτριες ή άτομα με κλινική (νευρική) ανορεξία ή βουλιμία, τα οποία δεν τρέφονται επαρκώς καθημερινά (καταναλώνουν λιγότερη τροφή απο το συνιστώμενο).
Αν τότε δεν είναι διατροφικό το θέμα, ποιες άλλες αιτίες μπορεί να κρύβονται; Εφόσον λαμβάνουμε αρκετό σίδηρο, τότε κάποιο πρόβλημα θα πρέπει να υπάρχει στο μεταβολισμό, στην απορρόφηση ή στη μετακίνησή του από το σώμα.
7 αιτίες (μη διατροφικές) έλλειψης σιδήρου στον οργανισμό
1. Εντονη δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη)
Θεωρείται πως όλοι μας, κατα ένα βαθμό, είμαστε δυσανεκτικοί (ευαίσθητοι) στο σύμπλεγμα των πρωτεϊνών της γλουτένης (γλιαδίνη, γλουτενίνη), ενώ κάποιοι απο εμάς θα παρουσιάσουμε και έντονα συμπτώματα που θα μας οδηγήσουν στον γιατρό. Ένα απο αυτά τα ευρήματα είναι η δυσαπορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων λόγω της ατροφίας των εντερικών λαχνών. Χάνεται δηλαδή μέρος της απορροφητικότητας του λεπτού εντέρου και ως αποτέλεσμα πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως ο σίδηρος δεν απορροφώνται επαρκώς.
Advertisment
2. Διαταραχή έμμηνου κύκλου (έντονη ή συχνή ροή)
Ίσως η πιο συχνή αιτία ελλείψεως σιδήρου που οφείλεται σε ορμονική διαταραχή.
3. Ανάπτυξη μικροβίων στο πεπτικό μας
Πολλοί μύκητες, βακτήρια ή άλλα παράσιτα στο έντερο τα οποία έχουν αναπτυχθεί μη φυσιολογικά και σε μεγάλο βαθμό σε διάφορα σημεία του εντέρου μας, μπορούν να δεσμεύσουν τον σίδηρο της τροφής πριν αυτός φτάσει σε εμάς. Τα μικρόβια αυτά δηλαδή, κλέβουν το σίδηρο για τις δικές τους μεταβολικές ανάγκες πριν προλάβει να το απορροφήσει το σώμα μας.
4. Φλεγμονές εντέρου
Οι περιπτώσεις φλεγμονών στο έντερο όπως η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος του Crohn και γενικά κάθε άλλη φλεγμονή, μειώνουν τη λειτουργικότητα και την απορροφητικότητά του, ενώ σε περιόδους έξαρσης ή απώλεια αίματος μπορεί να μειώσει επιπλέον το διαθέσιμο σίδηρο. Επίσης, αναφέρεται ότι σε γυναίκες μετα την εμμηνόπαυση, ο κύριος λόγος χαμηλού σιδήρου είναι οι πεπτικές διαταραχές.
5. Αιμορραγίες πεπτικού
Αρκετός σίδηρος μπορεί να χαθεί κατα την αιμορραγία σε περιπτώσεις έλκους στομάχου, ή πολύποδες εντέρου (απευθυνθείτε σε γαστρεντερολόγο).
6. Γαστρικό bypass ή ατροφική γαστρίτιδα
7. Χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις δυσπεψίας στομάχου τα οποία, λόγω της μείωσης των πεπτικών υγρών, προκαλούν μειωμένη απορρόφηση σιδήρου.
Όπως μας είπε και ο Ιπποκράτης, όλες οι ασθένειες προέρχονται απο το έντερο και αυτό φαίνεται να επιβεβαιώνεται στην εποχή μας. Πριν καταφύγουμε επομένως σε συμπληρώματα σιδήρου ή διαιτολόγια υπερ-πρόσληψής του, καλό είναι να κατανοήσουμε ότι μόνο όταν το σώμα μας αρχίσει να λειτουργεί όπως πρέπει, θα δούμε τα αποτελέσματα που επιθυμούμε στο τομέα της υγείας που μας αφορά.
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title="Πηγές"]
https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43894/9789241596657_eng.pdf;jsessionid=897A7ADA950027C2650EAEA0EEC519DC?sequence=1
https://gaia.aua.gr/xmlui/handle/10329/6325
https://library.med.utah.edu/WebPath/TUTORIAL/IRON/IRON.html
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4541375/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3099351/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2754511/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2788427/
[/toggle]
- Συνταγή: Φτιάξτε νηστίσιμο τυρί σε 5 λεπτά! - 24 Μαρτίου 2021
- Η φυτική διατροφή χαμηλή σε λιπαρά βοηθά στην αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου - 29 Μαρτίου 2019
- Οστεοπόρωση: Δεν λαμβάνουμε αρκετό ασβέστιο ή χάνουμε περισσότερο από τα οστά μας; - 13 Νοεμβρίου 2018
