Αν κάποιος μας δώσει ένα μεγάλο μπολ με γλυκά, είναι πιθανό να καταναλώσουμε περισσότερα, απ’ όσα θα καταναλώναμε αν μας είχαν δώσει ένα μικρότερο μπολ με γλυκά. Οι επιστήμονες έχουν μελετήσει το αποκαλούμενο ως φαινόμενο του μεγέθους της μερίδας σε μεγάλο βάθος.
Μία ανασκόπηση παλαιότερων ερευνών βρήκε ότι όταν το μέγεθος μιας μερίδας διπλασιάζεται, οι άνθρωποι καταναλώνουμε κατά μέσο όρο 35% περισσότερη τροφή. Οι μεγάλες εταιρίες και αλυσίδες φαγητού συχνά διαφημίζουν μεγαλύτερες μερίδες φαγητού για να προσελκύσουν τους πελάτες τους και πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η τακτική μπορεί να παίζει ένα ρόλο στην αύξηση της παχυσαρκίας στο Δυτικό πολιτισμό.
Advertisment
Γι’ αυτό το λόγο, όσοι προσπαθούν να ακολουθήσουν μια υγιεινή διατροφή καταναλώνουν μικρές ποσότητες φαγητού, που πολλές φορές φαίνεται στους υπόλοιπους υπερβολικό. Παρά τις πολλές έρευνες που έχουν γίνει σε σχέση με τις αρνητικές συνέπειες του μεγέθους της μερίδας, πολύ λίγες έχουν εστιάσει στα πιθανά οφέλη. Θα μπορούσε η αύξηση της μερίδας των υγιεινών σνακ να αυξήσει την κατανάλωσή τους;
Με αυτό κατά νου, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Deakin στην Αυστραλία πρόσφατα αποφάσισαν να δουν αν η επίδραση μπορούσε να λειτουργήσει και αντίστροφα. Τα ευρήματα του πειράματός τους δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Food Quality and Preference.
Το μέγεθος της μερίδας επανεξετάζεται
Η ομάδα σχεδίασε δύο συμπληρωματικά πειράματα. Το πρώτο περιελάμβανε 153 φοιτητές σε εργαστηριακό περιβάλλον. Οι επιστήμονες τους έδωσαν μεγάλες ή μικρές ποσότητες υγιεινών τσιπς μήλου ή ανθυγιεινών τσιπς πατάτας.
Advertisment
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι συμμετέχοντες στους οποίους δόθηκαν μεγαλύτερες μερίδες σνακ, ακόμα και υγιεινών – κατανάλωσαν σημαντικά μεγαλύτερες ποσότητες από τις ομάδες με τις μικρότερες μερίδες.
Διαβάστε επίσης: Ποια είναι η πιο υγιεινή διατροφή: Η χορτοφαγική ή η μεσογειακή; και Η υγιεινή διατροφή σας φαίνεται βαρετή; 10 εύκολες και υγιεινές διατροφικές συνήθειες για τους… τεμπέληδες!
Η δεύτερη φάση του πειράματος έγινε σε ένα φεστιβάλ κινηματογράφου. Συνολικά, οι ερευνητές έδωσαν σε 77 συμμετέχοντες μία μικρή ή μια μεγάλη σακούλα με μικρά καρότα. Παρακολούθησαν είτε ένα φιλμ για ένα εστιατόριο (που περιελάμβανε πολλές σκηνές φαγητού), είτε μια ρομαντική κομεντί χωρίς κάποια αναφορά σε φαγητό.
Για άλλη μια φορά, όσοι είχαν τη μεγαλύτερη σακούλα κατανάλωναν περισσότερο υγιεινό σνακ. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι το φαινόμενο ήταν λιγότερο έντονο στην ομάδα που παρακολούθησε το φιλμ για το εστιατόριο. Αυτό υποδεικνύει τη σημαντική επίδραση που μπορεί το περιβάλλον να έχει στη διατροφική μας συμπεριφορά.
Αυτό ίσως παρέχει την ευκαιρία σε όσους αναζητούν να πάρουν τον έλεγχο της διατροφής τους, να μπορέσουν να αλλάξουν το μέγεθος της μερίδας τους και έτσι και την ποσότητα υγιεινού φαγητού που καταναλώνουν.
Μία άλλη πιθανή εφαρμογή που θα μπορούσε να έχει αυτή η τακτική είναι στα μικρά παιδιά, που συνήθως αρνούνται να καταναλώσουν λαχανικά. Ίσως λοιπόν αν τους δώσουμε μεγαλύτερες ποσότητες καθαρισμένων λαχανικών σε μικρές μπουκιές, να καταναλώσουν τελικά περισσότερο χωρίς να το αντιληφθούν. Φυσικά, η έρευνα γι’ αυτό το φαινόμενο είναι ακόμα σε πολύ αρχικό στάδιο. Ωστόσο, είναι κάτι που μπορέσουμε κι εμείς ατομικά να το δοκιμάσουμε.
[toggle title="Πηγές"]
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0950329318305159
[/toggle]
