Το χιούμορ και ο θάνατος είναι δύο λέξεις που πιστεύουμε πως δεν πάνε μαζί στην ίδια πρόταση. Όμως η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική και σίγουρη όχι τόσο αυστηρή με τον ανθρώπινο ψυχισμό. Άλλωστε, το φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων είναι τεράστιο και το ζήτημα του πένθους περίπλοκο.
Η Marilyn Mendoza, ψυχίατρος, σε άρθρο της για την εμπειρία της εργασίας της, ανέφερε πως όταν ξεκίνησε δουλειά σε κέντρο περίθαλψης ατόμων με ανίατες ασθένειες δεν πίστευε ποτέ πως θα γελούσε τόσο πολύ. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι σε ένα τέτοιο μέρος υπάρχει χώρος μόνο για θλίψη και πένθος. Όλοι πιστεύουν ότι τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τόσο σοβαρά θέματα όπως ο θάνατος είναι απίστευτα καταθλιπτικά.
Advertisment
Ωστόσο, αυτή η αντίληψη είναι κάπως διαστρεβλωμένη. Σε μια ενδιαφέρουσα έρευνα που διεξήχθη σε νοσοκομείο του Kent και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Hospice and Palliative Care αποκάλυψε ότι το 85% των νοσηλευτών είχαν έντονο χιούμορ και το ακόμα πιο εκπληκτικό 70% του χιούμορ ξεκινούσε από τους ίδιους τους ασθενείς. Αν το χιούμορ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ζωής, γιατί να μην αποτελεί και μέρος του θανάτου;
Όλοι γνωρίζουμε τα οφέλη του γέλιου στη ζωή μας και το ρόλο του στην αντιμετώπιση του στρες. Όταν γελάμε, νιώθουμε καλύτερα στη στιγμή, αλλά τα πλεονεκτήματα είναι και μακροπρόθεσμα. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι το γέλιο τονώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, βελτιώνει το επίπεδο εγρήγορσής μας, αυξάνει τα επίπεδα των ενδορφινών, μειώνει την αρτηριακή πίεση, αυξάνει την παραγωγή Τ λευκοκυττάρων και μειώνει ακόμα και την αίσθηση του πόνου.
Ο Sigmund Freud έλεγε ότι η εκτίμηση του χιούμορ σε θέματα θανάτου αποτελεί σημάδι ωριμότητας. Οι ψυχολόγοι σήμερα θεωρούν ότι η αίσθηση του χιούμορ είναι ένα σημαντικό, ισχυρό εργαλείο για την αντιμετώπιση της ζωής. Ο θάνατος από μόνος του δεν είναι ποτέ αστείο, αλλά οι καταστάσεις πριν και μετά σίγουρα είναι. Το γέλιο μας βοηθά όταν πονάμε και μπορεί να κάνει τις καταστάσεις να φαίνονται λιγότερο δραματικές και απειλητικές.
Advertisment
Ο γνωστός ψυχίατρος Irvin Yalom επισημαίνει πως όλοι αντιμετωπίζουμε άγχος θανάτους, αλλά για κάποιους είναι εντονότερο σε σύγκριση με άλλους. Το πώς διαχειριζόμαστε αυτό το άγχος καθορίζει και το πώς ζούμε τη ζωή μας.
Το χιούμορ είναι επίσης σημαντικό στο πένθος. Όταν νιώθουμε ότι έχουμε βυθιστεί μέσα στην απελπισία και στην απόγνωση λόγω της απώλειας ενός αγαπημένου μας προσώπου, είναι δύσκολο να σκεφτούμε ότι θα έρθει ξανά ποτέ η στιγμή που θα χαμογελάσουμε, πόσο μάλλον να γελάσουμε. Μία έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Berkeley παρατήρησε ότι οι χήροι και οι χήρες που μπορούσαν να χαμογελάσουν και να γελάσουν, όταν θυμούνταν τον αγαπημένο τους βίωναν λιγότερο άγχος και κατάθλιψη στους 6, 12 και 24 μήνες μετά το θάνατο.
Το γέλιο επίσης αποτελεί ισχυρό εργαλείο και για όσους εργάζονται σε ανάλογους τομείς που σχετίζονται με το θάνατο. Μπορεί να αντιμετωπίσει την επαγγελματική εξουθένωση και για ορισμένους εργαζόμενους αυτό είναι σημαντικό, καθώς χρειάζεται να είναι δυνατοί για να στηρίξουν τους ανθρώπους που τους χρειάζονται. Το γέλιο μπροστά στο θάνατο και στο πένθος χρειάζεται να πάψει να αποτελεί ταμπού, αποτελεί βάλσαμο για την ψυχή και ποτέ δεν έβλαψε κανέναν.
