Η γραμμική αντίληψη του χρόνου χαρακτηρίζει τη ζωή μας. Η ύπαρξή μας εμφανίζεται, γενικά, ως μια διαδοχή γεγονότων. Παραμένουμε φυλακισμένοι ανάμεσα σε δύο άπειρα μεγέθη, το παρελθόν και το μέλλον.
Το παρελθόν είναι ένας τετελεσμένος ή ημιτελής χώρος, ο οποίος μεγαλώνει καθώς μεγαλώνουμε σε ηλικία. Το μέλλον βρίσκεται μπροστά μας και πάντα χρειάζεται να επινοηθεί.
Advertisment
Αυτή η εμπειρία του χρόνου είναι σε μεγάλο βαθμό πολιτιστική. Στην Κίνα, για παράδειγμα, ο χρόνος είναι κυκλικός. Δεν είναι ουδέτερος. Κάθε περίοδος έχει τα χαρακτηριστικά της που την καθιστούν περισσότερο ή λιγότερο ευεργετική ανάλογα με τα σχέδια που θα υλοποιηθούν και θα αποδώσουν καρπούς.
Σε αντίθεση με την κινεζική παράδοση που καλεί να παραμερίζουμε τα περασμένα γεγονότα, η δυτική αντίληψη, στην ακραία της περίπτωση, τροφοδοτεί την επιθυμία να ελέγχουμε την πάροδο του χρόνου.
Η ζωή υπακούει σε κύκλους. Το παράδειγμα της κηπουρικής είναι διδακτικό. Αν σπείρετε σπόρους τον χειμώνα, δεν θα έχετε αποτελέσματα. Τότε, λοιπόν, προκύπτουν δύο επιλογές: ή να αγχωθείτε μπροστά στα λαχανικά σας που δε αναπτύσσονται ή να αποδεχτείτε ότι η περίοδος δεν ήταν ευνοϊκή.
Advertisment
Η καθημερινή ζωή δεν διαφέρει από την κηπουρική. Υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος για κάθε πράγμα. Κάθε δημιούργημα απαιτεί την ωρίμανση και την υπομονή για να πετύχει. Τα συνετά φθινόπωρα και οι αποκοιμισμένοι χειμώνες της ζωής είναι το χάραμα της άνοιξης με την ανθοφορία της και των φωτεινών καλοκαιριών.
Το να μην αφιερώνουμε τον χρόνο για να ακούσουμε και να σεβαστούμε τους κύκλους της ύπαρξης είναι επώδυνο. Αυτό τροφοδοτεί την ψευδαίσθηση ότι είναι δυνατόν να ελεγχθούν όλες οι πτυχές της ζωής.
Το στρες είναι το αποτέλεσμα αυτής της ψευδαίσθησης. Ενεργοποιείται πάντα μπροστά στο άγνωστο, στο απρόβλεπτο, στο ανεξέλεγκτο ή σε μια αμφισβήτηση – αυτές τις καταστάσεις που θυμίζουν την παροδική φύση της ζωής.
Συχνά είναι αποσταθεροποιητικές και απαιτούν να αφήσουμε να κυλήσει μια περίοδος ανάπαυσης ή αδράνειας. Απέναντι σε ένα αγχωτικό συμβάν, θα πρέπει να δεχτούμε την παρούσα στιγμή έτσι όπως είναι. Πώς;
Άσκηση: Ακούω την καρδιά μου
Φάση 1. Σταθείτε. Μην κάνετε τίποτα. Μην ψάχνετε για απαντήσεις ή λύσεις. Αυτή η φάση, η τόσο άβολη, είναι απαραίτητη για να μη χαθείτε μέσα στην υπερδραστηριότητα και προκαλέσετε άγχος.
Φάση 2. Εξωτερικεύστε τα συναισθήματά σας. Εκφράστε με λόγια τα συναισθήματά σας και αυτά που αισθάνεστε, κάτι που βοηθά να τα «νομιμοποιήσετε» και να τα οικειοποιηθείτε. Σε αυτή τη φάση, αποφύγετε να ενισχύσετε τοξικά συναισθήματα όπως της ντροπής ή της ενοχής.
Φάση 3. Ακούστε προσεκτικά τις απαντήσεις της καρδιάς σας. Ο Γάλλος νευροφυσιολόγος Alain Berthoz εξηγεί ότι οι απαρχές της οποιασδήποτε απόφασης συμβαίνουν στα κύτταρα του μυοκαρδίου, δηλαδή στην καρδιά. Αυτά τα κύτταρα αντιδρούν πριν από τους νευρώνες. Συνοπτικά, όλα ξεκινούν με έναν παλμό της καρδιάς. Καθημερινά έχουμε τη συνήθεια να ακούμε πολλές φωνούλες που έρχονται στο μυαλό μας και όχι αυτές που έρχονται από την καρδιά μας.
Για να ακούσουμε την καρδιά μας, απαιτείται ησυχία, σιωπή και αυτο-παρουσία, κάποιος χρόνος για να αντλήσουμε από τις εσωτερικές μας δυνάμεις. Οι παρακάτω συνηθισμένες φράσεις προδίδουν το άγχος. Είναι όλες προβολές μέσα στον χρόνο, προβολές σε ένα αβέβαιο μέλλον. Αποκαλύπτουν μια υπνωτιστική έκσταση, κατά την οποία δεν καταφέρνουμε να παραμείνουμε στην παρούσα στιγμή για να ακούσουμε την καρδιά μας, το κέντρο της ύπαρξής μας.
Δεν είμαι σε θέση να….
Δεν θα έχω χρόνο να…..
Δεν θα καταφέρω να…..
Δεν ξέρω τι θα συμβεί αν….
Απόσπασμα από το βιβλίο των Marie-France & Emmanouel Ballet de Coquereaumont «Νίκησε τον Φόβο» από τις εκδόσεις Πεδίο. Μπορείτε να το βρείτε εδώ
