Ή είμαστε απλά, συγκάτοικοι που μοιράζονται τον ίδιο πλανήτη; Αν υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση, ποια είναι αυτή; Τι ρόλο παίζουν στη ζωή μας; Από αρχαιοτάτων χρόνων, τα πτηνά υπήρξαν σύμβολα για εμάς τους ανθρώπους.
Η κουκουβάγια ως έμβλημα της θεάς της σοφίας, το άσπρο περιστέρι ως σύμβολο της ειρήνης, ο αετός της δύναμης και ο κύκνος του μετασχηματισμού, όλα, με την ικανότητά τους να πετούν, μας εμπνέουν, μας διδάσκουν με το δικό τους παράδειγμα και μας παρακινούν να υπερβούμε τη «βαριά υλική σφαίρα» στην οποία ζούμε για να γνωρίσουμε την πιο πνευματική.
Advertisment
Εκτός όμως από μυθολογικά σύμβολα, υπάρχουν επιστημονικές, συμπεριφορικές και κοινωνιολογικές μελέτες που υποδεικνύουν ότι τα πτηνά θα μπορούσαν να αποτελούν καθρέφτισμα του σύγχρονου ανθρώπου. «Αν η καρδιά σου έβλεπε σωστά, κάθε ζώο θα ήταν καθρέφτης της ζωής και ιερό βιβλίο», έγραψε ο μοναχός και φιλόσοφος Κέμπις Τόμας. Αν αφιερώναμε λίγο από τον χρόνο μας για να παρατηρήσουμε τη ζωή των φτερωτών μας φίλων, θα μέναμε έκπληκτοι από τα πόσα πολλά έχουν να μας διδάξουν.
Μέσα στο βιβλίο «Η Φιλοσοφία των πτηνών» του Philippe Dubois και της Elise Rousseau βρίσκουμε πολλά σημαντικά μαθήματα που μπορούν να μας δώσουν από την κοινωνική τους ζωή, τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τον έρωτα, τη συντροφικότητα και την οικογένεια, ακόμα και από το πώς λειτουργούν σαν γονείς.
Το μικρό αυτό βιβλίο αποτελείται από 23 κεφάλαια. Κάθε κεφάλαιο περιέχει και ένα σημαντικό μάθημα ζωής που έχουν να μας δώσουν τα πτηνά ενώ κάθε πτηνό έχει να μας διδάξει το δικό του, ιδιαίτερο μάθημα.
Advertisment
Η πάπια θα μας διδάξει πώς να αποδεχτούμε την ευθραυστότητά μας και να βιώσουμε την «έκλειψη» στη ζωή μας, για να γίνουμε στη συνέχεια, δυνατοί, όμορφοι και ανάλαφροι σαν πουλιά. Η δεκαοχτούρα που είναι συνειδητά μονογαμική, θα μας διδάξει την ισοτιμία ανάμεσα στο αρσενικό και το θηλυκό και την αξία της αλληβοήθειας.
Ο κούκος και η χήνα καθώς και άλλα πτηνά θα μας διδάξουν πολλά για την έννοια της οικογένειας και της σχέσης γονιών – παιδιών. Το γλαρόνι και ο μικροσκοπικός κοκκινολαίμης θα μας δώσουν μαθήματα γενναιότητας, δείχνοντάς μας τι σημαίνει να βασίζεσαι μόνο στο θάρρος και την αποφασιστικότητά σου.
Θα λάβουμε επίσης, μαθήματα ρομαντισμού, έρωτα και αγάπης από την τρυφερή δεκαοχτούρα, τα αχώριστα παπαγαλάκια και την αφοσιωμένη στο ταίρι της χήνα. Δυο σπουδαία μαθήματα έχει να μας μεταδώσει η κότα: το ένα είναι η φιλοσοφία της σχετικά με το μπάνιο και το άλλο, πώς να ζεις την ευτυχία της στιγμής.
Ίσως σκανδαλιστούμε από την ηθική του γκρίζου κούκου αλλά όταν δούμε αυτό που υπάρχει πίσω από τη συμπεριφορά του προς τους απογόνους του, θα καταλάβουμε ότι οι νόμοι της φύσης είναι απαλλαγμένοι από την κρίση για το τι είναι καλό και τι κακό. Τα πτηνά θα μας βοηθήσουν να αναλογιστούμε ότι το καλό και το κακό εξαρτώνται μεταξύ άλλων και από τις περιστάσεις.
Τελικά, το μεγαλύτερο ίσως μάθημα σε αυτή τη ζωή είναι να μάθουμε πώς να πεθάνουμε και όπως συμφωνούν οι περισσότερες φιλοσοφίες και θρησκείες, αυτό γίνεται, μαθαίνοντας πώς να ζούμε με πληρότητα, εδώ και τώρα. Από τον κόσμο των πτηνών, ο καλύτερος δάσκαλος γι’αυτό το μάθημα είναι το τρυγόνι.
Το τρυγόνι έχει μάθει να απολαμβάνει κάθε στιγμή, κάθε σπόρο που μαζεύει, κάθε αχτίδα του ήλιου. Δεν χρειάζεται καμία αλήθεια, δεν έχει ανάγκη από καμία φιλοσοφία. Η ζωή του είναι πλήρης. Το τρυγόνι δεν επιδεικνύει τη ζωή του, δεν κάνει σχέδια, δεν αναβάλλει, δεν μεταθέτει τίποτα για αργότερα. Ζει. Στις μέρες μας, το 25% των δέκα χιλιάδων ειδών πτηνών που υπάρχουν στη γη κινδυνεύουν με εξαφάνιση πριν από το τέλος του 21ου αιώνα.
«Η μεγαλύτερη διαφορά των πουλιών με τον άνθρωπο είναι πως, όταν χτίζουν, αφήνουν το τοπίο όπως ήταν πριν» – Λιντ Ρόμπερτ
«Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα; Αν εξαφανίζονταν όλα τα ζώα, ο άνθρωπος θα πέθαινε από τη μεγάλη μοναξιά του πνεύματος. Γιατί, ό,τι συμβαίνει στα ζώα, σύντομα συμβαίνει και στον άνθρωπο» – Αρχηγός Σιάτλ (περ.1786-1866), φυλή ινδιάνων Σουκουάμις
