Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι κάνει ένας χαρακτήρας από ταινία, ένα διάσημο πρόσωπο ή ένας δημοσιογράφος όταν δεν τον βλέπετε στην οθόνη σας; Έχετε ποτέ νιώσει κοντά σε έναν χαρακτήρα ή διάσημο, ακόμα κι αν ποτέ δεν τον έχετε γνωρίσει στην πραγματική ζωή; Αν είχατε κάποια από αυτές τις συχνές εμπειρίες, έχετε βιώσει μια παρακοινωνική σχέση: μια μονόπλευρη δηλαδή σχέση με κάποια διασημότητα.
Οι Donald Horton και Richard Wohl ήταν οι πρώτοι που εισήγαγαν στη βιβλιογραφία αυτό τον όρο, μαζί με τη σχετική ιδέα της παρακοινωνικής αλληλεπίδρασης τη δεκαετία του ’50. Αν και η σχέση είναι μονόπλευρη, ψυχολογικά το άτομο νιώθει πως είναι σαν μια σχέση της πραγματικής ζωής.
Advertisment
Προσδιορίζοντας τις παρακοινωνικές αλληλεπιδράσεις και σχέσεις
Όταν ένας τηλεθεατής νιώθει ότι αλληλεπιδρά με ένα διάσημο πρόσωπο ή ένα φανταστικό χαρακτήρα, εμφανίζει μια παρακοινωνική αλληλεπίδραση. Παρακοινωνική σχέση είναι όταν το άτομο φανταστεί έναν μακροχρόνιο δεσμό με ένα τέτοιο πρόσωπο. Οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει ότι αυτή η ψυχική διαδικασία μοιάζει στο νου του ατόμου σαν μια κανονική σχέση που βαθαίνει και είναι απόλυτα αφοσιωμένο στις περισσότερες των περιπτώσεων.
Αν και η ιδέα των παρακοινωνικών σχέσεων μπορεί να φαίνεται ασυνήθιστη στην αρχή, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι έως ένα βαθμό είναι φυσιολογική. Οι άνθρωποι έχουν την έμφυτη τάση να κάνουν κοινωνικές συνδέσεις. Τα μέσα επικοινωνίας δεν υπήρχαν στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης εξέλιξης και έτσι ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται με αυτό τον μπερδεμένο τρόπο, νομίζοντας ότι είναι μια πραγματική κοινωνική κατάσταση.
Στις περισσότερες φυσικά περιπτώσεις, το άτομο αντιλαμβάνεται ότι αυτή η αντίδραση είναι ψευδαισθησιακή. Όμως, υπάρχουν και οι ακραίες περιπτώσεις όπου το άτομο αρχίζει τόσο πολύ να σκέφτεται το διάσημο πρόσωπο και απομακρύνεται από οικογένεια και φίλους. Σύντομα, αυτή η απομόνωση συνοδεύεται από ψυχαναγκαστικές και εθιστικές συμπεριφορές.
Advertisment
Ένα ακόμα μικρότερο ποσοστό ανθρώπων φθάνουν στο «οριακά παθολογικό» σημείο να πιστέψουν ότι πράγματι έχουν σχέση με κάποιο διάσημο πρόσωπο. Πολλές φορές, η παρακοινωνική σχέση διαμορφώνεται λόγω απογοήτευσης του ατόμου από την πραγματική του ζωή και έτσι καταφεύγει σε κάτι φανταστικό. Όμως, όταν αυτό φτάνει σε ακραία επίπεδα, υπάρχει και κάποια ψυχική διαταραχή, όπως βαριά κατάθλιψη.
Photo: Author/Depositphotos