Το τελευταίο δώρο που πήρα από τις συνεντεύξεις ήταν ένα μάθημα για το σωστό τάιμινγκ. Ζητήσαμε από χιλιάδες ανθρώπους να προσδιορίσουν ένα γνωστό τους άτομο που είχε ζήσει πολλά χρόνια και είχε βρει την ευτυχία. Πηγαίνοντας στις συνεντεύξεις, αναρωτιόμασταν αν αυτοί οι άνθρωποι υπήρξαν σοφοί σε όλη τους τη ζωή. Είχαν γεννηθεί, άραγε, με τα σωστά γονίδια, ανατράφηκαν από σωστούς γονείς ή ήταν απλοί άνθρωποι σαν όλους εμάς;
Η διαδικασία των συνεντεύξεων δεν μας επέτρεπε να γνωρίζουμε κατ’ ανάγκη πότε κάποιο άτομο άρχισε να ζει με συγκεκριμένο τρόπο. Το συμπέρασμά μου είναι ότι ορισμένοι άνθρωποι ζούσαν με βάση τα μυστικά από πολύ νέοι, ενώ άλλοι δεν τα ενστερνίστηκαν παρά αρκετά αργά στη ζωή τους. Καθένας με τον οποίο μίλησα είχε διδαχτεί πολλά στην πορεία της ζωής του και σιγά σιγά είχε γίνει το άτομο που καθόταν απέναντί μου.
Advertisment
Μερικοί από αυτούς είχαν βιώσει σημαντικές καμπές, συχνά σε αρκετά προχωρημένη ηλικία, όπου ανακάλυψαν τι πραγματικά είχε σημασία. Έτσι, το πιο σπουδαίο δεν είναι πότε ανακαλύπτουμε τα μυστικά, αλλά ότι τα ανακαλύπτουμε. Δεν μετράει η ηλικία μας, ή τι λάθη έχουμε κάνει. Όταν ενστερνιζόμαστε και βιώνουμε τα πέντε μυστικά, η ζωή μας αρχίζει να αλλάζει.
Ένα από τα ωραιότερα χαρακτηριστικά αυτών των ανθρώπων ήταν μια βαθιά αίσθηση αξιοπρέπειας. Πολλοί ομολόγησαν πως στα νιάτα τους φέρονταν σκληρά στους άλλους και αρκετοί εκμυστηρεύτηκαν, επίσης, ότι υπήρξαν υπερβολικά σκληροί με τον εαυτό τους. Ένα από τα θέματα στα οποία δεν έχω αναφερθεί ακόμα είναι η ιδέα να ζει κάποιος τη ζωή του, αντί να την κρίνει.
Ζούμε τη ζωή μας σημαίνει πως την πορευόμαστε μέρα τη μέρα και ανά πάσα στιγμή, προσπαθώντας να κατανοήσουμε βαθύτερα τι σημαίνει να είμαστε άνθρωποι. Η ζωή δεν θα είναι ποτέ τέλεια και πάντα θα κινούμαστε προς την ολοκλήρωση. Ο Ντον, 84 ετών, το έθεσε ως εξής: «Καθένας από εμάς έζησε τη ζωή που έζησε. Όταν το αποδεχτούμε αυτό, τότε μπορούμε να αρχίσουμε να είμαστε ολοκληρωμένοι».
Advertisment
Το άκουγα συχνά αυτό: όταν κρίνουμε τη ζωή μας, μειώνουμε τον εαυτό μας. Όσο περισσότερο εξαλείφουμε την ανάγκη μας να συγκρίνουμε, να αναμετράμε, να βαθμολογούμε και να κρίνουμε τη ζωή μας τόσο περισσότερο πλησιάζουμε τη σοφία. Καθώς αναλογίζεστε τα πέντε μυστικά, προσπαθήστε να αντισταθείτε στον πειρασμό να «κρίνετε» τη ζωή σας. Ρωτήστε καλύτερα: Πώς μπορώ να ενστερνιστώ και να ζήσω πιο ουσιαστικά με τα πέντε μυστικά;
Το επικριτικό μας μυαλό μάς παραλύει, δίνοντάς μας είτε μια ψεύτικη αίσθηση τελειότητας είτε μια βαθιά αίσθηση ανεπάρκειας. Ζήσαμε τη ζωή μας όπως τη ζήσαμε, και τώρα έχουμε την ευκαιρία να εξελιχθούμε. Πριν από πολλά χρόνια έκανα μια ομιλία με θέμα την αγάπη σε μια ομάδα αντρών μέσης ηλικίας. Επικεντρώθηκα στο γεγονός ότι συχνά δεν φερόμαστε με καλοσύνη και αγάπη στους πιο κοντινούς μας ανθρώπους, αναφέροντας τις μελέτες που δείχνουν ότι σε μια μέση οικογένεια γίνονται δεκατέσσερα αρνητικά ή επικριτικά σχόλια ανάμεσα στα μέλη της για κάθε θετικό ή κολακευτικό σχόλιο.
Μετά την ομιλία, ήρθαν διάφοροι να μου μιλήσουν. Ήταν κι ένας κύριος, που φαινόταν «σκληρό καρύδι», ο οποίος περίμενε ώσπου να τελειώσουν όλοι οι άλλοι κι έπειτα μου είπε: «Καταπληκτική η ομιλία σας. Καθώς σας άκουγα σήμερα, συνειδητοποίησα πως ο τρόπος που φερόμουν στην οικογένειά μου και στους άλλους ανθρώπους κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου ήταν καταστροφικός.
Είχαν ανάγκη την αγάπη μου, όμως εγώ τους έκρινα• είχαν ανάγκη την εκτίμησή μου, και από εμένα λάμβαναν μόνο επικρίσεις. Κι ενώ χρειάζονταν μια θετική αντιμετώπιση από την πλευρά μου, εγώ τους έπνιγα στον αρνητισμό. Η ομιλία σας σήμερα μου άλλαξε τη ζωή. Μετανιώνω για ένα πράγμα μονάχα: μακάρι να είχε τύχει να σας ακούσω πριν τριάντα χρόνια, γιατί χαράμισα τη ζωή μου».
Δάκρυα κυλούσαν στα ρυτιδιασμένα του μάγουλα. Τα λόγια του με συγκίνησαν βαθιά. Είχε συνειδητοποιήσει ξαφνικά πώς έζησε τη ζωή του, και δεν του άρεσε καθόλου αυτό που έβλεπε. Έψαξα να βρω κάτι ενθαρρυντικό να του πω, που ταυτόχρονα θα τον βοηθούσε να επουλώσει την πληγή που άνοιξε η μεταμέλειά του, οπότε ανέφερα μια κινέζικη παροιμία: «Η καλύτερη στιγμή για να φυτέψεις ένα δέντρο είναι είκοσι χρόνια πριν, αλλά η δεύτερη καλύτερη είναι σήμερα».
Αν εκείνος φύτευε ένα καινούριο δέντρο σήμερα, θα άλλαζε το κληροδότημα της ζωής του. Δεν ήταν πολύ αργά. Ποτέ δεν είναι πολύ αργά για να ενστερνιστούμε τα πέντε μυστικά του βιβλίου και να αλλάξουμε πολύχρονες συνήθειες. Ακόμα κι αν ζήσουμε με σοφία για έναν χρόνο, μπορούμε να σβήσουμε μεταμέλειες ετών.
Απόσπασμα από το βιβλίο του John Izzo “Τα 5 Μυστικά που πρέπει να ανακαλύψεις πριν πεθάνεις” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα
