Ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα που μπορεί να καταπιέσει τις ενέργειές του – ή να τις μεταμορφώσει. Κανένα άλλο πλάσμα δεν μπορεί να κάνει ούτε αυτό. Η καταπίεση και η μεταμόρφωση υπάρχουν ως οι δύο όψεις του ίδιου φαινομένου, που είναι ότι ο άνθρωπος μπορεί να κάνει κάτι για τον εαυτό του.
Τα δέντρα υπάρχουν, τα ζώα υπάρχουν, τα πουλιά υπάρχουν, αλλά δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για την ύπαρξή τους· είναι τα ίδια μέρος της. Δεν μπορούν να σταθούν έξω από αυτήν, δεν μπορούν να γίνουν «δρώντα». Είναι τόσο συγχωνευμένα με την ενέργειά τους, δεν μπορούν να διαχωρίσουν τον εαυτό τους.
Advertisment
Ο άνθρωπος μπορεί να δράσει, να κάνει πράγματα. Μπορεί να κάνει κάτι για τον εαυτό του. Μπορεί να παρατηρήσει τον εαυτό του από απόσταση· μπορεί να κοιτάξει τις ίδιες τις ενέργειές του θαρρείς και είναι ξέχωρες από εκείνον. Και τότε μπορεί ή να τις καταπιέσει ή να τις μεταμορφώσει.
Καταπίεση σημαίνει απλώς ότι προσπαθείς να κρύψεις ορισμένες ενέργειες που υπάρχουν εκεί, να μην τους επιτρέπεις να έχουν το είναι τους, να μην τους επιτρέπεις να εκδηλώνονται. Μεταμόρφωση σημαίνει ότι μεταβάλλεις τις ενέργειες, τις ωθείς προς μια νέα διάσταση.
Υπάρχει φόβος, διότι αισθάνεσαι ότι θα χαθεί ο έλεγχος, και άπαξ και χαθεί ο έλεγχος δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Εγώ διδάσκω έναν νέο έλεγχο – τον έλεγχο του εαυτού που στέκει μάρτυρας. Όχι τον έλεγχο ενός χειριστικού μυαλού, αλλά τον έλεγχο του εαυτού που στέκει μάρτυρας. Ο έλεγχος αυτός είναι η υψηλότερη δυνατή μορφή, και είναι τόσο φυσικός, που δεν θα νιώσεις ποτέ ότι ελέγχεις. Είναι ένα είδος ελέγχου που συμβαίνει αυτόματα με την παρατήρηση.
Advertisment
Αν ακολουθείτε την καταπίεση, μπορείτε να γίνετε ένα υποτιθέμενο ανθρώπινο πλάσμα: ψεύτικο, επιφανειακό, κούφιο εσωτερικά, απλή μαριονέτα, μη αυθεντικό, μη πραγματικό. Αν δεν ακολουθείτε την καταπίεση, αλλά την ικανοποίηση όλων των επιθυμιών σας, θα γίνετε σαν τα ζώα: όμορφοι, πιο όμορφοι από τον δήθεν πολιτισμένο άνθρωπο, αλλά απλώς ζώα. Δίχως εγρήγορση, δίχως επίγνωση, δίχως συναίσθηση της δυνατότητας ανάπτυξης, δίχως συναίσθηση του δυναμικού σας ως ανθρώπινου πλάσματος.
Αν μεταμορφώσετε την ενέργεια, θα γίνετε θεϊκοί. Και να θυμάστε, όταν λέω «θεϊκοί», υπονοούνται με τη λέξη αυτή δύο πράγματα. Υπάρχει εκεί το άγριο ζώο με την απόλυτη ομορφιά του είναι. Δεν απορρίπτω, δεν αρνούμαι το άγριο αυτό ζώο, βρίσκεται εκεί – πιο πλούσιο, επειδή επαγρυπνεί περισσότερο.
Άρα όλη η αγριότητα είναι εκεί, το ίδιο και η ομορφιά του, και όλα αυτά που προσπαθεί να επιβάλει ο πολιτισμός επίσης είναι εκεί, αλλά αυθόρμητα, όχι βεβιασμένα. Μόλις η ενέργεια μεταμορφωθεί, το φυσικό και το θεϊκό συναντιούνται μέσα σας – το φυσικό με την ομορφιά του, το θεϊκό με την απόλυτη χάρη.
Να τι σημαίνει να είσαι σοφός. Ένας σοφός είναι η συνάντηση του φυσικού και του θεϊκού, μια συνάντηση του σώματος και της ψυχής, μια συνάντηση αυτού που υπάρχει κάτω με αυτό που υπάρχει επάνω, μια συνάντηση της γης με τον ουρανό.
Λέτε ότι δεν πρέπει ούτε να καταπιέζουμε ούτε να παραδινόμαστε σε συναισθήματα όπως ο θυμός, αλλά αντίθετα να παραμένουμε σε κατάσταση παθητικής εγρήγορσης και διαλογισμού. Προφανώς, θα χρειαστεί κάποιου είδους εσωτερική προσπάθεια έτσι ώστε να αποφευχθεί η καταπίεση ή η παράδοση – τότε, όμως, δεν είναι και αυτό ένα είδος καταπίεσης;
Όχι! Είναι μια προσπάθεια, όχι ένα «είδος καταπίεσης». Δεν είναι κάθε προσπάθεια καταπίεση.
Υπάρχουν τρεις τύποι προσπάθειας. Ο ένας είναι η προσπάθεια που έχει να κάνει με την έκφραση· όταν εκφράζετε τον θυμό σας, αυτό είναι μια προσπάθεια. Κατόπιν, ο δεύτερος τύπος προσπάθειας είναι όταν τον καταπιέζετε. Όταν εκφράζετε αυτό που κάνετε, αναγκάζετε την ενέργειά σας να στραφεί προς τα έξω, στο άτομο, στο αντικείμενο. Εξαπολύετε την ενέργειά σας και στόχος είναι το άλλο.
Η ενέργεια κινείται προς το άλλο· είναι μια προσπάθεια εκ μέρους σας. Όταν καταπιέζετε, τραβάτε την ενέργεια πίσω στην αρχική πηγή της, στην ίδια σας την καρδιά. Την αναγκάζετε να επιστρέψει· είναι μια προσπάθεια, αλλά η κατεύθυνση είναι διαφορετική. Με την έκφραση απομακρύνεται από εσάς, με την καταπίεση επιστρέφει σ’ εσάς.
Η τρίτη επιλογή –επαγρύπνηση, παθητική επαγρύπνηση– είναι επίσης μια προσπάθεια, αλλά η διάσταση διαφέρει. Η ενέργεια κινείται προς τα πάνω. Στην αρχή είναι μια προσπάθεια. Όταν λέω να είστε παθητικά σε εγρήγορση, στην αρχή ακόμα και η παθητικότητα δεν γίνεται παρά να απαιτεί προσπάθεια.
Μόνο σταδιακά, καθώς εξοικειώνεστε περισσότερο με αυτήν, θα πάψει να απαιτεί προσπάθεια. Και όταν δεν απαιτεί πλέον προσπάθεια, γίνεται ακόμα πιο παθητική – και όσο πιο παθητική, τόσο πιο μαγνητική γίνεται. Τραβάει την ενέργεια προς τα πάνω.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Osho με τίτλο «Συναισθηματική ευδαιμονία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Μπορείτε να το βρείτε εδώ